ساراپشىلار ەگەمەندى مەملەكەتتىڭ قالىپتاسۋىنىڭ نەگىزگى كەزەڭدەرى تۋرالى وي ءبولىستى
تاۋەلسىزدىك كۇنى قارساڭىندا وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىنىڭ الاڭىندا قوعام جانە ءبىلىم بەرۋ سالاسى ماماندارىنىڭ قاتىسۋىمەن بريفينگ ءوتىپ، ەگەمەن قازاقستاننىڭ قالىپتاسۋىنىڭ نەگىزگى كەزەڭدەرى تۋرالى ءسوز قوزعالدى.
وسىدان 32 جىل بۇرىن ورىن العان تاريحي وقيعالار قازاقستاننىڭ ساياسي جانە ەكونوميكالىق تاۋەلسىزدىك الۋىنا اكەلدى. بۇل تۋرالى ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ قازاقستان تاريحى كافەدراسىنىڭ اعا وقىتۋشىسى سابىرحان سماعۇلوۆ ەسكە الدى.
«1991 جىل – رەسپۋبليكامىزدىڭ تاريحى مەن تاعدىرىنداعى ماڭىزدى دا ايتۋلى جىل. سول جىلى 16 جەلتوقساندا تاۋەلسىزدىك تۋرالى كونستيتۋسيالىق زاڭ قابىلداندى. سودان بەرى 32 جىل ءوتتى. بۇل ادامزات تاريحى ءۇشىن از مەرزىم بولعانىمەن، قازاقستاندىقتار ءۇشىن ەگەمەندى ەل مەن ۇلتتىق بولمىستىڭ قالىپتاسۋ جىلدارى جانە تاۋەلسىزدىك ءۇشىن كۇرەس بولعان كەزەڭدەردى ەسكە ءتۇسىرۋ جىلدارى. مەملەكەت باسشىسى «تاۋەلسىزدىك بارىنەن قىمبات» اتتى ماقالاسىندا اتاپ وتكەندەي، بۇگىنگى ۇرپاق ۇلت پەن ەلدى ساقتاۋ جولىنداعى جاڭا سىناقتارعا دايىن بولۋى كەرەك. تاۋەلسىزدىكتى كوزىمىزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاۋىمىز كەرەك. ۇيىمداسىپ، ءبىر جاعادان باس، ءبىر جەڭنەن قول شىعارىپ، ەلىمىزدىڭ كۇشەيۋىنە قىزمەت ەتۋىمىز كەرەك»، – دەدى ول.
ءال-فارابي اتىنداعى ۋنيۆەرسيتەتتە، ونىڭ ىشىندە تاريح فاكۋلتەتىندە مەملەكەتتىڭ قالىپتاسۋ كەزەڭدەرىن زەردەلەۋدە كوپتەگەن جۇمىستار اتقارىلۋدا. عالىمدار مەن وقىتۋشىلار وسى كەزەڭگە ارنالعان كوپتەگەن ماقالالار مەن ماتەريالدار جاريالاۋدا. پروفەسسور س.سماعۇلوۆ اتاپ وتكەندەي، سوناۋ 2016 جىلى ۋنيۆەرسيتەت باسپاسىنان ەكى تىلدە 4 كىتاپتان تۇراتىن كولەمدى وقۋ قۇرالى جارىق كوردى. قازىرگى ۋاقىتتا بۇل وقۋلىقتى اعىلشىن تىلىندە شىعارۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە.
بريفينگكە سونىمەن قاتار حالىقارالىق قاتىناستار بويىنشا ساراپشى، پروفەسسور، PhD دوكتورى، الماتى قالاسى قوعامدىق كەڭەسىنىڭ مۇشەسى قايىرجان ءابدىحالىقوۆ قاتىستى. ول، قازاقستان – ءوز ەكونوميكاسىن تابىستى دامىتىپ، وركەندەۋ مەن تۇراقتىلىققا قاراي رەفورمالار مەن قايتا قۇرۋلار جولىمەن العا باسىپ كەلە جاتقان جاس، ەركىن جانە تاۋەلسىز مەملەكەت ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ال تاۋەلسىزدىككە الىپ كەلگەن ۇزاق ساپار ءبىزدىڭ قالامىز الماتىدان باستالدى.
«الماتى – تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ بەسىگى، ءدال وسى جەردە ەسكى ۇكىمەت ۇيىندە 1991 جىلى 16 جەلتوقساندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جوعارعى كەڭەسى تاۋەلسىزدىك دەكلاراسياسىن قابىلدادى. سول كەزدەن باستاپ تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ ەسەبى باستالدى، ونى العاشقى ساعاتتاردا-اق كوپتەگەن ەلدەر مويىندادى، ال ءبىر جىلدىڭ ىشىندە 100-گە جۋىق مەملەكەت ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناس ورناتۋ ارقىلى تاۋەلسىز مەملەكەتتى مويىندادى»، - دەدى ق. ءابدىحالىقوۆ.
ساراپشى جوڭعار شاپقىنشىلىعىنان باستاپ حالقىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىككە دەگەن ۇمتىلىسى قاي زاماندا دا سونبەگەنىن اتاپ ءوتتى.
قايىرجان ءابدىحالىقوۆ تاۋەلسىزدىكتىڭ قۇقىقتىق اسپەكتىلەرىنە دە توقتالىپ، 1989 جىلى قازاق ءتىلىنىڭ الدىمەن مەملەكەتتىك ءتىل مارتەبەسىنە يە بولعانىن، ودان كەيىن 1995 جىلى 25 قازاندا ەگەمەندىك العان كەزەڭ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتىنىڭ سايلاۋى جانە باسقا دا ماڭىزدى وقيعالاردى ەسكە سالدى.
پروفەسسور ەلىمىزدىڭ باستى ۇلتتىق مەرەكەسىن بارلىق دەڭگەيدە اتاپ ءوتۋدى، سونىمەن قاتار وقۋلىق وقۋدان باستاۋدى ۇسىندى.
بريفينگ سوڭىندا سپيكەرلەر الماتىلىقتاردى قۇتتىقتاپ، ەلىمىزگە بەرەكە مەن بىرلىك تىلەپ، بارشانى تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ نىعايىپ، جارقىن بولاشاعىن قۇرۋ جولىندا بىرلىككە شاقىردى.