الماتى قالاسى قازاقستانعا كەلگەن ءاربىر ەكىنشى شەتەلدىك ساياحاتشىنى قىزىقتىرادى
بۇل تۋرالى وكق بريفينگىندە الماتى قالاسى تۋريزم باسقارماسىنىڭ باسشىسى عاليا توقسەيىتوۆا مالىمدەدى، دەپ حابارلايدى اlmaty-akshamy.kz.
الماتى تارتىمدى تۋريستىك ورىنعا اينالۋدا. ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ مالىمەتى بويىنشا، 2023 جىلدىڭ 9 ايىندا تۋريستەردىڭ جالپى سانى 1،5 ملن ادامنان استى (ءوسىم 17،5% - عا). ونىڭ ىشىندە شەتەلدىك تۋريستەر سانى 51،5% - عا ءوسىپ، 410 مىڭعا جۋىق ادامدى قۇرادى. وسىلايشا، مەگاپوليس شەتەلدىك تۋريستەردى قابىلدايتىن قازاقستان قالالارى اراسىندا كوشباسشى بولدى.
«تۋريستەر اعىنىنىڭ ارتۋى ەسەبىنەن ءبىز تۋريزم سالاسىنداعى نەگىزگى كورسەتكىشتەردىڭ ايتارلىقتاي وسۋىنە قول جەتكىزدىك. مىسالى، سالىق تۇسىمدەرى 64% - عا ۇلعايىپ، 50،2 ملرد تەڭگەنى قۇرادى، جۇمىسپەن قامتىلعاندار سانى 11% - عا نەمەسە 78 551 ادامعا ارتتى، ينۆەستيسيالار 47،7% - عا نەمەسە 106،4 ملرد تەڭگەگە ءوستى»، - دەدى عاليا توقسەيىتوۆا.
ول تۋريستەردىڭ جالپى سانى: ق ر – 6 245 719 ادام؛ الماتىدا – 1 514 039 ادام ەكەنىن ايتتى. ۇلەسى – 24،2%.
ىشكى تۋريستەر: ق ر – 5 410 766 ادام؛ الماتى – 1 104 645 ادام. ۇلەسى – 20،4%.
شەتەلدىك تۋريستەر: قر-834 953 ادام؛ الماتى – 409 394 ادام. ۇلەسى – 49%.
الماتىعا كەلگەن شەتەلدىك تۋريستەر نەگىزىنەن گيدتەر مەن تۋروپەراتورلاردىڭ قىزمەتتەرىن پايدالانادى. مەگاپوليستە ولار مەدەۋ، شىمبۇلاق، كوكتوبە، كافەدرالدىق سوبور، ورتالىق مەملەكەتتىك مۇراجاي، ورتالىق مەشىت، 28 گۆاردياشى-پانفيلوۆشىلار اتىنداعى ساياباق، كوك بازار، اربات، ورتالىق دەمالىس جانە مادەنيەت ساياباعى، تۇڭعىش پرەزيدەنت ساياباعى، بوتانيكالىق ب ا ق، باۋم توعايى، حايۋاناتتار باعى جانە ت. ب. سياقتى جەرلەردى كورگىسى كەلەدى.
وتكەن جىلى تۋريستەردىڭ ەڭ كوپ اعىنى رەسەي فەدەراسياسىنان كەلدى – 34% (138 961 ادام). ەكىنشى ورىندا قحر – 11،6% (47 619). ءۇندىستاننان كەلگەن تۋريستەر سانى – 7% (28 983)، تۇركيادان – 6،2% (25 486)، اقش – تان-3،7% (15 084).
الماتىنىڭ قوناق ۇيلەرىندەگى ورىندار قورى-11 454ء-تى قۇرايدى. وتكەن جىلى جەكە ينۆەستيسيالار ەسەبىنەن 161 ورىنعا 4 نىسان اشىلدى («Qazaq Auyl» مەيرامحانالىق كەشەنى بار ەكو-قوناق ءۇي (16 ءۇي)، «Grand Mildom» قوناق ءۇيى (112 بولمە)، «Medeu camp» (13 ماۋسىمدىق گلەمپينگ)، «Dami hotel» (20 بولمە).
قالادا 208،4 ملرد تەڭگەگە 3287 ءنومىرلى 23 قوناق ءۇي قۇرىلىسى جۇرگىزىلۋدە:
- 1297 نومىرگە ارنالعان (71،1 ملرد تەڭگە) 7 نىساننىڭ قۇرىلىسى جۇرگىزىلۋدە؛
- 1990 نومىرگە ارنالعان 16 نىسان (137،3 ملرد تەڭگە) جوبالاۋ جۇمىستارى ساتىسىندا تۇر.
2024 جىلى 7 قوناق ءۇيدىڭ قۇرىلىسىن اياقتاۋ جوسپارلانۋدا (45،1 ملرد تەڭگەگە 1067 ءنومىر)، قالعان جوبالار 2027 جىلعا دەيىن اياقتالادى.
«بۇل قالانىڭ قوناقۇيلەردەگى ورىندار قورىن ۇلعايتۋعا، سونداي - اق تۋريستەردىڭ مەگاپوليستە ءجۇرۋ جايلىلىعىن ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى»، - دەپ ءتۇسىندىردى ع. توقسەيتوۆا.
شەتەلدىك تۋريستەر اعىنىنىڭ دەڭگەيىنە اسەر ەتەتىن فاكتورلاردىڭ ءبىرى - قولدانىستاعى اۋە قاتىناسىنىڭ سانى. بۇگىنگى تاڭدا مەگاپوليس الەمنىڭ 82 ەلىمەن 42 تىكەلەي باعىت پەن ۆيزاسىز رەجيممەن بايلانىستى. اعىمداعى جىلدىڭ ناۋرىز ايىندا الماتى مەن كۋالا-لۋمپۋر (مالايزيا) اراسىندا تىكەلەي اۋە قاتىناسىن اشۋ جوسپارلانۋدا.
الماتى ورتالىق ازيانىڭ قارجىلاي، ەكونوميكالىق، مادەني جانە جاستار ورتالىعىنا اينالىپ وتىر.
سىرتقى ءتۋريزمدى دامىتۋدىڭ نەگىزگى فاكتورلارىنىڭ ءبىرى وسى جىلدىڭ ماۋسىم ايىندا الماتى قالاسى حالىقارالىق اۋەجايىنىڭ جاڭا تەرمينالىنىڭ قۇرىلىسىن اياقتاۋ بولماق. اۋەجايىمىزدىڭ جىلىنا 14 ميلليون جولاۋشىنى قابىلداي الاتىن كۇن دە الىس ەمەس. بولجامعا سايكەس، بيىل شەتەلدىك تۋريستەر سانى 520 مىڭ ادامعا جەتەدى.
2023 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا الماتى اۋەجايى 9،5 ملن جولاۋشىعا قىزمەت كورسەتتى. بيىل جولاۋشىلار لەگى 10،5 ملن ادامنان اسادى دەپ كۇتىلۋدە.
شەتەلدىك تۋريستەردىڭ قالامىزعا كەلۋ جايلىلىعىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا مەگاپوليس اۋماعىندا Visit Almaty 8 تۋريستىك اقپاراتتىق نۇكتەسى (الماتى حالىقارالىق اۋەجايىندا، پانفيلوۆ، اباي-دوستىق، مەدەۋ، زەنكوۆ كوشەلەرىندە، پرەزيدەنت ساياباعى، اتاكەنت، كوك-توبە) جۇمىس ىستەيدى. 2023 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا وسى ورتالىقتاردا 21 مىڭنان استام تۋريست انىقتامالىق اقپارات الدى.
سونىمەن قاتار، اقپارات بەرۋ ورىندارىندا 8 مىڭعا جۋىق پوليگرافيالىق ءونىم (اتلاستار، بروشيۋرالار، كارتالار جانە ت.ب.) تاراتىلدى. بارلىق كەلۋشىلەرگە الماتىدا جانە ونىڭ اينالاسىندا بوس ۋاقىتتى ءتيىمدى وتكىزۋ تۋرالى پايدالى اقپارات، بارۋعا بولاتىن ورىندار، مەيرامحانالار، كورىكتى جەرلەر، تاريحي نىساندار جانە مەگاپوليس تۋرالى باسقا دا مالىمەتتەر ۇسىنىلدى.
2023 جىلى تۋريزم باسقارماسى تۋريستىك ينفراقۇرىلىمدى اباتتاندىرۋ بويىنشا جۇمىس جۇرگىزدى:
- «اقبۇلاق»، «ءۇاو» جانە «مىڭجىلقىدا» 3 كەمپينگ-ايماعى ورناتىلدى، وندا شاتىرلى ورىندار، جايلى جاپپالار (بەسەدكا)، ورىندىقتارى بار ۇستەلدەر، اتكەنشەكتەر (التىباقان) قاراستىرىلعان؛
- ۇزىندىعى 150 كم بولاتىن 12 تاۋ باعىتى اباتتاندىرىلدى، وندا اقپاراتتىق ستەندتەر، نۇسقاۋ بەلگىلەرى، دەمالۋعا ارنالعان پلاتفورمالار، كوپىرلەر مەن جاپپالار (بەسەدكا) ورناتىلدى؛
- الماتى حالىقارالىق اۋەجايىنىڭ پاسپورتتىق باقىلاۋ ايماعىنداعى كابينالاردى جابدىقتاۋ جۇمىستارى اياقتادى. ەندى تۋريستەردى الەمنىڭ توعىز تانىمال تىلىندە (قازاق، ورىس، اعىلشىن، اراب، جۇڭگو، فرانسۋز، يتاليان، تۇرىك جانە كورەي تىلدەرىندە) قارسى الاتىن بولدى.
- الماتى قالاسىنىڭ اۋەجايىندا تاكسيستەردىڭ زاڭسىز ىس-ارەكەتتەرىنىڭ جيىلەۋىنە بايلانىستى حالىقارالىق اۋەجاي تەرمينالدارىندا تاكسي تاريفتەرى كورسەتىلگەن اقپاراتتىق ستەندتەر ءىلىندى، سونداي-اق كەدەندىك باقىلاۋ ايماعىندا شەتەلدىك ازاماتتاردىڭ پاسپورتتارىنا اقپاراتتىق قوسىمشا پاراقتار تاراتۋ كوزدەلگەن.
تاكسيگە تاپسىرىس بەرۋ قىزمەتتەرىن ۇسىناتىن تاكسيلەردىڭ قۇنىنا تالداۋ جۇرگىزىلدى جانە ساپاردىڭ ورتاشا باعاسى ەسەپتەلدى. جولاۋشىلار تاسىمالى تاريفتەرى ولاردىڭ باراتىن ورىندارى مەن تاكسي كلاسىنا بايلانىستى 1200-دەن 12000 تەڭگەگە دەيىن وزگەرەدى. بۇل باعا تۇراقتى ەمەس، سەبەبى، جولاۋشىلار ءۇشىن ۇسىنىلاتىن باعا، تاكسي قىزمەتتەرىنىڭ قۇنى اۋا-رايىن، سۇرانىستى جانە باسقا دەرەكتەردى ەسكەرە وتىرىپ وزگەرۋى مۇمكىن. ۇسىنىلعان باعالاردى ەسكەرە وتىرىپ، جولاۋشىلار باعا ساياساتىنا قاراي بولجام جاساي بەرسە بولادى.
سونداي-اق، قالا قيىلىستارىندا 54 اقپاراتتىق توتەم جاڭارتىلدى. قالا كارتاسىنان باسقا، ولار ءقازىر تانىمال تۋريستىك ورىندارعا اپاراتىن باعىتتاردى ۇسىنادى.
«ءبىز قالا تۇرعىندارى مەن قوناقتارىنان ينفراقۇرىلىم نىساندارىنا ۇقىپتى قاراۋدى جانە ۆانداليزم فاكتىلەرىنە جول بەرمەۋدى سۇرايمىز»، - دەدى ع.توقسەيىتوۆا.
سونىمەن قاتار، وتكەن جىلى ۆيرتۋالدى 3D تۋرلارى باستالدى. ەندى visitalmaty.kz سايتىندا الەمنىڭ كەز كەلگەن جەرىندە پايدالانۋشىلارعا تەگىن اۋديو-بەينە تۋرلار قولجەتىمدى.
تۋروپەراتورلاردىڭ ساۋالدارىنا سايكەس، الماتىنىڭ تۋريستىك الەۋەتىن ارتتىرۋ ءۇشىن جاقىن جانە الىس شەت ەلدەردە (دۋباي، ابۋ-دابي، شاردجا، ەر-رياد، دجيددا، داممام، دوحا، ماسكات، دەلي، مۋمباي، تاشكەنت جانە حوشيمين) 12 Road-show وتكىزىلدى. سونداي-اق سينگاپۋر، پاريج، لوندون، بارسەلونا، پەكين جانە كاتارداعى 6 ءىرى جانە ماڭىزدى حالىقارالىق تۋريستىك كورمەلەرگە قاتىستى.
قورىتىندىسى بويىنشا الماتى قالاسىنىڭ تۋروپەراتورلارى 2025 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن مەگاپوليسكە 85 000-نان استام شەتەلدىك تۋريستەردى جىبەرۋگە شەتەلدىك كومپانيالارمەن 500-گە جۋىق شارت جاساستى. اتالعان ءىس-شارالار شەتەلدىك تۋريستەر اعىنىن تىكەلەي ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى دەپ كۇتىلۋدە.
الماتىنىڭ تۋريستىك باعىتى رەتىندە ماركەتينگ باعىتىنداعى كەشەندى جۇمىستىڭ ارقاسىندا قالا تۋريستەردى دە، الەمدىك جۇرتشىلىقتىڭ دا نازارىن اۋدارادى.
وكق سپيكەرى بيىل تۋريستەردىڭ ساندىق اعىنىنان ساپاعا كوشۋ باستالاتىنىن، ياعني ماركەتينگتىك ستراتەگيا الماتىعا ءبىزدىڭ قالامەن تىكەلەي اۋە قاتىناسى بار ەلدەردەن تولەم قابىلەتى جوعارى ءتۋريستتى تارتۋعا باعىتتالعانىن اتاپ ءوتتى. ونىڭ ىشىندە تاياۋ شىعىستان (ءباا، ساۋد ارابياسى، كاتار)، ەۋروپادان (يتاليا، گەرمانيا، ۇلىبريتانيا)، ازيادان (سينگاپۋر، مالايزيا، وڭتۇستىك كورەيا). قالانى حالىقارالىق نارىقتا تۋريستىك دەستيناسيا رەتىندە ماركەتينگتىك ىلگەرىلەتۋ بويىنشا جۇرگىزىلىپ جاتقان جۇمىس الماتىعا تۋريستەردىڭ كەلۋ سۇرانىسىنىڭ ارتۋىنا ىقپال ەتتى.
الماتى قالاسىنىڭ تۋريزم باسقارماسى 2024 جىلى تۋريستىك سالانى ودان ءارى دامىتۋ جانە نىعايتۋ بويىنشا جۇيەلى جۇمىستى جالعاستىرۋعا نيەتتى.