الماتى اكىمى دارحان ساتىبالدى الداعى جىلىتۋ ماۋسىمىنا دايىندىق جونىندە جۇمىس كەڭەسىن وتكىزدى. جيىن بارىسىندا قالا باسقارمالارى، كوممۋنالدىق قىزمەتتەر مەن مەردىگەر ۇيىمداردىڭ باسشىلارى اتقارىلعان جۇمىستار مەن ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىم نىساندارىن جاڭعىرتۋ جانە سالۋ جونىندە ەسەپ بەردى، دەپ حابارلايدى aqshamnews.kz
بيىل 39 شاقىرىم جىلۋ جەلىلەرىن، 238 شاقىرىم ەلەكتر جەلىلەرىن، 260 شاقىرىم سۋ قۇبىرىن جانە 34،7 شاقىرىم گاز جەلىسىن قايتا جاڭارتۋ جوسپارلانعان. سونىمەن قاتار، 2025 جىلى 347 شاقىرىم سۋ جانە كارىز جەلىلەرىن سالۋ جانە جاڭعىرتۋ، سونداي-اق، 69 قازاندىقتى جوندەۋ جانە 16 قازاندىقتى جاڭعىرتۋ جوسپارلانعان. بۇل جۇمىستار اياسىندا 12 قازان، 47 مەحانيزم، 11 سىيىمدىلىق جانە گاز جابدىقتارى اۋىستىرىلادى.
كەڭەستە ينجەنەرلىك جەلىلەردىڭ قازىرگى جاعدايىنا قاتىستى دەرەكتەر ۇسىنىلدى: توزۋ دەڭگەيى – جىلۋ جەلىلەرىندە 56،1%، ەلەكترمەن جابدىقتاۋدا 64،5%، سۋمەن جابدىقتاۋدا 51،73%، گازدا 36%. قالا اكىمى ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىمدى جاڭارتۋ بويىنشا جۇيەلى جۇمىستىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى.
«مەن كۇن سايىن جىلىتۋ ماۋسىمىنا دايىندىق بارىسى تۋرالى مالىمەت الىپ وتىرامىن. ەگەر قانداي دا ءبىر كەشەۋىلدەۋ بولسا، دەرەۋ شارا قولدانامىز. ماگيسترالدىق جەلىلەر مەن ەنەرگەتيكالىق جوبالاردى جاڭعىرتۋ بويىنشا كەلىسىمشارتتار جاسالعان، قارجىلاندىرۋ قامتاماسىز ەتىلگەن، جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتىر. باقىلاۋدى بوساڭسىتۋعا بولمايدى، اسىرەسە، تۇرعىن سەكتور مەن الەۋمەتتىك نىسانداردىڭ دايىندىعىنا ەرەكشە نازار اۋدارۋ قاجەت»، – دەدى دارحان ساتىبالدى.
كەڭەستەن كەيىن دارحان ساتىبالدى قالانىڭ ءبىرقاتار ماڭىزدى ينفراقۇرىلىمدىق نىسانىن ارالادى. قالانىڭ نەگىزگى ەنەرگيا كوزدەرىنىڭ ءبىرى – جەو-2-دە ول ەنەرگەتيكالىق جانە قوسالقى جابدىقتارعا جۇرگىزىلىپ جاتقان اۋقىمدى جوندەۋ جۇمىستارىمەن تانىستى. جاڭعىرتۋ جوباسى ەكولوگيالىق جانە ەنەرگەتيكالىق تۇراقتىلىقتى ارتتىرۋعا باعىتتالعان. ەلەكتر قۋاتىن 557 مۆت-قا، جىلۋ قۋاتىن 952 گكال/ساع دەيىن ارتتىرىپ، زياندى زاتتار شىعارىندىلارىن 93%-عا، ال كومىرتەك ءىزى 38%-عا تومەندەتۋ كوزدەلۋدە.
«جەو-2ء-نى جاڭعىرتۋ – ەڭ ماڭىزدى مىندەتتەردىڭ ءبىرى. بۇل قالانىڭ ەكولوگيالىق تۇراقتىلىعى مەن جايلى ءومىر ءسۇرۋ ورتاسىن قامتاماسىز ەتەتىن ستراتەگيالىق جوبا. ەكولوگيالىق كورسەتكىشتەردى جاقسارتۋ الماتىنىڭ دامۋىنا قوسىلعان ماڭىزدى ۇلەس»، – دەدى دارحان ساتىبالدى.
قالا اكىمىنە قادا قاعۋ جۇمىستارىنىڭ 47%-ى ورىندالعانى، ىرگەتاس قۇيۋ مەن قۇرىلىمداردى ورناتۋ جۇمىستارى جالعاسىپ جاتقانى، نەگىزگى جابدىق جەتكىزىلىپ جاتقاندىعى تۋرالى باياندالدى. سونىمەن قاتار، قىسقى ماۋسىمعا دايىندىق اياسىندا جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە: 56-سىن جوندەۋ جوسپاردا بولسا، سونىڭ 36%-ى بىتكەن.
قالا اكىمى «وربيتا» اۋداندىق قازاندىعىن دا بارىپ كوردى. بۇل قازاندىق وڭتۇستىك اۋدانداردى – وربيتا 1-4، الماگۇل شاعىن اۋداندارىن جانە اسقاروۆ كوشەسىن جىلۋ جانە ىستىق سۋمەن قامتاماسىز ەتەدى. مۇندا كولەمى 2000 م³ ءۇش اككۋمۋلياتورلىق باك ورناتىلۋدا. ەكى باك پايدالانۋعا بەرىلدى، ءۇشىنشىسى ورناتىلىپ جاتىر. جوبا ەڭ جوعارى تۇتىنۋ كەزىندە دە جىلۋ جۇكتەمەسىن تەڭەستىرۋگە جانە جىلۋمەن قامتۋدىڭ تۇراقتىلىعىن ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
بوستاندىق اۋدانىندا قالا اكىمى 1972 جىلى پايدالانۋعا بەرىلگەن «وڭتۇستىك» قازاندىعىن كەڭەيتۋ جۇمىستارىنىڭ بارىسىمەن تانىستى. قۋاتى 190 گكال/ساع بۇل قازاندىق 356 كوپقاباتتى تۇرعىن ءۇي مەن 39 الەۋمەتتىك نىساندى جىلۋمەن قامتيدى. قۋاتىن 290 گكال/ساع دەيىن ارتتىرۋ جوباسى ارقىلى قالانىڭ وڭتۇستىك بولىگىندەگى قوسىمشا 100 مىڭعا جۋىق تۇرعىندى ورتالىقتاندىرىلعان جىلۋمەن قامتاماسىز ەتۋ كوزدەلگەن.
جوبادا جاڭا قازاندىق سەحىنىڭ قۇرىلىسى، زاماناۋي سۋقىزدىرعىش قازاندىقتار مەن قوسالقى جابدىقتاردى – رەزەرۆۋارلار، تازارتۋ قۇرىلعىلارى جانە ءورت ءسوندىرۋ جۇيەسىن ورناتۋ قاراستىرىلعان. قالا اكىمى جوبانىڭ مەرزىمىندە ورىندالۋىن قامتاماسىز ەتىپ، جىلىتۋ ماۋسىمى باستالعانعا دەيىن بارلىق دايىندىق جۇمىستى اياقتاۋدى تاپسىردى.
بۇقار جىراۋ – ماسانچي – عابدۋللين – بايتۇرسىنوۆ – ءساتبايەۆ كوشەلەرى اۋماعىندا 1983 جىلى پايدالانۋعا بەرىلگەن جىلۋ تراسساسى قايتا جاڭعىرتىلىپ جاتىر. بۇل جەلى 220-دان استام نىساندى – تۇرعىن ۇيلەردى، مەكتەپتەر مەن مەديسينا مەكەمەلەرىن جىلۋمەن قامتاماسىز ەتەدى. بيىل 1،5 شاقىرىم قۇبىر اۋىستىرۋ جوسپارلانعان. قالا اكىمىنە بۇل جۇمىستاردىڭ ەكى جىلعا جوسپارلانعانى جانە 2026 جىلعا وتەتىنى حابارلاندى. جاڭعىرتۋ كەزىندە ىستىق سۋ بەرۋ توقتاتىلمايدى.
جۇمىس ساپارى قورىتىندىسى بويىنشا دارحان ساتىبالدى جىلىتۋ ماۋسىمى باستالعانعا دەيىن بارلىق نەگىزگى جۇمىستى اياقتاۋدى، اسىرەسە مەكتەپ، بالاباقشا مەن اۋرۋحانا سىندى الەۋمەتتىك نىساندارعا ەرەكشە نازار اۋدارۋدى تاپسىردى. قىسقى ماۋسىمعا دايىندىقتىڭ سوڭعى مەرزىمى – 31 تامىز. دارحان ساتىبالدى جوبالاردىڭ ساپاسى مەن مەرزىمىنىڭ ورىندالۋىنا تۇراقتى باقىلاۋ بولاتىنىن جانە ينفراقۇرىلىمدى جاڭعىرتۋ شارالارى اكىمدىك قىزمەتىنىڭ باسىم باعىتى بولىپ قالا بەرەتىنىن اتاپ ءوتتى.