ق ر پرەمەر-مينيسترى ءاليحان سمايىلوۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن ۇكىمەت وتىرىسىندا اۆياسيا سالاسىن ودان ءارى دامىتۋ ماسەلەلەرى قارالدى.
كولىك ءمينيسترى مارات قارابايەۆ بيىلعى 11 ايدا وتاندىق اۋە كومپانيالارى 12،3 ملن جولاۋشى تاسىمالدانعانىن، بۇل وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 23%-عا ارتىق ەكەنىن مالىمدەدى. جىل قورىتىندىسى بويىنشا بۇل كورسەتكىشتى 13 ملن جولاۋشىعا جەتكىزۋ جوسپارلانىپ وتىر.
اۋەجايلاردا قىزمەت كورسەتۋ كولەمى 25%-عا ارتتى. الماتى مەن استانادا ايتارلىقتاي ءوسىم بايقالادى، وندا بيىل رەكوردتىق كورسەتكىشتەر تىركەلدى – 9 ملن (+34%) جانە 7 ملن (+26%) جولاۋشىعا قىزمەت كورسەتىلدى.
سونىمەن قاتار اۋەجايلاردا قىزمەت كورسەتىلگەن جۇكتەردىڭ كولەمى دە ارتتى. جىل باسىنان بەرى بۇل كورسەتكىش 130 مىڭ توننانى قۇرادى. وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا ءوسىم – 16%.
اۋە تاسىمالدارىنا ءوسىپ كەلە جاتقان سۇرانىستى قاناعاتتاندىرۋ ءۇشىن اۋەجايلاردىڭ ينفراقۇرىلىمىن جاڭعىرتۋ جۇمىستارى جالعاسۋدا. كەلەسى جىلى شىمكەنت، قىزىلوردا جانە الماتىدا جاڭا جولاۋشىلار تەرمينالدارىنىڭ قۇرىلىسى اياقتالادى. ناتيجەسىندە الماتى اۋەجايىنىڭ وتكىزۋ قابىلەتى 5 ەسەگە ارتىپ، 14 ملن ادامعا دەيىن، قىزىلوردانىكى 6 ەسەگە ارتىپ، 2 ملن ادامعا دەيىن، شىمكەنتتىكى 7 ەسەگە ارتىپ، 6 ملن ادامعا دەيىن ارتادى.
كەلەسى جىلى ءباا ينۆەستورى استانالىق اۋەجايدىڭ ۇشۋ-قونۋ جولاعىن ءوز قاراجاتى ەسەبىنەن رەكونسترۋكسيالاۋعا كىرىسەدى، بۇل – جاڭا باسقارۋشى كومپانيانىڭ الدىنا قويىلعان ءبىرىنشى كەزەكتەگى مىندەتتەردىڭ ءبىرى.
سونداي-اق 2024 جىلى مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس پاۆلودار قالاسى اۋەجايىنىڭ ۇشۋ-قونۋ جولاعىن، سونداي-اق بالقاش قالاسى اۋەجايىنىڭ ءجۇرۋ جولاعى مەن پەررونىن رەكونسترۋكسيالاۋ جۇمىستارى باستالادى.
سونىمەن قاتار قاراعاندى اۋەجايىندا ينۆەستور ۇشۋ-قونۋ جولاعىن جاڭعىرتىپ، ونى قاجەتتى ارنايى تەحنيكامەن جابدىقتاۋدى جوسپارلاپ وتىر. وعان قوسا اقتوبە، تۇركىستان جانە قىزىلوردا اۋەجايلارىن وسى سالادا تاجىريبەسى بار ءىرى جاھاندىق ينۆەستورلارعا سەنىمگەرلىك باسقارۋعا بەرۋ تۋرالى كەلىسسوزدەر ءجۇرىپ جاتىر.
پرەمەر-مينيستردىڭ ايتۋىنشا، بيىل 16 حالىقارالىق مارشرۋت اشىلدى جانە قايتا جانداندى. كەلەسى جىلى كۋالا-لۋمپۋر، سينگاپۋر، توكيو جانە باسقا قالالارعا جاڭا رەيستەر اشۋ جوسپارلانىپ وتىر.
وعان قوسا اۋەجايلاردىڭ ينفراقۇرىلىمى دا قارقىندى دامىپ كەلەدى.
«وسى سالاعا كەلگەن جەكە ينۆەستورلار ءقازىردىڭ وزىندە اۋەجايلاردى دامىتۋعا $2،1 ملرد-قا جۋىق قاراجات سالدى. اتاپ ايتقاندا، الماتىدا پەرروندى كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. سونداي-اق جۇكتەردى وڭدەۋ راسىمدەرىن جەتىلدىرۋ شارالارى قولعا الىندى. شىمكەنتتە جاڭا جولاۋشىلار تەرمينالىنىڭ قۇرىلىسى اياقتالۋعا جاقىن. استانادا باا-دەن كەلگەن كومپانيا ۇشۋ-قونۋ جولاعىن رەكونسترۋكسيالاۋدى، كارگو-تەرمينالىن كەڭەيتۋدى جوسپارلاپ وتىر»، — دەدى ءاليحان سمايىلوۆ.
وعان قوسا بۇل سالادا شۇعىل شەشىمدەردى قاجەت ەتەتىن وزەكتى ماسەلەلەر جوق ەمەس. اتاپ ايتقاندا، نەگىزگى ماسەلەنىڭ ءبىرى – اۆياوتىن تاپشىلىعى، ول جىلىنا شامامەن 300 مىڭ توننانى قۇرايدى.
«ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن وتىن جەتكىزۋ كانالدارىن ءارتاراپتاندىرىپ، ونى ساقتاۋعا ارنالعان ءتيىستى ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ قاجەت»، — دەدى پرەمەر-مينيستر.
سونىمەن قاتار ۇكىمەت باسشىسى اۋەجايلاردى دامىتۋ دا قوسىمشا شارالاردى تالاپ ەتەتىنىن ايتتى. اتاپ ايتقاندا، اۋەجاي ينفراقۇرىلىمىن دامىتىپ، جۇكتەر مەن جولاۋشىلاردى راسىمدەۋ پروسەستەرىن تولىق اۆتوماتتاندىرۋ قاجەت.
«بۇل 2030 جىلعا قاراي وڭدەلەتىن جۇك كولەمىن جىلىنا 130 مىڭ توننادان 1 ملن تونناعا دەيىن، ال جولاۋشىلار اعىنىن 25 ملن ادامعا دەيىن ۇلعايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى»، — دەدى ءاليحان سمايىلوۆ.
تاعى ءبىر وزەكتى پروبلەما – سالانى كادرلارمەن قامتاماسىز ەتۋ. بۇگىندە ۇشقىشتار، ينجەنەرلەر مەن تەحنيكالىق پەرسونالدار جەتىسپەيدى.
«رەيستەردىڭ كەشىگۋى دە قالىپتى ادەتكە اينالىپ بارادى. وعان قولايسىز اۋا رايى عانا سەبەپشى ەمەس. سوندىقتان اۋە كومپانيالارى جولاۋشىلار مەن ۇشاقتارعا قىزمەت كورسەتۋ ساپاسىن جاقسارتىپ، اۋە پاركىن كەڭەيتۋى قاجەت»، — دەدى ۇكىمەت باسشىسى.
جوعارىدا ايتىلعانداردى ەسكەرە وتىرىپ، پرەمەر-مينيستر اۋەجايلار اۋماعىندا مۋلتيمودالدى كولىكتى پايدالانۋ مۇمكىندىگىن بەرۋ ماسەلەسىن پىسىقتاۋدى، ترانزيتتىك جۇكتەردى راسىمدەۋدى جەڭىلدەتىپ، ءتيىستى تەحنولوگيالىق پروسەستەردى وڭتايلاندىرۋدى تاپسىردى.
ودان بولەك ۇكىمەت باسشىسى قاجەتتى اۆياوتىن كولەمىمەن قامتاماسىز ەتۋ شارالارىن قابىلداۋ، ونى ساقتاۋعا ارنالعان ءتيىستى ينفراقۇرىلىمدى قۇرۋ، سونداي-اق ازاماتتىق اۆياسيا سالاسىندا ماماندار دايارلاۋ ءۇشىن قوسىمشا گرانتتار ءبولۋدى قامتاماسىز ەتۋ قاجەتتىگىن ايتىپ ءوتتى.