امەريكادان ەرتەدەگى قازاقتار تۋرالى جازىلعان كونە كىتاپ تابىلدى
اقش-تا قۇندى مۇرالاردى زەرتتەپ جۇرگەن جۋرناليست دۇيسەنالى ءالىماقىن قازاق تاريحى تۋرالى كونە كىتاپتى تاپتى. جيناق 1925 جىلى نيۋ-يورك جانە بوستوندا بىردەن باسىلىپ شىققان، دەپ حابارلادى 24 KZ.
تەلەارنا مالىمەتىنشە، كىتاپ ۆاشينگتونداعى كاتوليك ۋنيۆەرسيتەتىنەن تابىلعان. «بولاشاق» باعدارلاماسىمەن اقش-تا وقيتىن دۇيسەنالى ءالىماقىن مۇراعاتتاردى اقتارىپ، ءبىر عاسىر بۇرىن جازىلعان بريتاندىق جازۋشى، تاريحشى ءارى قوعام قايراتكەرى رالف فوكستىڭ كىتابىن تاپتى. «دالا حالىقتارى» اتتى جيناق اۆتوردىڭ العاشقى ەڭبەگى ەكەن.
كىتاپ ىشىندە قازاققا قاتىستى دەرەك وتە مول دەپ ايتۋعا بولادى. باستىسى، كىتاپتىڭ ەكىنشى مۇقاباسىنا قازاقتىڭ قۇسبەگىسىنىڭ سۋرەتىن سالعان. كادىمگى 1900 جىلدارداعى قازاقتىڭ بەينەسى. سوسىن مۇندا ارناۋلى تاراۋى «قازاق مىنەزى» دەپ اتالادى. قازاق تۋرالى، قازاقتىڭ كىم ەكەنى جونىندە جازىلعان. باستىسى، بۇدان بۇرىنعى باتىس جانە باسقا ەلدىڭ ساياحاتشىلارى قازاقتاردى قىرعىزدارمەن شاتاستىرادى. ال مۇندا بۇل ۇعىمعا وتە دالدىكپەن باعا بەرەدى، - دەيدى جۋرناليست دۇيسەنالى ءالىماقىن.
باتىس زەرتتەۋشىلەرى 19-عاسىردا قازاق حالقى تۋرالى ءتۇرلى ەڭبەكتەر جازعان. رالف فوكس – سولاردىڭ ءبىرى. ول قازاق اۋىلدارىن ارالاپ، تۇرمىسىن، ءسالت-داستۇرىن زەرتتەگەن. اۆتور قازاق جەرىندە كورگەن-بىلگەنىن ناقتى دەرەكتەرمەن جازعان. كىتاپتا 1900 جىلدارى ارال تەڭىزىنىڭ كوك تەڭىز دەپ اتالۋى، 1916 جىلعى ۇلت-ازاتتىق كوتەرىلىستىڭ اقيقاتى مەن ەكى عاسىر بۇرىنعى قازاق ايەلىنىڭ بەت-بەينەسىن سۋرەتتەپ، حالىقتىڭ تۇرمىسىن ءسوز ەتەدى.
باتىس ساياحاتشىلارى بولسىن، امەريكا ساياحاتشىلارى بولسىن، ءبارى 1800-1900 جىلداردان باستاپ قازاق دالاسىنا بارعان. سولاردىڭ تاريحىن، مادەنيەتىن، تۇرمىس-تىرشىلىگىن، ساياسي جاعدايىن، ولاردىڭ كوزقاراسى، ءدىنى، مەكتەبى، جاعدايى... ءبارى تۋرالى اقپارات جازىپ، امەريكادا، ەۋروپادا كىتاپ قىلىپ شىعارعان. نەگە دەسەڭىز، بۇل قارىم-قاتىناستىڭ سول كەزدەن باستالعانىن ايعاقتايدى، - دەيدى جۋرناليست دۇيسەنالى ءالىماقىن.
ءتىلشى مالىمەتىنشە، دۇيسەنالى ءالىماقىن نەبارى ءۇش ايدا ءبىر عانا ۆاشينگتوننان قازاق حالقىنا قاتىسى بار تاريحي فاكتىلەرگە تولى وسىنداي بىرنەشە كىتاپتى تاپقان.