بالالار اماندىعىنىڭ يندەكسى قابىلداندى
الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى جاريالانىمداردان دەپرەسسيا بەلگىلەرىن انىقتايتىن جاساندى ينتەللەكتىنى پايدالانۋ قاجەت. وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگىنىڭ وكىلى پرەزيدەنت جانىنداعى ايەلدەر ىستەرى جانە وتباسىلىق-دەموگرافيالىق ساياسات جونىندەگى ۇلتتىق كوميسسيانىڭ وتىرىسىندا وسىنداي ۇسىنىس ءبىلدىردى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz قازاقپارات-قا سىلتەمە جاساپ.
كۇن تارتىبىندەگى نەگىزگى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى – كامەلەتكە تولماعاندار اراسىندا ءسۋيسيدتىڭ الدىن الۋ. ۇلتتىق كوميسسيانىڭ ءتورايىمى، پرەزيدەنت اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ايدا بالايەۆا بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر اراسىنداعى سۋيسيد – قوعامداعى ەڭ وزەكتى الەۋمەتتىك پروبلەمانىڭ ءبىرى بولىپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى. الدىن الۋ شارالارى كەشەنىن قالىپتاستىرۋدىڭ جاڭا تاسىلدەرىن ىزدەۋ قاجەتتىگىنە توقتالدى. كوپتەگەن ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، ءسۋيسيدتىڭ كوبەيۋىنە پسيحولوگتاردىڭ، تاۋەكەل توبىنداعى بالالارمەن جۇمىس جاسايتىن مامانداردىڭ بىلىكتىلىگى مەن دايىندىق دەڭگەيىنىڭ جەتكىلىكسىزدىگى ىقپال ەتەدى. وسىعان بايلانىستى وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگى مەملەكەتتىك ۆەدومستۆولاردىڭ، جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ جانە بارلىق ستەيكحولدەرلەردىڭ پروبلەمالاردى شەشۋدەگى كۇش-جىگەرىن بىرىكتىرۋدى ۇسىندى.
«مينيسترلىك الەۋمەتتىك جەلىلەردىڭ اشىق جاريالانىمدارىندا دەپرەسسيانىڭ بەلگىلەرىن انىقتايتىن جاساندى ينتەللەكتىنى پايدالاناتىن پيلوتتىق جوبانى ىسكە قوسۋدى جوسپارلاپ وتىر»، - دەپ اتاپ ءوتتى وقۋ-اعارتۋ ۆيسە-مينيسترى عاني بەيسەمبايەۆ.
وتىرىستا مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى اياسىندا العاش رەت بالانى قۋدالاۋدىڭ (بۋللينگتىڭ) الدىن الۋ قاعيدالارى ازىرلەنىپ، ينتەرنەت جەلىسىندەگى زاڭسىز كونتەنتكە قارسى ءىس-قيمىل جونىندەگى نورمالار ەنگىزىلگەنى اتالىپ ءوتتى. بالالار اماندىعىنىڭ يندەكسى قابىلداندى، ول بالالاردىڭ قۇقىقتارى مەن مۇددەلەرىنە، ونىڭ ىشىندە پسيحولوگيالىق ساۋلىعىنا جۇيەلى مونيتورينگ جۇرگىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. باس پروكۋروردىڭ ورىنباسارى جاندوس ومىرالييەۆ ءوز بايانداماسىندا كامەلەتكە تولماعانداردىڭ سۋيسيدتەرى جونىندەگى ىستەردى تەرگەۋدى قاداعالاۋ كۇشەيتىلگەنىن اتاپ ءوتتى. بۇل ءبىرىنشى جارتى جىلدا وز-وزىنە قول جۇمساۋ جاعدايلارىنىڭ (38،1%-عا) جانە ولاردىڭ ارەكەتتەرىنىڭ (5،7%-عا) تومەندەۋىنە ىقپال ەتكەن. ايتا كەتسەك، 2021 جىلى كامەلەتكە تولماعاندار اراسىندا سۋيسيد جاساۋ مەن ونى جاساۋعا ارەكەتتەنۋ جاعدايلارىنىڭ 21،5%-عا وسكەنى بايقالعان. ىشكى ىستەر مينيسترلىگى اكىمشىلىك پوليسيا كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى اتىعاي ارىستانوۆ ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا كامەلەتكە تولماعاندار اراسىندا سۋيسيدتىك كورىنىستەردى ەرتە انىقتاۋ ادىستەمەسىن جەتىلدىرۋدى، سونداي-اق سۋيسيدولوگتاردىڭ سانىن ارتتىرۋ ماسەلەسىن قاراستىرۋدى ۇسىندى. ۇلتتىق كوميسسيانىڭ مۇشەسى، ادۆوكات، «AU» ونلاين-قۇقىقتىق مەكتەبىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى ايمان وماروۆا باستاۋىش سىنىپتاردا «مەنىڭ قاۋىپسىزدىگىم» ءپانىن، ال اتا-انالار مەن مۇعالىمدەر ءۇشىن ارنايى باعدارلامالار ەنگىزۋدى ۇسىندى. سونداي-اق، سپيكەرلەر دياگنوستيكالىق جانە پسيحوتەراپيالىق قىزمەتتەر كورسەتەتىن مەديسينالىق كابينەتتەر جەلىسىن كەڭەيتۋدى، جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارعا ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ قىزمەتىن باعالاۋدىڭ كريتەرييلەرىن پسيحولوگتاردىڭ ءتيىمدى قىزمەتىنە اسەر ەتەتىندەي ەتىپ قايتا قاراۋدى ۇسىندى.