الەمدى الديلەگەن الا دوپ

بۇگىن فۋتبولدان الەم چەمپيوناتى باستالادى.

«سپورتتىڭ ءبارى - ءبىر توبە، فۋتبولىم - ءبىر توبە» دەيتىن جانكۇيەرلەر «جارعاق قۇلاعى جاستىققا تيمەي»، ءارقايسىسى ءوز كومانداسى ءۇشىن تاقىم قىسىپ وتىر. جالپى، بۇل مۋنديال نەسىمەن ەرەكشە؟ قانداي ەرەكشەلىگى بار؟ قاي كوماندا چەمپيون بولىپ، قايسىسى جابىرقاتۋى مۇمكىن؟

كاتار قانداي ەل؟

كاتار – پارسى شىعاناعىنىڭ كاتار تۇبەگىندەگى شاعىن عانا مەملەكەت. جەر كولەمى بار بولعانى – 11 400 شارشى شاقىرىم. سالىستىرعاندى جاقسى كورەمىز عوي، قازاقستاندا وبلىستار ەمەس، اۋدانداردىڭ اۋماعى بۇدان ۇلكەن بولىپ جاتادى. وڭتۇستىگىندە ساۋد ارابياسىمەن شەكتەسسە، قالعان اۋماعىن پارسى شىعاناعى جۋىپ جاتىر. 3 ميلليونعا جۋىق حالقى بار ءابسوليۋتتى مونارحيالى مەملەكەت.

ەجەلدە اراب حاليفاتىنىڭ وتارىندا بولعان. ودان كەيىن باحرەين امىرلەرى باسقاردى. پورتۋگالياعا، وسمان يمپەرياسىنا، ءتىپتى بريتانيالىقتارعا دا تاۋەلدى بولدى. 1971 جىلدان بەرى عانا تولىعىمەن ازات ەلگەن اينالدى. بۇگىندە كاتار 8 اكىمشىلىك ايماققا بولىنگەن. سونىڭ بەسەۋىندە الەم چەمپيوناتىنىڭ ويىندارى وتەدى.

ستاديوندارىنىڭ ەڭ ۇلكەنى – ۇلتتىق ارەنا. قۇرىلىسى 2017 جىلى باستالىپتى. 80 مىڭ كورەرمەن سىيدىرا الاتىن اتالمىش ارەنادا فينالمەن بىرگە 10 ويىن وتەدى دەپ جوسپارلانعان. الايدا، الەم چەمپيوناتىنان كەيىن ورىندىقتارىنىڭ سانى 20 مىڭعا دەيىن قىسقارتىلماق. جالپى، ءمۋنديالدى قابىلدايتىن 8 ستاديون دا بىر-بىرىنە ۇقسامايتىن ەرەكشە. ءارقايسىسىنىڭ ءوز ديزاينى بار جانە جانكۇيەرلەرگە بارلىق جاعداي جاسالعان. فۋتبول كورىپ وتىرعاندا قاتتى ىستىق بولماس ءۇشىن سالقىنداتۋ جۇيەسى ورناتىلعان. سىرتتا اپتاپ ىستىق بولسا دا، ارەنانىڭ ىشىندە ءاردايىم +21°C كورسەتىپ تۇرادى. ءار ورىندىقتىڭ استىندا ۆەنتيلياسيالىق قۇرىلعى بار. البەتتە، اياققا ەش ىڭعايسىزدىق تۋدىرمايدى. ورنىڭىزعا جايعاسقاندا، اياعىڭىزدى قۇددى ءبىر سالقىنداتىلعان بۇلتتىڭ اراسىنا سالىپ قويعانداي اسەردە بولاسىز. ايتپاقشى، ۇلتتىق ستاديون سالىنعان لۋسايل قالاسىنىڭ دا ىرگەتاسى ءححى عاسىردا قالانعان. ناقتى ايتساق، 2007 جىلى. بار-جوعى 13 جىلدا جارتى ميلليون ادامعا جوسپارلانعان الىپ شاھارعا اينالدى.

الەم چەمپيوناتىنىڭ ءفاۆوريتى كىم؟

كەلەسى مۋنديالدان باستاپ كوماندالار سانى 48-گە كوبەيەدى. ال بيىل الەم چەمپيوناتىندا 32 كوماندا. ەۋروپادان 13، ازيادان 6، افريكادان 5 جانە وڭتۇستىك امەريكا مەن سولتۇستىك امەريكادان قۇرامادان. تۋرنير قوجايىندارى رەتىندە اۆتوماتتى تۇردە جولداما العان كاتار الەم چەمپيوناتىنا تۇڭعىش رەت قاتىسپاق. برازيليا بىردە-بىر مۋنديالدان قالماعان. گەرمانيا جيىرماسىنشى رەت قاتىسپاق. ودان كەيىنگى ورىندا 18 رەت قاتىسقان يتاليا كەلەدى. بيىل ولارعا ارگەنتينا جەتىپ الادى. ال فرانسيا، يسپانيا جانە انگليا قۇرامالارى وزدەرىنىڭ 16-شى چەمپيوناتتارىندا دوپ تەپپەك.

البەتتە، فاۆوريتتەردىڭ كوشىن ادەتتەگىدەي برازيليا باستاپ تۇر. الايدا، Selesao جىگىتتەر سوڭعى رەت وسىدان 20 جىل بۇرىن توپ جارىپتى. قورعانىسى مەن شابۋىلى دا «سەن تۇر، مەن اتايىن» دەگەن جىگىتتەردەن برازيليا 2018 جىلى رەسەيدە شيرەك فينالدا سۇرىنگەن بولاتىن. ماماندار فاۆوريت دەپ ايدار تاققان تاعى ءبىر كوماندا – ارگەنتينا. ءتىپتى، ءارتۇرلى بولجام قۇرالدارى دا بيىلعى چەمپيون دەپ Albiceleste جىگىتتەرىن ايتىپ ءجۇر. ارگەنتينا ءبىرىنشى كەزەكتە ليونەل مەسسي باستاعان شابۋىلشىلارىنا سەنەدى. دەگەنمەن، العى شەپتە كەز كەلگەن قامالدى بۇزىپ وتەتىن بۇل كوماندانىڭ قورعانىسى سونشالىقتى مىقتى ەمەس. ال ەۋروپا ەلدەرىنەن ءبىرىنشى كەزەكتە فرانسيا مەن پورتۋگاليانى ايتىپ وتۋگە بولادى. ديدە دەشام سىندى باس باپكەرى بار، كيليان مباپپە، كارىم بەنزەما، وسمان دەمبەلە سىندى ويىنشىلارى بار فرانسيا بيىل دا جەڭىس تۇعىرىنا كوتەرىلۋدى كوزدەيدى. ال پورتۋگاليانىڭ سەنەرى – كريشتيانۋ رونالدۋ. ءيا، كلۋبتىق دەڭگەيدە شاۋ تارتا باستاعان شىعار، ءبىراق ۇلتتىق قۇراما دەگەندە كريشتيانۋدىڭ ويىنى ەرەكشە.

راس، باسقا كوماندالار دا تاڭعالدىرۋى مۇمكىن. يسپانيا، گەرمانيا، انگليا، ۋرۋگۆاي سىندى قۇرامالار دا مىقتىلارمەن جاساقتالعان. ءتىپتى، 2018 جىلعىداي بيىلعى چەمپيوناتتىڭ دا كوپشىلىكتى تاڭعالدىرىپ، فينالعا دەيىن شابار ءوز حورۆاتياسى شىعۋى مۇمكىن.

جالپى، بيىلعى الەم چەمپيوناتى ادەتتەگىدەي جازدا ەمەس، قىستا ءوتۋى دە مۋنديالعا وزىندىك شارم بەرىپ تۇر. ءيا، كلۋبتىق كوماندالار ءۇشىن ىڭعايسىز، ءبىراق فۋتبولشىلار مەن جانكۇيەرلەر ءۇشىن وتە قولايلى ۋاقىت. ويتكەنى، ويىنشىلار چەمپيوناتقا شارشاڭقى ەمەس، ناعىز بابىندا كەلدى. ال بۇل ءبىر اي بويى تاماشا فۋتبول ويىندارىن كورەمىز دەگەن ءسوز.

 كەرەك دەرەك

سىزگە قىزىق 10 دەرەك

ەرتەڭگى الەم چەمپيوناتىنىڭ قارساڭىندا نازارلارىڭىزعا وسى مۋنديال جايلى ەڭ قىزىق 10 دەرەكتى ۇسىنامىز.

ەڭ الاسا بويلى فۋتبولشى

الەم چەمپيوناتىنا تىركەلگەن ويىنشىلاردىڭ ىشىندە بويى ەڭ الاسا فۋتبولشى – ماروككولىق ءىلياس شاير. شوتلانديانىڭ «كۋينز پارك رەيندجەرس» كومانداسىندا دوپ تەبەتىن جارتىلاي قورعاۋشىنىڭ بويى بار بولعانى – 158 سم. سالىستىرمالى تۇردە ايتايىق، ەڭ بويشاڭ ويىنشى – نيدەرلاند قۇراماسىنىڭ قاقپاشىسى اندريس نوپپەرت. بويى – 203 سم.

«وتانىن ساتقاندار»

الەم چەمپيوناتىنا بارلىعى 831 فۋتبولشى تىركەلگەن. ءار كوماندادا 26 ويىنشىدان. تەك يران عانا 25 فۋتبولشى اپارىپتى. ال سولاردىڭ ىشىندە 137ء-سى ءوزى تۋعان ەلدىڭ ەمەس، باسقا قۇرامانىڭ نامىسىن قورعايدى. ماسەلەن، قورعاۋشى پەپە برازيليادا دۇنيەگە كەلگەنىمەن، پورتۋگاليانىڭ نامىسىن جىرتىپ ءجۇر. ال اعىلشىن راحيم ستەرلينگتىڭ تۋعان جەرى – يامايكا. مۇنداي فۋتبولشىلار ماروككودا كوپ. اتالمىش قۇرامانىڭ 14 ويىنشىسى وزگە ەلدە تۋعان.

ايەل تورەشىلەر

كاتارداعى الەم چەمپيوناتىندا تۇڭعىش رەت ايەل تورەشىلەر قىزمەت ەتەدى. باس قازى رەتىندە مۋنديالعا فرانسيالىق ستەفاني فراپپار، رۋاندالىق ساليما مۋكانسانگا جانە جاپونيالىق ەسيمي ياماسيتا شاقىرتۋ الدى.

انگليا – ەڭ قىمبات قۇراما

الەم چەمپيوناتىنداعى ەڭ قىمبات فۋتبولشى – كيلليان مباپپە. Transfermarkt دەرەگى بويىنشا، ونىڭ باعاسى – 160 ملن. ەۆرو. ال ەڭ قىمبات قۇراما – انگليا. فۋتبولشىلارىنىڭ جالپى باعاسى 1،260 ملرد ەۆرو. ەكىنشى ورىندا – فرانسيا (953،5 ملن ەۆرو)، ءۇشىنشى ورىندا – برازيليا (899،5 ملن ەۆرو)، ودان كەيىن يسپانيا (798، ملن ەۆرو)، گەرمانيا (728،5 ملن ەۆرو)، نيدەرلاند (658،5 ملن ەۆرو) دەپ كەتە بەرەدى. ەڭ ارزان قۇراما – كاتار. تۋرنير قوجايىندارىنىڭ جالپى باعاسى – 14،9 ملن ەۆرو.

ەڭ جاس جانە ەڭ ەگدە ويىنشى

«بورۋسسيا د» كومانداسىنىڭ شابۋىلشىسى يۋسسۋف مۋكوكونىڭ جاسى بار بولعانى 17-دە. دەگەنمەن، ەرتەڭ كامەلەتتىك جاسقا تولادى. ال ەڭ ەگدە ويىنشى – مەكسيكالىق قاقپاشى الفرەدو تالاۆەر. ونىڭ جاسى – 40-تا. سالىستىرمالى تۇردە ايتايىق، الەم چەمپيوناتىنداعى ەڭ جاس باس باپكەر – ليونەل سكالوني. ارگەنتينا قۇراماسىن باپتايتىن مامان تالاۆەردەن بار بولعانى 4 جاسقا ۇلكەن. ال ەڭ ەگدە باس باپكەر – لۋي ۆان گال. نيدەرلاندى قۇراماسىنىڭ جاتتىقتىرۋشىسى 71-گە تولدى. ايتپاقشى، فۋتبولشىلارىنىڭ جالپى ورتا جاسى 24،7 جاستى قۇرايتىن گانا قۇراماسى وسى ءمۋنديالدىڭ ەڭ جاس كومانداسى. ال ەڭ ەگدە كوماندا – يران. فۋتبولشىلارىنىڭ ورتاشا جاسى – 28،9.

«باۆاريا» بارىنەن وزدى

الەم چەمپيوناتىنا ەڭ كوپ ويىنشى قوسقان كلۋب – «باۆاريا». 17 ويىنشىسى كاتارعا اتتاندى. «مانچەستەر سيتي» مەن «بارسەلونادا» 16 ويىنشىدان. ودان كەيىنگى ورىندا 14 ويىنشىمەن ءمادريدتىڭ «رەالى» تۇر. سونداي-اق، ۇزدىك كلۋبتار قاتارىندا 13 ويىنشىمەن «مانچەستەر يۋنايتەد» تە بار.

ستاديوندار بىر-بىرىنە وتە جاقىن

كاتار – شاعىن عانا مەملەكەت. ويىندار 5 قالانىڭ 8 ستاديونىندا وتەدى. ارەنالار اراسىنداعى ماكسيمالدى قاشىقتىق نەبارى 56 شاقىرىم. ءبىر ستاديوننان ەكىنشىسىنە جەتۋ ءۇشىن جانكۇيەرلەر ماكسيمۋم ءبىر ساعات جۇمسايدى.

بار بولعىر VAR

الەم چەمپيوناتىندا VAR جۇيەسى تىپتەن كۇشەيتىلەدى. وفسايدتاردى قاداعالاۋ ءۇشىن فيفا جاڭا بەينە قۇرالىن ۇسىندى. ستاديون شاتىرىنا قوسىمشا 12 كامەرا ورناتىلادى. ول فۋتبولشىلاردىڭ پوزيسيالارىن ناقتى ەسەپتەۋگە كومەكتەسىپ، تورەشىلەرگە تەز شەشىم قابىلداۋعا سەبەپ بولادى. سونىمەن قاتار، دوپقا دا ەلەكتروندى جابدىق ورناتىلادى.

الكوگول الدە ايىقتىرعىش

اراب ەلدەرىندە الكوگولە جانە قوعامدىق ورىنداردا ماس كۇيىندە جۇرۋگە تىيىم سالادى. زاڭدى بۇزعان ادام التى ايعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلۋى مۇمكىن. ەگەر ستاديونعا ماس كۇيىندە كىرمەك بولساڭىز، الدىمەن ارەنانىڭ جانىندا سالىنعان ارنايى ايىقتىرعىشتارعا جىبەرەدى. سودان كەيىن عانا ويىندى تاماشالاي الاسىز. الايدا، فاناتتارعا ارنالعان ايماقتاردا الكوگول ىشۋگە تيىم جوق.

بيلەت قانشا تۇرادى؟

الەم چەمپيوناتىنىڭ بيلەتتەرى 2022 جىلدىڭ باسىندا-اق ساتىلىمعا شىققان. شەتەلدىك جانكۇيەرلەر ءۇشىن ماچ بيلەتتەرى جەرگىلىكتى تۇرعىندارعا قاراعاندا بىرنەشە ەسە قىمبات ساتىلىپ جاتىر. سونىمەن، توپتىق كەزەڭ ويىندارىنىڭ بيلەتتەرى – 250–800 كاتار ريالى (69–220 اقش دوللارى) تۇرادى. ال فينالدىڭ بيلەتتەر 220–5850 كاتار ريالى (604–1،6 مىڭ دوللار) ارالىعىندا.