دەپۋتات اسحات ايماعامبەتوۆ ءماجىلىس وتىرىسىندا دارى-دارمەكتىڭ باعاسىنا شۇيلىكتى، - دە حابارلايدى aqshamnews.kz ءتىلشىسى.
"ءسوزىم جەتىمدى بولۋى ءۇشىن، ناقتى ءبىر ادامنىڭ قاراپايىم مىسالمەن باستايىن. راۋشان ەسىمدى ازاماتشا. 42 جاستا. ونىڭ ءومىرى باياۋ ءسونىپ بارادى. ەم جوعىنان ەمەس، ەمگە شيپا بولاتىن ءدارى، ۇلتتىق دارىلىك فورمۋلياردا تىركەلمەگەندىكتەن، ءدارى، جەتى جىلدان بەرى جاڭارتىلماعان ەمدەۋ حاتتاماسىنا ەنگىزىلمەگەندىكتەن، ءتىپتى ساتىپ الايىن دەسە دە، ەلدە رۇقسات ەتىلگەن تىزىمدە دە جوق. ونىڭ، ءومىرى ءۇشىن كۇرەسى - بيۋروكراتيامەن كۇرەس. تاعى قانشاما وسىنداي راۋشاندار ءبىزدىڭ كومەگىمىزدى كۇتىپ وتىر؟ بۇگىنگى تالقىلاۋىمىزدىڭ وزەگى وسى"، - دەدى ول.
دەپۋتاتتىڭ ايتۋىنشا، جاپتىڭ ەسەبى – بۇل ەلىمىزدەگى فارماسيانىڭ شىنايى رەنتگەنى. رەنتگەن ناتيجەسى جاي عانا سىنىقتار مەن كولەڭكەلەردى كورسەتىپ قانا قويماي، دەرەۋ شەشىمدى، جەدەل ەمدەۋدى تالاپ ەتەتىن تەرەڭ، ناعىز قاتەرلى ىسىكتەردى انىقتادى.
وسىعان وراي فارماسيەۆتيكا سالاسىنىڭ 3 "جاعىمسىز دياگنوزىنا" جانە ولاردى ەمدەۋ ءۇشىن قاجەت 7 "قادامعا" توقتالايىن.
I. دارى-دارمەككە قولجەتىمدىلىك.
دارى-دارمەكتەر ءدارىحانالاردا ساتىلۋى ءۇشىن، ولار ەڭ الدىمەن ناسەلس-تە ساراپتامادان، سوسىن تىركەۋدەن ءوتۋى كەرەك. اۋديت نە كورسەتتى؟
نورماتيۆ بويىنشا تىركەۋ مەرزىمى – 210 كۇن. الايدا، بىرەۋلەر ءۇشىن بۇل مەرزىم زاڭسىز 1275 كۇنگە دەيىن سوزىلسا، ال وسى ۇيىمنىڭ بۇرىنعى قىزمەتكەرلەرى ءۇشىن، وتە جىلدام 25-اق كۇندە اياقتالىپ، ءراسىم وتكىزىلدى. 154 ءوتىنىم بويىنشا ساراپتاما پروسەدۋرالارىن بۇزۋ دەرەكتەرى انىقتادى.
جالپى، ناسەلس ناعىز ساياحاتشىلار كلۋبى سياقتى. ونىڭ قىزمەتكەرلەرى دارىلەردى تىزىمگە ەنگىزۋ ءۇشىن، زاۋىتاردى كورۋ سىلتاۋىمەن شەتەلگە بارىپ جاتىر. ارينە، جايلى ساياحات شىعاندارى، فارماسيا كومپانياسىنىڭ ەسەبىنەن تولەنەدى. بۇل ساياحاتتار نە بەرەتىنى كۇماندى.
2. فارماكولوگيالىق باقىلاۋدى كۇشەيتۋ بويىنشا.
زاڭعا سايكەس، ناسەلس، دارىلەردىڭ جاعىمسىز رەاكسيالارى تۋرالى حابارلامالاردى جيناقتاپ، تالداپ، شارالار قابىلداۋ ءۇشىن جىبەرۋىگە مىندەتتى. ءبىراق اۋديت كورسەتكەندەي، 28 سارى كارتوچكالار" بار دارىلىك زاتتار بويىنشا ەشقانداي شارا قابىلدانباعان. ونىڭ ۇستىنە، دارلەردىڭ كەرى اسەرلەرى تۋرالى 137 اقپارات تۇسكەنىمەن، تەك 1 پرەپارات قانا كەرى قايتارىلعان. ال جالپى، فارماسيەۆتيكالىق باقىلاۋدان 77 ملن فارماسيەۆتيكالىق ءونىم تىس قالعان.
3. ەسكىرگەن ەمدەۋ حاتتامالارى بويىنشا.
ءار ازاماتتى ەمدەگەندە، دارىگەرلەر، ارنايى ەمدەۋ حاتتاماسىندا كورسەتىلگەن دارىلەردى قولدانۋى ءتيىس. ال ەمدەۋ حاتتامالار بولسا ۋاقتىلى جاڭارتىلمايدى. وزدەرىڭىز قاراڭىزدار: كلينيكالىق حاتتامالاردىڭ شامامەن 70%-ى (1133ء-تىڭ 785ء-ى) 5 جىلدان 12 جىلعا دەيىن قايتا قارالماعان.
10 جىل ەمەس، ءقازىر 1 جىل ىشىندە جاڭا دارىلەر پايدا بولادى. وسىعان بايلاپنىستى قازاقستاندىقتار جاڭا ادىستەرمەن ەم الا الماي ءجۇر دەپ ايتۋعا بولادى.
حاتتامالاردى بەكىتۋ پروسەسىنىڭ ءوزى دە كۇردەلى. كەيدە ول بىرنەشە جىلعا دەيىن سوزىلىپ، وسىلايشا بەكىتكەن حاتتامانىڭ اكتۋالدىلىعى دا جوعالادى. مىسالى، تىركەۋ مەرزىمى وتكەن جانە تيىمدىلىگى تومەن، شىعارۋعا ۇسىنىلعان 409 پرەپارات 3 جىل بويى فورمۋلياردان الىنباعان، ءتيىمسىز دەپ تانىلعان 5 پرەپارات 29 اۋرۋدى ەمدەۋ حاتتامالارىنان شىعارىلماعان. ال قاجەت دەلىنگەن 96 ءتيىمدى پرەپارات كەرسىنشە فورمۋليارعا ەنگىزىلمەگەن.
II. جابايى باعالار جانە تيىمسىزدىك.
1. شەكتى باعالاردى قالىپتاستىرۋ كەزىندەگى ورەسكەل بۇزۋشىلىقتار انىقتالدى.
ولاردىڭ قاتارىندا – شامادان تىس ماركەتينگتىك جانە تاسىمالداۋ شىعىندارىن قوسۋ. پرەپاراتتار ءتىپتى وريگينالدارىنان دا بىرنەشە ەسە جوعارى باعامەن ساتىپ الىنعان.
دارىلەرگە قوسىلعان ۇستەمە باعا زاۋىتتىق باعادان 172%-عا دەيىن جەتەدى، ال ەۋروپادا جانە الەمدە – 30%-دان اسپايدى. ءبىر پرەپاراتتىڭ ءارتۇرلى ءدارىحانالارداعى باعاسى 3-5 ەسەگە دەيىن وزگەرەدى.
ءتۇپنۇسقانىڭ باعاسى 344 تەڭگە بولسا، وتاندىق تاۋار ءوندىرۋشىنىڭ (ءوتو) گەنەريگىنىڭ باعاسى 1273 تەڭگەنى قۇراعان. بۇل 4 ەسەگە دەيىن قىمبات.
"پاراسەتامولدىڭ زاۋىتتىق باعاسى 59 تەڭگە، قىرعىزستاندا 90، ال بىزدە 144 تەڭگەگە ساتىلىپ جاتىر. سالىستىرىڭىزدار. تەرافليۋگە ەلدە بەلگىلەگەن شەكتى باعا 3،3 مىڭ تەڭگە، ال زاۋىتتىق باعاسى 1،5 مىڭ. رەسەيدە ول 2،2 مىڭ، قىرعىزستاندا 2،5 مىڭ تۇرادى"، - دەدى ول.
سونداي-اق، دەپۋتات ءفارماوندىرىس پەن عىلىمعا توقتالدى.
ونىڭ ايتۋىنشا، كەيىنگى ۋاقىتتا "قازۆاكتان" باسقا ەشتەڭە شىققان جوق دەۋگە بولادى. كلينيكالىق زەرتتەۋلەر وتە از. سوڭعى 10 جىلدا تەك 2 پرەپارات شىعارىلعان، ولاردىڭ ءبىرى، "يود جانە كاليي ءيوديدى". بۇنى ازىرلەۋگە 4،6 ملرد تەڭگە جۇمسالعان، ءبىراق ول ءتىپتى فورمۋليارعا دا ەنگىزىلمەگەن ياعني قولدانىلمايدى.
دەپۋتات وتاندىق فارماسيانى ەمدەۋگە ارنالعان جەتى قادامعا توقتالدى.
- ءبىرىنشى. جاڭا دارىلەردى تىركەۋ مەرزىمىن 1 ايعا دەيىن قىسقارتۋ.
- ەكىنشى. شەكتى باعا الەمدەگىدەي 30%-دان اسپاۋى كەرەك.
- ءۇشىنشى. سك "فارماسيانى" رەفورمالاۋ. لوگيستيكانى دامىتۋ، باسەكەلەستىكتىك، ەسەپ بەرۋ مەن اشىق ەرەجەلەرىن ەنگىزۋ.
- ءتورتىنشى. ۇزاق مەرزىمدى ينۆەستيسيالىق كەلىسىمشارتتار — تەك ءوندىرىستى ناقتى لوكاليزاسيا-لايتىن-دارمەن عانا بولۋعا ءتيىس.
- بەسىنشى. ۇلتتىق فورمۋليارعا، امبۋلاتورلىق دارى-دارمەكپەن قامتاماسىز ەتۋ تىزىمدەرىنە جانە ءبىرىڭعاي ديستريبيۋتورعا ەنگىزۋگە ءوتىنىم بەرۋ مەحانيزمىن "ءبىر تەرەزە" قاعيداتى بويىنشا ەنگىزۋ.
- التىنشى. اشىق سيفرلىق ەسەپ جۇيەسى.
- جەتىنشى. ەڭ باستىسى قازاقستاننىڭ قاراپايىم ازاماتىنىڭ مۇددەسى باسشىلىققا الىنۋى كەرەك. ءقاۋىپسىز، قىمبات ەمەس دارىلەرگە قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ ماڭىزدى.