سوڭعى شەشىمدى سوت قابىلدايدى.
ىشكى ىستەر ىستەر مينيسترلىگى تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق ءۇشىن جازانى كۇشەيتتى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz
قىلمىستىق كودەكسكە ەنگىزىلگەن وزگەرىستەر مامىردا، ال اكىمشىلىك جازاعا قاتىستى تۇزەتۋلەر شىلدە ايىندا كۇشىنە ەنەدى.
رەسمي مالىمەتكە سايكەس، بۇگىندە تۇرمىستىق زورلىقتان زارداپ شەگۋشىلەر ومىرىنە نەمەسە دەنساۋلىعىنا ءقاۋىپ تونگەن كەزدە پوليسياعا جۇگىنەدى، ال ءتارتىپ ساقشىلارى كەلگەننەن كەيىن اگرەسسورلارعا قارسى ارىز جازۋدان باس تارتادى. وتكەن جىلدىڭ وزىندە پوليسيانى 70 مىڭ رەت شاقىرعان. ءبىراق ارىز جازىلماعان.
پوليسيا كەلىپ كەتكەننەن كەيىن وتباسىنداعى جانجال كوپ جاعدايدا ءارى قاراي جالعاسادى، كەيدە بۇل اۋىر زارداپتارعا اكەلىپ سوعىپ جاتادى. سوندىقتان ارىزسىز اكىمشىلىك ءىس قوزعاۋعا شەشىم قابىلداندى.
اكىمشىلىك پوليسيا كوميتەتى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى رەنات زۇلقايىروۆتىڭ ايتۋىنشا، اكىمشىلىك حاتتامانى تولتىرۋ ءۇشىن كورشىلەر مەن كۋاگەرلەردىڭ ايعاقتارى ەسكەرىلەدى. سونداي-اق بەينەباقىلاۋ كامەرالارىنىڭ ماتەريالدارى نەگىزگە الىنادى. سوڭعى شەشىمدى سوت قابىلدايدى.
ەرلى-زايىپتى سوتتا قايتا تاتۋلاسا المايدى
قازىرگى كەزدە اكىمشىلىك حاتتاما راسىمدەلگەننەن كەيىن ءجابىر كورگەن ايەلدەر اگرەسسورمەن سوتتا تاتۋلاسىپ جاتادى. ولارعا قىسىم جاسالادى، يا بولماسا، تۋىستارى ارىزىن قايتارۋعا كوندىرىپ جاتادى.
مىسالى، وتكەن جىلى تۇرمىستىق جانجالدار بويىنشا سوتقا 47 مىڭ اكىمشىلىك ءىس جىبەرىلدى. سونىڭ ىشىندە 20 مىڭ ءىس تاراپتاردىڭ تاتۋلاسۋىنا بايلانىستى توقتاتىلدى.
ەندى سوتتا ءبىر رەت قانا تاتۋلاسۋعا مۇمكىندىك بەرىلەدى. ودان كەيىن جانجال قايتالانسا، ايەلى كەشىرىم جاساسا دا، اگرەسسور جاۋاپقا تارتىلادى.
اكىمشىلىك جازا قانداي بولادى؟
بۇگىندە تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق ءۇشىن 5،10 جانە 15 تاۋلىككە دەيىن قاماۋعا الۋ جازاسى قاراستىرىلعان. ال سوتتار كوبىنەسە 1-5 تاۋلىككە قاماۋعا شەشىم شىعارىپ وتىرادى.
اكىمشىلىك كودەكسكە ەنگىزىلگەن تۇزەتۋلەرگە سايكەس، زاڭ بۇزعان ادامعا ەسكەرتۋ جاسالادى، يا بولماسا، بىردەن 5 تاۋلىككە قاماپ تاستايدى. ال زاڭ بۇزۋشىلىق قايتالانسا، 10 تاۋلىككە قامالادى. جازانىڭ مەرزىمىنە قاتىستى باپتاردان "دەيىن" دەگەن ءسوز الىنىپ تاستالدى.
ۇرىپ-سوققانى ءۇشىن كەم دەگەندە 10 تاۋلىككە قاماۋ (ءبىر جىلدىڭ ىشىندە قايتالانسا، 20 تاۋلىك)؛
دەنساۋلىققا جەڭىل زيان كەلسە، 15 تاۋلىككە قاماۋ (ءبىر جىلدىڭ ىشىندە قايتالانسا، 25 تاۋلىك)؛
قورعاۋ نۇسقاماسىن بۇزعانى ءۇشىن ەسكەرتۋ بولمايدى، بىردەن 10 تاۋلىككە جاۋىپ تاستايدى؛
سوتتىڭ ءجۇرىپ-تۇرۋعا قاتىستى تالابىن بۇزعانى ءۇشىن ايىپپۇل سالىنبايدى، 10 تاۋلىككە قاماۋعا الادى (ءبىر جىلدىڭ ىشىندە قايتالانسا، 20 تاۋلىك).
قىلمىستىق كودەكسكە ەنگىزىلگەن تۇزەتۋلەر
قىلمىستىق كودەكستىڭ جەكەلەگەن باپتارىنا (قك 106-بابى، قك 107-بابى) اۋىر جانە ورتاشا اۋىرلىقتاعى دەنساۋلىققا زيان كەلتىرۋگە بايلانىستى "كىنالىگە ماتەريالدىق نەمەسە وزگە دە تاۋەلدىلىگى بار ادامعا قاتىستى ىس-ارەكەت جاساۋ" دەگەن سارالاۋ بەلگىسى ەنگىزىلدى.
وسىنىڭ ارقاسىندا قىلمىستى شاعىن اۋىرلىقتان ورتاشا اۋىرلىققا اۋىستىرۋعا جانە قىلمىسكەردى وقشاۋلاۋ ءۇشىن قاماۋعا الۋ تۇرىندەگى سانكسيانى قولدانۋعا، سونداي-اق جاۋاپكەرشىلىكتى كۇشەيتۋگە مۇمكىندىك بار. ال قىلمىستىق كودەكس بويىنشا دەنساۋلىققا قاساقانا اۋىر زيان كەلتىرگەنى ءۇشىن 3 جىلدان 8 جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرۋ جازاسى قاراستىرىلعان. وسى قىلمىس ەكى جانە ودان دا كوپ ادامعا قاتىستى جاسالسا، 6 جىلدان 10 جىلعا دەيىن تۇرمەگە قاماپ تاستاۋى مۇمكىن.
بۇدان بولەك، 107-باپتا دەنساۋلىققا قاساقانا اۋىرلىعى ورتاشا زيان كەلتىرگەنى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىك قاراستىرىلعان. جازانىڭ مەرزىمى – 2-3 جىل.
وزگەرىستەر قاشان كۇشىنە ەنەدى
بيىل 16 ناۋرىزدا پارلامەنت دەپۋتاتتارى ءتيىستى زاڭدى قابىلدادى. پرەزيدەنت قول قويدى.
وسىلايشا قىلمىستىق كودەكسكە ەنگىزىلگەن وزگەرىستەر 19 مامىردان، ال اكىمشىلىك قۇقىقبۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكسكە ەنگەن تۇزەتۋلەر 1 شىلدەدەن باستاپ زاڭدى كۇشىنە ەنەدى.