ادام تۇندە دۇرىس ۇيىقتاماسا، نە وزگەرەدى؟

  • 10:25، 05 قاراشا 2025
ادام تۇندە دۇرىس ۇيىقتاماسا، نە وزگەرەدى؟ Shutterstock/FOTODOM

Nature Neuroscience جۋرنالىندا جاريالانعان زەرتتەۋدىڭ اۆتورلارى تۇنگى دەمالىستىڭ ميعا قالاي اسەر ەتەتىنىن ايتتى. ەگەر ۇيقىنىڭ ورنىنا ەمتيحانعا دايىندالساڭىز نە كەشكە كوڭىل كوتەرۋگە بارعان بولساڭىز، ميىڭىز تولىققاندى دەمالىپ ۇلگەرمەيدى، - دەپ حابارلايدى aqshamnews.kz ءتىلشىسى "دوكتور پيتەرگە" سىلتەمە جاساپ.

ادام ۇيىقتاپ جاتقاندا دا ونىڭ ميى ۇنەمى جۇمىس ىستەپ تۇرادى. Naked Science باسىلىمىنىڭ مالىمەتىنشە، تۇندە مي "تازالىق" جۇرگىزۋى كەرەك. بۇل ۋاقىتتا مي ارقىلى جۇلىن-مي سۇيىقتىعى اينالىپ، كۇن ىشىندە جينالعان مەتابوليزم ونىمدەرىن شىعارۋعا كومەكتەسەدى.

بۇل سۇيىقتىق جاسۋشالار مەن تامىرلاردىڭ اينالاسىنداعى تار ساڭىلاۋلارعا ءتيىمدى ەنىپ، "قوقىستى" وزىمەن الىپ شىعادى دا، ونى قانعا نەمەسە مي قابىقتارىنىڭ ليمفا تامىرلارى مەن مويىننىڭ تەرەڭ ليمفا تۇيىندەرىنە جەتكىزەدى.

"قالدىقتاردىڭ" ءبىر بولىگى سول جەردە-اق بۇزىلادى، بۇل - ميكروگليانىڭ جۇمىسى. قالعانى قانعا جانە ليمفاعا ءتۇسىپ، اقىرىندا باۋىر مەن بۇيرەك ارقىلى اعزادان شىعارىلادى.

ەگەر مەتابوليزم قالدىقتارىن ۋاقىتىندا شىعارىلماسا، ولاردىڭ كەيبىرى جينالىپ، ناتيجەسىندە قابىنىپ، ءتىپتى ميعا قان جينالۋى مۇمكىن.

ماسساچۋسەتس تەحنولوگيالىق ينستيتۋتىنىڭ لارا ليۋيس باستاعان اقش نەيروبيولوگتارى بۇل تەوريانى تەكسەرىپ كوردى. 

ەكسپەريمەنتتىڭ ءمانى

گيپوتەزانى تەكسەرۋ ءۇشىن 19–40 جاس ارالىعىنداعى 26 ەرىكتى تاڭدالدى.

ەكسپەريمەنتتىڭ العاشقى كەزەڭىندە قاتىسۋشىلارعا جاقسىلاپ ۇيىقتاپ، زەرتحاناعا تەكسەرىلۋگە كەلۋ ۇسىنىلدى. ەكى اپتادان كەيىن سول ادامدار زەرتحانادا ءبىر ءتۇندى ۇيقىسىز وتكىزىپ، ءدال سول مانيپۋلياسيالاردان قايتا ءوتتى. ءار كەزەڭدە ەرىكتىلەردىڭ ميى مرت ارقىلى سكانەرلەندى. ءار سەانس كەزىندە قاتىسۋشىلارعا رەاكسيا مەن زەيىنگە ارنالعان تەستتەردى ورىنداۋ كەرەك بولدى.

تاپسىرمالار بارىنشا قاراپايىم ەدى: بەلگىلى ءبىر دىبىستان كەيىن نەمەسە ەكرانداعى كرەست شارشىعا اينالعانىن كورگەن ساتتە باتىرمانى باسۋ. ءار سەسسيا 12 مينۋتقا سوزىلدى.

ناتيجەسىندە ءبىر ءتۇن ۇيىقتاماعانداردىڭ شىنىمەن الدەقايدا زەيىنى ناشارلاپ، ءتىپتى وتە قاراپايىم تاپسىرمالارعا دا كوڭىل ءبولۋى قيىنداعانى بەلگىلى بولدى.

مرت دەرەكتەرى تالدانعاندا، زەيىننىڭ جوعالۋى مەن جۇلىن-مي سۇيىقتىعىنىڭ قوزعالىسى اراسىندا بايلانىس تىركەلدى.

ءسىزدىڭ رەاكسياڭىز؟
ۇنايدى
0
ۇنامايدى
0
كۇلكىلى
0
شەكتەن شىققان
0
سوڭعى جاڭالىقتار

12:19

12:06

12:04

11:56

11:43

11:38

11:26

11:14

11:02

10:59

10:48

10:37

10:33

10:25

10:11

09:58

09:55

09:54

09:47

09:40

09:36

09:22

09:03

23:22

17:55