ەڭبەك رەسۋرستارىن دامىتۋ ورتالىعىنىڭ ساراپشىلارى كادرلارعا قاجەتتىلىكتىڭ 2024-2030 جىلدارعا ارنالعان ورتا مەرزىمدى بولجامىن جاسادى، ونىڭ شەڭبەرىندە تاياۋداعى جىلدارى نەعۇرلىم تالاپ ەتىلەتىن ماماندىقتاردىڭ توپ-25 توبى ايقىندالدى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، ەڭ «قاجەت»: ەسەپشىلەر، كۇزەتشىلەر مەن ينكاسساتورلار، جۇرگىزۋشىلەر، مۇعالىمدەر، ورتا مەديسينالىق قىزمەتكەرلەر جانە مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىندەگى تاربيەشىلەر.
توپ سۇرانىسقا يە ماماندىقتار قازىرگى ۇلتتىق كاسىپتەر جىكتەۋىشىنە نەگىزدەلگەن جانە كەلەسىدەي:
1. ەسەپشىلەر – 93 مىڭ ادام؛
2. كۇزەتشىلەر، ينكاسساتورلار جانە سوعان بايلانىستى كاسىپتەر – 77 مىڭ ادام؛
3. دۇكەن ساتۋشىلارى مەن ولاردىڭ كومەكشىلەرى – 77 مىڭ ادام؛
4. جۇرگىزۋشىلەر مەن اۆتوكولىك جۇرگىزۋشىلەرى – 44 مىڭ ادام؛
5. الەۋمەتتىك عىلىمدار بويىنشا ورتا مەكتەپ مۇعالىمدەرى – 35 مىڭ ادام؛
6. كۇتىم بويىنشا ورتاشا مەديسينالىق پەرسونال – 33 مىڭ ادام؛
7. مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋدەگى تاربيەشىلەر – 32 مىڭ ادام؛
8. جاراتىلىستانۋ عىلىمدارى بويىنشا ورتا مەكتەپ مۇعالىمدەرى-31 مىڭ ادام؛
9. كەڭسە قىزمەتكەرلەرى (جالپى بەيىنى) – 30 مىڭ ادام؛
10. باستاۋىش سىنىپ مۇعالىمدەرى – 26 مىڭ ادام؛
11. مەكەمەلەردىڭ، ۇيىمدار مەن كاسىپورىنداردىڭ ءبىرىنشى باسشىلارى – 24 مىڭ ادام؛
12. جىلجىمايتىن مۇلىكپەن جانە باسقا مۇلىكپەن وپەراسيالار جونىندەگى اگەنتتەر – 24 مىڭ ادام؛
13. جۇك كولىگىنىڭ جۇرگىزۋشىلەرى – 24 مىڭ ادام؛
14. تاكسي جۇرگىزۋشىلەرى – 19 مىڭ ادام؛
15. اسپازدار – 19 مىڭ ادام؛
16. دانەكەرلەۋشىلەر – 17 مىڭ ادام؛
17. فاستفۋدتان باسقا تەز تاماقتانۋ مەكەمەلەرىندەگى اسپازدار – 17 مىڭ ادام؛
18. باسقا ورتا مەكتەپ مۇعالىمدەرى – 16 مىڭ ادام؛
19. قۇرىلىس بولىمشەلەرىنىڭ باسشىلارى – 15 مىڭ ادام؛
20. شاشتارازدار – 13 مىڭ ادام؛
21. قۇرىلىسشىلار-مونتاجشىلار، قۇرىلىسشىلار-ارلەۋشىلەر، سۋرەتشىلەر ۇستىندەگى بريگاديرلەر – 13 مىڭ ادام؛
22. سانتەحنيكتەر – 13 مىڭ ادام؛
23. ماتەماتيكا عىلىمدارى بويىنشا ورتا مەكتەپ مۇعالىمدەرى – 12 مىڭ ادام؛
24. ارالاس ءونىم وندىرەتىن فەرمەرلەر مەن جۇمىسشىلار – 12 مىڭ ادام؛
25. اۆتوبۋس جۇرگىزۋشىلەرى – 12 مىڭ ادام.
جالپى، ەردو تالداۋشىلارىنىڭ بولجامىنا سايكەس، بازالىق سەنارييدە جاڭا جالدامالى جۇمىسشىلارعا سۇرانىس، ونىڭ ىشىندە جاڭا سۇرانىس پەن اۋىستىرۋ بويىنشا سۇرانىس جيىنتىعىندا 1،9 ملن ادامدى قۇرايدى.
جاڭا سۇرانىس ەكونوميكالىق وسۋگە بايلانىستى جالدامالى جۇمىسشىلار سانىنىڭ ءوسۋىن بىلدىرەدى. وسى زەرتتەۋ شەڭبەرىندە جالدامالى جۇمىسكەرلەردى اۋىستىرۋ بويىنشا سۇرانىس جالدامالى جۇمىسكەرلەردىڭ زەينەتكەرلىككە كۇتىلەتىن شىعۋىنان جانە جۇمىس ىستەپ تۇرعان جالدامالى جۇمىسكەرلەردىڭ كۇتىلەتىن ولىمىنەن تۇرادى.
بازالىق سەناريي بويىنشا كادرلارعا جيىنتىق سۇرانىستا جاڭا سۇرانىستىڭ ۇلەسى 58% (1،1 ملن ادام)، ال الماستىرۋ بويىنشا سۇرانىستىڭ ۇلەسى – 42% (0،8 ملن ادام) قۇرايدى. جاڭا سۇرانىستىڭ الماستىرۋ سۇرانىسىنان اسىپ كەتۋى ەلدىڭ جوسپارلى قۇجاتتارىندا بەلگىلەنگەن ەكونوميكانىڭ سەرپىندى ءوسۋىن كورسەتەدى. نەگىزگى سەنارييدە ءىجو-نىڭ بولجامدى ناقتى ءوسىمى جىل سايىن شامامەن 6% قۇرايدى.
ەردو ساراپشىلارى وپتيميستىك سەناريي بويىنشا 7 جىل ىشىندە كادرلارعا جالپى سۇرانىس 2،2 ميلليون ادامدى قۇرايتىنىن، ال پەسسيميستىك سەناريي بويىنشا 2 ەسەگە دەرلىك از – 1،2 ميلليون ادامدى قۇرايتىنىن اتاپ ءوتتى.
مەگاپوليستەردە ۋربانيزاسيا جانە حالىقتىڭ شوعىرلانۋى جالعاسادى دەپ كۇتىلۋدە. وسىلايشا، جالدامالى جۇمىسكەرلەرگە ەڭ ۇلكەن جيىنتىق سۇرانىس استانا مەن رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار الماتى جانە شىمكەنت قالالارىندا بولجانادى. بولجام بويىنشا، 7 جىل ىشىندە 3 مەگاپوليستىڭ جاڭا جۇمىس كۇشىنە قاجەتتىلىگى 295-تەن 574 مىڭ ادامعا دەيىن، ياعني سەنارييگە بايلانىستى جالپى رەسپۋبليكالىق كورسەتكىشتىڭ 25-26% قۇرايدى. ورتالىق، شىعىس جانە سولتۇستىك وبلىستاردا جۇمىس كۇشىنە ەڭ از سۇرانىس قالىپتاسادى.
«جاڭا جالدامالى جۇمىسكەرلەرگە سۇرانىس 2027 جىلى كۇتىلەتىن ءبىرىنشى شىڭعا جەتكەنشە ارتادى – ول كەزدە ەل بويىنشا بولجامدى جىلدىق قاجەتتىلىك 285 مىڭ ادامدى قۇرايدى. جاڭا جالدامالى قىزمەتكەرلەرگە سۇرانىستىڭ كەلەسى شىڭى 2030 جىلى بولجانادى – بازالىق سەنارييدە 288 مىڭ ادام»، - دەپ اتاپ ءوتتى ەردو بولجاۋ دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى دميتريي شۋمەكوۆ.
جالدامالى جۇمىسكەرلەرگە ەڭ ۇلكەن سۇرانىس قوعامدىق قىزمەتتەر سەكتورىندا (ءبىلىم بەرۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، مەملەكەتتىك باسقارۋ) كۇتىلەدى، وندا ول 7 جىلدا 248-دەن 641 مىڭ ادامعا دەيىن نەمەسە جيىنتىق سۇرانىستىڭ 21-29%-ىن قۇرايدى.
سونداي-اق، تاۋارلاردى تاسىمالداۋ جانە تاراتۋ سالاسى (ساۋدا، كولىك جانە قويمالاۋ، تۇرۋ جانە تاماقتانۋ قىزمەتتەرى) 310-نان 492 مىڭ ادامعا دەيىن نەمەسە جيىنتىعىنان 22-26%-عا دەيىن قاجەت بولادى.
2024-2030 جىلدار ىشىندە بيزنەس-قىزمەتتەر سالاسىندا (اقپارات جانە بايلانىس، قارجى جانە ساقتاندىرۋ، جىلجىمايتىن مۇلىكپەن وپەراسيالار، كاسىپتىك جانە عىلىمي قىزمەت، اكىمشىلىك جانە قوسالقى قىزمەت كورسەتۋ) جالدامالى قىزمەتكەرلەرگە سۇرانىس 208-دەن 388 مىڭ ادامعا دەيىن نەمەسە جيىنتىق سۇرانىستىڭ 17%-ى باعالانادى.
سول كەزەڭدە ونەركاسىپتە جالدامالى جۇمىسكەرلەرگە سۇرانىس 118-261 مىڭ ادام (جيىنتىعىنان 10-12%)، قۇرىلىستا 154-241 مىڭ ادام (11-13%)، اۋىل شارۋاشىلىعىندا 100-120 مىڭ ادام (5-8%)، وزگە دە قىزمەتتەر سالاسىندا 51-99 مىڭ ادام (4%) دەڭگەيىندە كۇتىلەدى.