Jıynda el óńirleriniń áleýmettik-ekonomıkalyq damýyna qatysty ózekti máseleler qarastyryldy.
Qasym-Jomart Toqaev Premer-Mınıstrdiń, memlekettik organdar basshylarynyń, oblystar men Astana, Almaty, Shymkent qalalary ákimderiniń qatysýymen keńes ótkizdi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Aqordanyń baspasóz qyzmetine silteme jasap.
Jıynda el óńirleriniń áleýmettik-ekonomıkalyq damýyna qatysty ózekti máseleler qarastyryldy. Qazaqstan halqyna Joldaýynda aıtylǵan mindetterdiń iske asyrylýyna jáne Prezıdenttiń buǵan deıin bergen tapsyrmalarynyń oryndalýyna erekshe nazar aýdaryldy.
Prezıdent elimizde jan-jaqty saıası jańǵyrý prosesi júrip jatqanyn atap ótti.
– Onyń baǵyt-baǵdaryn byltyr naýryz aıyndaǵy Joldaýda aıqyndap aldyq. Elimiz damýdyń jańa kezeńine qadam basty. Bir jyldyń ishinde aýqymdy reformalardy júzege asyrdyq. Bılik júıesin jańa talapqa saı jańǵyrtý úshin birneshe saıası naýqan ótkizdik. Mańyzdy máselelerdi talqylaý úshin Ulttyq quryltaıdy qurdyq. Memlekettigimizdiń tuǵyryn jáne el birligin nyǵaıtatyn jańa ıdeologıalyq tujyrymdar usyndyq. Naýryz meıramyn jańasha atap óte bastadyq. Respýblıka kúnin qaıta jańǵyrtý tarıhı qadam boldy, – dedi Memleket basshysy.
Prezıdenttiń aıtýynsha, Qazaqstanda júrgizilip jatqan reformalar el ishinde ǵana emes, shetelderde de talqylanyp jatyr.
– Bizdiń bolashaǵymyz aıqyn, naqty josparymyz bar. Májilis jáne máslıhattar saılaýy – bılik ınstıtýttaryn jańartý jumysynyń qorytyndy kezeńi. Osylaısha, bılik jan-jaqty reformalardy jalǵastyrý úshin jańa senim mandatyna ıe bolady. Elimizdi damytý jolynda tyń bastamalar kóterip, ony tabysty júzege asyrý – basty mindet. Qazir jetistikke máz bolyp otyratyn zaman emes. Jumysty tyń qarqynmen jalǵastyrý kerek, – dedi Prezıdent.
Memleket basshysy qoǵamdyq turaqtylyqty saqtaý máselesine basa mán berý kerek ekenin aıtty.
– Elimizdi damytý úshin saıası júıeni ǵana jańǵyrtý jetkiliksiz. Reformalar, eń aldymen, qoǵamda jańa saıası mádenıet qalyptastyrýy kerek. Sonymen birge jańa qundylyqtardy ornyqtyrýy qajet. Eń aldymen, el múddesine jáne ár adamnyń quqyǵyna basymdyq beriledi. Geosaıası ahýal ýshyqqan kezde memlekettiń jáne azamattardyń jaýapkershilik júgi artady. Ańdamaı aıtylǵan bir aýyz sóz, oılanbaı qabyldanǵan bir sheshim elge zardabyn tıgizýi múmkin. Árıne, memleket sóz bostandyǵyna kepildik beredi. Árkimniń qalaýynsha qareket jasaýyna múmkindik bar. Biraq bul bassyzdyqqa jol berý degen sóz emes. Árbir azamat eldiń tynyshtyǵyn jáne onyń aýmaqtyq tutastyǵyn saqtaýǵa qatysty zań talaptaryn múltiksiz oryndaýǵa mindetti. Zań men tártip bar jerde turaqtylyq bolady. Bul qaǵıda – barlyǵyna ortaq, – dedi Prezıdent.
Memleket basshysy halqymyzdyń ulttyq biregeıligi men birligin nyǵaıtý mańyzdy mindet ekenin aıtty.
– Sońǵy kezde bir aımaqqa ǵana belgili adamdarǵa eskertkish ornatý sánge aınaldy. Jergilikti onomastıka komısıalary buǵan jol bermeýge tıis. Orynsyz sheshimderge Respýblıkalyq komısıa tosqaýyl qoıýy kerek. Árkim óz babasyna eskertkish qoıa berse, elde rýshyldyq, jershildik beleń alady. Osyǵan nazar aýdaryńyzdar. Keńestik kezeń qaıratkerlerine, sonyń ishinde jappaı qýǵyn-súrginge tikeleı qatysy bar adamdarǵa eskertkish, búst ornatý isi áli jalǵasyp keledi. Ómirde bolmaǵan erlik isterge toly ómirbaıandar oıdan qurastyrylyp jatyr. Olar týraly derekter arhıv qujattarynda naqtylanbaǵan nemese múlde joq. Keıbir belsendi toptar azamattarymyzdy keńestik kezeńdegi partıa jáne memleket qaıratkerleriniń ańyzǵa bergisiz ómirbaıandaryna senýge májbúrlep júr, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Etnosaralyq qarym-qatynas máselesi árdaıym ózekti bolyp qala beredi.
– Etnosaralyq kelisimdi nyǵaıtý – elimizdiń turaqty damýynyń negizi. Bul mańyzdy mindetti júzege asyrý úshin ortalyq memlekettik organdar men jergilikti bılik, sondaı-aq Qazaqstan halqy Assambleıasy men jalpy azamattyq qoǵam kúsh biriktirýi qajet, – dedi Prezıdent.
Sonymen qatar Memleket basshysy rýhanı qundylyqtarymyzdy saqtaý mańyzdy ekenine nazar aýdardy.
– Halqymyzdyń dúnıetanymyna saı dástúrli ıslamdy dáripteý asa mańyzdy. Onyń ǵylymı-teorıalyq negizin damytý qajet. Óskeleń urpaqtyń rýhanı tárbıesin nazardan tys qaldyrýǵa bolmaıdy. Shyn máninde, bul – óte mańyzdy másele. Ony betimen jibersek, ulttyq salt-sanamyzdan aıyrylyp qalýymyz múmkin. Ákimderge quzyrly organdarmen birlesip, din salasyndaǵy jumysty jandandyrýdy tapsyramyn, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Prezıdent halyqtyń turmys sapasyn arttyrý Úkimet pen oblys ákimderiniń eń basty mindetteriniń biri ekenin atap ótti. Memleket basshysy azamattarymyz elimizde oń ózgeris bolyp jatqanyn sezinýi qajettigine toqtaldy. Ol úshin ıgi bastamalardyń mán-mańyzyn halyqqa udaıy aıtyp otyrǵan jón.
– Biz turaqsyzdyqqa aparatyn áreketterge jol bermeımiz. Mundaı zańsyz áreketterdiń aldyn alý qajet. Elge iritki salyp, qoǵamdyq tártipti buzýǵa shaqyrǵan adamdar qatań jazalanady. Arandatýǵa qarsy kúres zań aıasynda, jedel ári júıeli túrde júrgizilýi kerek. Tıisti zańdarymyz bar, olardy qatań saqtaýymyz kerek. Áıtpese áreketsizdiktiń saldary elimiz úshin óte qaýipti bolýy múmkin. Men birneshe ret aıtqanymdaı, bizge, eń aldymen, zań ústemdigi asa qajet. Zań saqtalsa jáne azamattyq jaýapkershilik joǵary bolsa, qoǵamda tártip bolady. Turaqtylyq bar jerde ǵana damý, órkendeý bolady. El birligi – reformalardy tabysty júzege asyrýdyń basty kepili. Sondyqtan yrysty yntymaqpen bilek sybana jumys isteýimiz qajet. Memleketti jan-jaqty jańǵyrtýǵa qatysty jumys bolashaqta jalǵasyn tabady. Osy oraıda men birqatar tyń bastamalardy oılastyryp jatyrmyn. Ony saılaýdan keıin jarıa etemin, – dep Prezıdent sózin qorytyndylady.
Sonymen qatar Qasym-Jomart Toqaev ákimder men memlekettik organdar basshylaryna azamattarmen ózara baılanysty kúsheıtýdi, kezdesýler men jeke qabyldaýlar ótkizýdi tapsyrdy.
Keńes barysynda Premer-Mınıstrdiń orynbasary Altaı Kólginov, Astana qalasynyń ákimi Jeńis Qasymbek, Almaty qalasynyń ákimi Erbolat Dosaev jáne Shymkent qalasynyń ákimi Murat Áıtenovter sóz sóıledi.