Balalar syılyq alǵandy jaqsy kóredi. Mereke kúni, týǵan kúni nemese sebepsiz-aq qalaǵan nársesin aldyrtqysy kelip turady. Keıde olardyń suraǵan zatyn alyp berýge ata-ananyń qaltasy kótermeıtin jaǵdaı bolady. Ondaıda ne isteý kerek?
"Balanyń kóp syılyq talap etýiniń syry nede? Bul máseleni eki jaqqa tıimdi etip qalaı sheshýge bolady?" degen suraqtar tóńireginde Lisa.ru saıtynyń psıhology Karına Rıhtereniń keńesine qulaq túrelik.
Bárimiz balamyzdyń baqytty bolǵanyn qalaımyz, qolymyzdan kelgenshe suraǵanyn alyp berýge tyrysamyz. Balanyń syılyq suraı berýiniń sebebi nede? Psıholog maman munyń 6 sebebin atap kórsetti.
- Syrtqy beınege qatty mán berý
Balaǵa basqalar sıaqty oıynshyqtary nemese sońǵy úlgidegi telefony bolmasa, onymen eshkim dos bolmaıtyn sıaqty kórinedi. Oǵan óz mártebesin kóterý úshin syılyqtar qajet bolady.
- Ózindik baǵalaýdyń tómendigi
Eger otbasynda balaǵa jylýlyq jetispese, ata-anasy jumyspen nemese basqa balalarmen aınalysyp ketken bolsa, syılyqqa degen suranys (tıisinshe, osy ótinishteriniń oryndalýy) balaǵa ózin jaqsy kórý men baǵalaýdyń dáleli retinde qyzmet etedi.
- Orynsyz kótermeleý
Kóbinese syılyqtar ata-ana úshin balasynyń minez-qulqyn túzetý tásiline aınalyp ketedi - eger ol kelisimderdi oryndasa nemese jaqsy oqıtyn bolsa, onda bir aıdyń nemese toqsannyń sońynda ol qalaǵan gadjetin nemese basqa syılyǵyn alady. Osynyń nátıjesinde, bala óziniń kez kelgen áreketi úshin syıaqy alǵysy keledi, únemi jańa marapatty talap etetin bolady.
- Bar nárseni paıdalana almaý
Jańa oıynshyq jańa tájirıbeler men jańa múmkindikter beretindigimen qundy. Biraq bul áser tez joǵalady. Qolynda bar nárselerden lázzat alýǵa úırenbegen bala anasynan nemese ákesinen únemi jańalyqtyń áserin saqtap otyrýdy, ıaǵnı ylǵı jańa oıynshyq áperýdi talap etedi.
- Ótemaqy
Keıde ata-ananyń ózi baıqamaı ulynyń nemese qyzynyń jańa nársege degen qushtarlyǵyn oıatady. Kezinde óziniń Jańa jylda alǵysy kelgen qýyrshaq nemese mashınanyń ornyna etik, basqa kıim alǵan kezdegi qıyndyqtar men kóńilsizdikterge toly balalyq shaqtaryn esine alady.
Taǵy bir ata-ana balasyna jetkilikti ýaqyt bóle almaǵandyǵyna ózin kináli sezinedi, sondyqtan onyń ornyn ul-qyzyna syılyq berý arqyly «óteıdi».
Al endi bir ata-ana balasyna degen mahabbatyn basqa jolmen qalaı kórsetý kerektigin bilmeıdi, sondyqtan tek zat satyp alyp bere beredi.
- Basqa týystarynyń yqpaly
Keıde atasy men ájesi súıikti nemeresin biz bolmasaq kim erkeletedi degen oımen syılyqty úıip-tógip jatady. Biraq balaǵa ony kimniń erkeletkeniniń aıyrmashylyǵy joq, osyǵan úırenip alǵan soń, ýaqyt óte kele, ol barlyq otbasy múshelerinen syılyq talap ete bastaıdy.
Syılyqtarǵa qatysty qandaı da bir talap men minez kórsetý árqashan ata-ana men balanyń arasyndaǵy qarym-qatynasta birdeńeniń durys emes ekendigin kórsetedi. Munyń saldarymen kúrespeı, osy naqty máseleni tabý jáne sheshý kerek.
Durys áreket ete bilińiz! Sarapshydan 8 keńes
Taýsylmaıtyn arman, kózine túskenniń barlyq ıemdengisi keletin umtylys - balanyń qalypty damý kezeńderiniń biri. Ol traktor kórse, sony alǵysy keledi, dosynyń konstrýktory bar eken, endi oǵan da dál sondaı kerek, bul barshamyzǵa tanys hıkaıa.
Biraq eger siz alyp berýden bas tartqanyńyzda ol ashýlansa, aıla-sharǵy jasaı bastasa nemese aıaýshylyq kútse, bul problemaǵa aınalady. Bizdiń mindetimiz - balany óziniń qalaýyn basqara bilýge úıretý. Endi ne isteýimiz kerek?
- Áreketterińizdi saralańyz
Sizdiń áreketterińizde toıymsyz tábetke, sondaı-aq únemi ósip otyratyn suranystarǵa ákeletin birdeńe bar-joǵyn taldańyz. Balanyń minez-qulqynyń negizi óz minez-qulqyńyz bolýy múmkin - siz onyń kóńilin kóterý úshin birdeńe beresiz, qolyńyz bos emes kezde oǵan «ótemaqy» tóleısiz nemese osylaısha balalyq kezińizden qalǵan «jaraqattaryńyzdyń» ornyn toltyrasyz.
- Ereje ornatyńyz
Ol barlyq otbasy múshelerine, sonyń ishinde ata-ájege de qatysty bolýy kerek. Eger basqa týystar qonaqqa qurqol kelýge uıalatyn bolsa, olar - shyǵarmashylyqqa arnalǵan jıyntyq, qaryndashtar, túrli-tústi qaǵaz sıaqty paıdaly nárse ákelsin.
Qalǵan syılyqtardyń barlyǵy, sonyń ishinde mereke kezinde de aldyn ala talqylanyp, belgilengen keste boıynsha beriletin bolsyn. Ájesi jańa oıynshyq alyp beremin dese, aıyna bir retten jıi emes degen sıaqty kelisip alyńyzdar.
- Marapattaýdyń basqa joldaryn tabyńyz
Ul-qyzyńyzdy syılyq arqyly yntalandyrmaýǵa tyrysyńyz, eger ol ózin jaqsy ustasa, oǵan birdeńe satyp áperýge ýáde bermeńiz. Motıvasıany materıaldyq saladan kórsetpeńiz - siz ony maqtan tutyńyz, onyń jetistikterin madaqtańyz jáne t.b.
- Balańyzdy ózin baǵalaýǵa úıretińiz
Balańyzdy ózin-ózi syrtqy jyltyraǵymen emes, ishki qundylyǵymen baǵalaı bilýge úıretińiz. Bul syılyq alǵanda nemese áldebir zattardy ıelený maǵynasynda ǵana mańyzdy emes. Ol sondaı-aq syrtqy beınesimen emes, senim men ózara múddeler negizinde qarym-qatynas qurýdy úırenýge de kómektesedi.
- Balańyzdyń nazaryn basqaǵa buryńyz
Eger balańyz birdeńeni alyp berýdi talap etse nemese barlyǵynda bar, ózinde ǵana joǵyn aıtyp kelse, nazaryn basqa jaqqa aýdarýǵa tyrysyńyz. Ol syılyqty onyń ne isteıtinin talqylańyz, bar oıynshyǵyn basqa qyrynan qoldanylyp kórýine kómektesińiz.
Balanyń tańdaýyn aqyryn ǵana basqa jaqqa baǵyttańyz. Mysaly, eger ol úıde mashınalary shashylyp jatyp, taǵy bir mashına áperýdi surap otyrsa, oǵan magnıttik konstrýktor usynyńyz, sonymen qatar onyń mashınadan artyqshylyqtary týraly aıtyp berińiz.
- Kúte bilýdi úıretińiz
Eger bala dál osy jerde jáne dál qazir syılyq alǵysy kelse, ony birneshe kún nemese apta kútýge kóndirińiz. Eger osy ýaqyt ishinde onyń qalaýy basylmaı, áli de sol oıynshyqty alǵysy kelip otyrsa, oǵan balama usynyp kórińiz nemese ózi jeıtin «tátti» men balmuzdaqtan bas tartý arqyly, qalaǵan oıynshyǵyna jetetin aqsha jınaýǵa bolatynyn aıtyńyz.
Eger ol odan ári kútýge daıyn bolsa, sol oıynshyq úshin basqa nárseden bas tartamyn dese, oıynshyqqa aqsha jınaýdy birge bastańyz.
- Zat emes, emosıa syılańyz
Balańyzǵa zattardan góri emosıalardy baǵalatýǵa tyrysyńyz. Materıaldyq syılyqtardyń ornyna murajaılarǵa nemese spektáklderge aparyńyz, kórshi qalaǵa nemese qala syrtyna pıknıkke baryńyz, oıyn-saýyq ortalyǵyna nemese muz aıdynyna birge baryńyz. Oıynshyqtar synyp qalady nemese ýaqyt óte kele unamaı qalýy múmkin, biraq kózimen kórgen estelikter máńgi balanyń jadynda qalady.
- Kóbirek sóılesińiz
Eger ózińizdiń balanyń mahabbatyn syılyqpen satyp alyp jatqanyńyzdy baıqasańyz, kúnine keminde 30 mınýtyńyzdy tek ulyńyzǵa nemese qyzyńyzǵa arnaý úshin kesteńizdi ózgertýge tyrysyńyz. Demalys kúnderin birge ótkizińiz, keshki asty birge daıyndańyz nemese birge ydys jýyńyz.
Oǵan sizdiń bergen zatyńyz emes, birge ótkizgen ýaqytyńyz qundy bolsyn. Biraq kez kelgen erejeni keıde «buzyp» turýǵa bolady. Eger múmkindik týyp tursa, balanyń qalaǵanyn alyp berińiz. Meıli bul onyń onynshy kóligi bolsa da. Tipti bir-eki aptadan keıin onymen oınamaı tastap ketse de. Biraq bul keıde aqshany uqypsyz jumsaýǵa, dál osy sáttegi qýanysh syılaıtyn ımpúlsıvti áreketter jasaýǵa bolatynyn kórsetedi. Eń bastysy, mundaı ereje «buzý» ádetke aınalmasyn.