14 наурызда Бурабайда өткен Ұлттық құрылтайдың IV отырысында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев қоғамда қызу талқыланған мәселелерге қатысты пікір айтты. Сондай-ақ, әлеуметтік-экономикалық, салық саясаты, идеологиялық салалар бойынша бірқатар бастама көтерді. Олардың басым бөлігін Үкімет жүзеге асырады. Сондықтан мақалада маңызды жиыннан кейін қолға алынған жұмыстарға көз жүгіртеміз.
Бастамаларды орындау жоспары қабылданды
1 сәуірде Мемлекеттік кеңесші Ерлан Қарин Telegram арнасында Президенттің Ұлттық құрылтайдың IV отырысында көтерген бастамаларын орындау жоспары қабылданғанын хабарлады. 53 тармақтан тұратын құжатты Президент Әкімшілігі Үкіметпен бірлесе дайындаған. Онда келесі бастамалар қамтылған:
- «Қазақстан балалары» бірыңғай бағдарламасын әзірлеу;
- Ішкі саясат тұжырымдамасын әзірлеу және бекіту;
- Нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2026–2028 жылдарға арналған жаңа кешенді жоспарын қабылдау;
- Ұлттық цифрлық архив құру;
- Бизнес өкілдерін тарта отырып, аймақтарда театрлар салу және дамыту, сондай-ақ ұлттық театрларға қолдау көрсету;
- Шетелде Абай институтын ашу;
- Халықаралық биологиялық әралуандықты қорғау қорын құру;
- «Жайлы мектеп» ұлттық жобасын жүзеге асыруды жалғастыру, үш жылда 1300 мектепті жаңғырту;
Ерекше қажеттілігі бар адамдарға арналған заманауи оңалту орталықтарын ашу, әрбір облыс орталығында ерекше қажеттілігі бар балаларды оңалту және дамыту орталықтарын құру;
Өңірлерді дамыту тұжырымдамасына қатысты тың тәсілдерді енгізу;
2025-2026 жылдары ірі инфрақұрылымдық жобаларды жүзеге асыру, соның ішінде Астанадан Арқалық, Торғай және Ырғыз арқылы Транскаспий халықаралық көлік дәлізіне тура шығатын автокөлік жолын салу және жаңғырту, Арқалықтағы әуежайды қалпына келтіру және жаңа аэровокзал кешенін салу;
Алдағы төрт жыл ішінде елімізде жыл сайын 200-ге жуық инвестициялық жобаны іске қосу.
Үкімет жұмысты белсенді бастады
Парламент Президент бастамаларын заңнамалық тұрғыдан қолдау көрсетсе, Үкімет атқарушы орган ретінде оны орындаумен айналысады. Біз «14 наурыздан бері Үкімет не атқарды?» деген сұраққа жауап беру үшін оның ресми ақпараттық ресурстарын шолып шықтық.
Ең алдымен, Премьер-министр Олжас Бектенов Президенттің билікке келгеніне 6 жыл толуына орай арнайы мақала жазды. Мақала 17 наурызда Премьер-министрдің ресми сайтында жарияланды. Онда еліміздің соңғы алты жылдағы әлеуметтік-экономикалық жетістіктері атап өтілген. Соның ішінде 2024 жылы ЖІӨ 288 млрд, ал жан басына шаққанда 14 мың АҚШ доллары болғаны айтылады. Бұл шынында да жетістік.
Әрине, мұнымен тоқтап қалуға болмайды. Себебі, еліміз «орташа өсім торынан» шығуы тиіс. Президент өз Жолдауларында, Үкіметтің кеңейтілген отырыстарында, Ұлттық құрылтай жиындарында осы бағытта бастамалар көтеріп келеді.
Қысқа уақыттың ішінде Үкімет басшылығы мен мүшелері Ұлттық құрылтайдың соңғы отырысындағы бастамаларды жүзеге асыру үшін бірнеше жиын өткізді. Атап өтер болсақ, Олжас Бектеновтің басшылығымен:
17 наурызда Үкімет отырысы өтті. Онда Премьер-министрдің орынбасары Серік Жұманғарин, экс-энергетика министрі Алмасадам Сатқалиев, Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрі Жаслан Мәдиев, Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаева, Туризм және спорт министрі Ербол Мырзабосынов, Экология және табиғи ресурстар министрі Ерлан Нысанбаев секілді Үкімет мүшелері баяндама жасады. Баяндама жасаған министрлердің құрамынан-ақ маңызды қорытынды жасауға болады. Ұлттық құрылтайдағы бастамаларды жүзеге асыруға басты жауапты Серік Жұманғарин екенін байқаймыз;
27 наурызда Премьер-министр Павлодар облысына жұмыс сапарымен барды. Онда өнеркәсіпті дамыту бойынша мәселелер қаралды. Президент құрылтайда бұған аса мән берген;
1 сәуірде өткен Үкімет отырысында мемлекеттік қызмет көрсету саласын дамыту мен цифрландыру мәселесі қаралды. Жиында Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрі Жаслан Мәдиев, ХҚКО жұмысы және халыққа қызмет көрсету тәртібі туралы «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы» КеАҚ басқарма төрағасы Арман Кенжеғалиев, «Электронды үкіметте» әлеуметтік маңызы бар жобаларды іске асыру барысы туралы BTS Digital бас директоры Нұртай Әбілғалиев, банк жүйелерінде мемлекеттік қызмет көрсету тәртібі туралы – Kaspi.kz басқарма төрағасы Михаил Ломтадзе мен Freedom Holding Corp. бас атқарушы директоры Тимур Турлов баяндама жасады. Президент цифрландыру мен ЖИ саласын дамыту мәселелерін жеке өзі бақылауда ұстайтынын мәлімдеген болатын. Сондықтан цифрландыру саласын талқылауға Үкімет мүшелері ғана емес, жеке сектор өкілдері де қатысқан;
7 сәуірде Олжас Бектенов отандық ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілермен кездесу өткізген. Онда агроөнеркәсіп кешенін дамыту мәселелері, көктемгі дала жұмыстарының барысы, шаруаларды қолдау шаралары, сондай-ақ қосымша пысықтауды қажет ететін өзара іс-қимыл бағыттары талқыланған. Мемлекет басшысы Жолдауларында және биылғы құрылтай отырысында ауыл шаруашылығына мән берді. 2024 жылы қабылданған экономиканы либерализациялау құжатында да АШК негізгі өсім драйверлерінің бірі ретінде көрсетілген.
Осы және өзге де жиындарды талдай келе мынадай қорытынды жасауға болады: жалпы билік цифрландыруға және диалогқа басымдық беруде. Диалог көбіне салалық мамандармен жасалуда.