ءبىز مىنگەن جۇردەك پويىز شاعىن ستانسادان ءوتىپ بارا جاتتى. ەلدىمەكەننەن ۇزاي بەرە زيراتتار كورىندى. اراسىنداعى ەڭ ءزاۋلىمى، التىن تۇستەس كۇمبەزى كۇن كوزىمەن شاعىلىسىپ، جارق-جۇرق ەتىپ الىستان-اق بىردەن كوزگە ۇردى. سونداعى كىشكەنتاي قىزىمنىڭ قويعان ساۋالى عوي:
– اناشىم، بۇل ادام سوندا وسى قايتىس بولعان كىسىلەردىڭ ىشىندەگى ەڭ مىقتىسى، «گلاۆنىيى» بولعان با؟
مەن قاپەلىمدە قايتارار جاۋاپ تاپپاي قالدىم.
قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى بۇدان بىلاي بەيىت باسىنا ءزاۋلىم ساراي سالىپ، مارقۇم ءۇشىن ۇلكەن جەردى الۋعا تىيىم سالماق.
باسقارما جانىنان اشىلعان «قامقور-شاپاعات» ورتالىعى بىرنەشە وبلىستىڭ ءماسليحاتىنا وسىنداي ۇسىنىس جولداپتى. ەگەر بۇل ۇسىنىس دەپۋتاتتار تاراپىنان قولداۋ تاۋىپ جاتسا، 20 ايماقتاعى زيرات زاڭدىلىعى وزگەرۋى مۇمكىن.
«قابىرگە جەرلەنگەن كىسىنىڭ كىم ەكەنىن ايقىنداۋ ماقساتىندا جانە جۇرگىنشىلەر تاراپىنان تاپتالىپ، اياقاستى بولماۋى ءۇشىن وعان شاعىن بەلگى قويۋعا رۇقسات. قۇلپىتاس بيىكتىگى 1 مەتر، ەنى 50 سانتيمەتردەن اسپاۋعا ءتيىس. قۇلپىتاسقا مارقۇمنىڭ ءاتى-جونى، تۋعان جىلى مەن قايتىس بولعان ۋاقىتى جازىلسا جەتكىلىكتى. قۇلپىتاسقا مارقۇمنىڭ سۋرەتىن قويۋعا رۇقسات ەتىلمەيدى»، – دەيدى «قامقور-شاپاعات» ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى مەيرامبەك قابىبەك ۇلى
***
ال ءبىزدىڭ بۇل تۇرعىدا كوزقاراسىمىز بىردەن وزگەرە قويار ما ەكەن؟ كەشە ءبىر تانىسىمىزدىڭ قايتىس بولعان اكەسىنە 5 ميلليون تەڭگەنىڭ قۇلپىتاسىنا تاپسىرىس بەرگەنىن ەستىدىك. ءيا، بەيىت سالۋ باسەكەگە اينالىپ كەتكەنى جاسىرىن ەمەس. ەگەر بايقاپ جۇرگەن بولساڭىز، ءتىرى ادامدا جوق ءزاۋلىم ۇيلەر بار. «الداراسپانداعى» نۇرجان تولەندييەۆتىڭ بۇل تۋرالى «ەۆرو مولا» دەپ ءاجۋالاعانى ەسكە تۇسە كەتۋى دە زاڭدىلىق.
ءدىن وكىلدەرى بەيىتتى اسپەتتەگەننەن مارقۇمعا كەلىپ-كەتەر پايدا جوعىن ايتادى. ولاردىڭ ايتۋىنشا، قايتا سول قارجىعا جەتىم-جەسىرگە كومەك بەرگەن الدەقايدا ابزال.
***
وسى ساتتە وسىدان بىرنەشە جىل بۇرىنعى، تالدىقورعان جاقتىڭ ازاماتى، يمام مارات قانات ۇلىنىڭ ايتقانى ەسىمە ورالا كەتكەنى.
– بەيىت – بارشا ادامنىڭ جاراتۋشى الدىندا تەڭ ەكەندىگىن، باي مەن كەدەيدىڭ، جاس پەن كارىنىڭ، كۇشتى مەن ءالسىزدىڭ بىر-بىرىنەن ارتىق ەمەستىگىن، يماندىلىق سەكىلدى ىزگى قاسيەتتەرمەن عانا بيىك تۇراتىنىن كورسەتەتىن عيبرات مەكەنى. اكە-شەشەڭە قۇرمەتىڭدى تىرىسىندە كورسەتكەن ابزال. ال ولگەننەن كەيىنگى سارايداي عىپ تۇرعىزعان بەيىتىڭ تەك ءوزىڭنىڭ اۋقاتتىلىعىڭدى، ءوزىڭدى كورسەتىپ تۇرعان ماقتانشىلىعىڭ!..
***
بايىرعى كەزدە ەرەسەك ادام بەيىتىنە نايزا (سىندىرىلعانى دا بولۋى مۇمكىن)، ايەل ادامنىڭ بەيىتىنە باقان، پىسپەك نەمەسە ۇرشىق، قىز بەيىتىنە ارقان، ۋىق، ال جاس نارەستە بەيىتىنە بەسىك قويىلعان.
بەيىت، مولا جانىنان وتكەن اتتى جولاۋشى توقتاپ، ايالدامايتىن جاعدايدا وڭ جاق اياعىن ۇزەڭگىدەن شىعارىپ بەت سيپاي نيەت ەتكەن. اياعىن ۇزەڭگىدەن شىعارۋ ىرىمى «اتتان ءتۇستىم» دەگەندى بىلدىرەدى.
ءقازىر دە زيراتتاردى كورسەك، مىندەتتى تۇردە ىشتەي دۇعا جاساپ، بەت سيپايمىز. جەڭىل كولىكپەن كەلە جاتساق، كەيدە ارنايى توقتاپ، نيەت ەتەمىز. ءتىپتى، جاس بالالاردىڭ دا اۆتوبۋستا كەلە جاتىپ بەت سيپايتىنىنا ءسۇيسىنىپ قالاتىنىمىز بار. يماندىلىق دەگەن، مىنە، وسى!
«اlmaty-akshamۋ»، №93، 5 تامىز، 2023 جىل