قازىرگى زاماندا اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردىڭ قارقىندى دامۋى كينەماتوگرافيا سالاسىنا دا ايتارلىقتاي وزگەرىستەر الا كەلدى. كينو سالاسىندا جاڭا فورماتتاعى تۋىندىلار زامانعا ساي نەبىر ادىستەرمەن ءتۇسىرىلىپ ءجۇر. ەكران ونەرىنىڭ ءبىر باعىتى سانالاتىن تەلەحيكايالار دا ۇزدىكسىز دامۋ ۇستىندە. كەيىنگى جىلدارى ۆەب-سەريالدار دەگەن جاڭا جانر وركەندەپ كەلەدى. ۆەب-سەريالدارعا دەگەن كورەرمەندەردىڭ قىزىعۋشىلىعى جىلدان-جىلعا ارتا ءتۇستى.
ءبىر جىل ءبىر ايداي، ءبىر اپتا ءبىر كۇندەي زۋلاپ بارا جاتقان قازىرگى زاماندا ادامدار ەشتەڭەگە ۋاقىت جەتكىزە المايتىن بولعان. جۇرە سويلەپ، جۇمىستى دا اپىل-عۇپىل اتقارىپ، استى دا اسىعىپ ىشەمىز. ءتىپتى، باپتالىپ وتىرىپ كينو دا كورمەيمىز. الەۋمەتتىك جەلىدە تاراعان ۆيدەولاردىڭ ءوزى 30 سەكۋندتان ارتىق بولسا، باسقاسىنا اۋىسىپ، سوڭىنا دەيىن كورۋگە شىدامىمىز جەتپەيدى. وسىنداي زۋىلداعان زاماندا قىسقا دۇنيەلەردىڭ داۋرەنى تۋدى. بۇرىنعى ءجۇز بالەنباي سەريالى «سانتا-باربارالار» كەلمەسكە كەتتى. بۇگىندە تەليەۆيزيالىق سەريالداردىڭ ورنىن ۆەب-سەريالدار باستى.
ۆەب-سەريالدار ءۇشىن كۇردەلى سەناريي جازۋدىڭ قاجەتى جوق. مۇنداعى ءاربىر ساحنا ومىردەن الىنعان وقيعالارعا نەگىزدەلەدى. ۆەب-سەريالداردىڭ تىلدەرى دە جاستاردىڭ جارگوندارىنا قاراي يكەمدەلگەن، ديالوگتارى دا قاراپايىم. ەلىمىزدە ۆەب-سەريالدار سوڭعى 3-4 جىلدا قارقىندى دامي باستادى. جاڭا فورمات ۇنەمى قوزعالىستا جۇرەتىن، ءار ساعات، مينۋت، سەكۋند سايىن اعىلعان اقپاراتتى جىلدام قابىلدايتىن اۋديتورياعا ارنالعان. مۇنداي سەريالداردى، قىسقا فيلمدەردى كوپ ۋاقىت جۇمساماي-اق قىسقا عانا ۋاقىتتا، جول-جونەكەي دە كورە بەرۋگە بولادى.
قازىرگى كەزدە ادامدار سيۋجەتى ۇزاق، سەنارييى كۇردەلى سەريالداردان تەز جالىعادى. ال ۆەب-سەريالداردا كوركەمدىك ستيليستيكا ساقتالادى، تەك وقيعا جىلدام ءوربيدى.
قازاقستاندا جارىق كورگەن ەڭ العاشقى ۆەب-سەريال – «قاراپايىم قايرات». وسى سەريال عالامتورعا شىققاندا بالاعات سوزدەرگە تولى جوبانى جابۋ كەرەك، كورسەتۋگە بولمايدى دەگەن پىكىرلەر كوپ بولدى. دەگەنمەن، جوبا اۆتورلارى سەريالدىڭ ەكىنشى، ءۇشىنشى ماۋسىمدارىن ءتۇسىرۋدى ءجون كورىپتى، ويتكەنى كورەرمەننىڭ سۇرانىسى جوعارى بولعان. ۆەب-سەريالداردىڭ ءساتتى شىققاندىعى عالامتورداعى قارالىمىنان بايقالادى.
ۆەب-سەريالدى ءتۇسىرۋ ءۇشىن دە تەليەۆيزيالىق فيلمدەردەگىدەي رەجيسسەر، سەناريست، بارلىق شىعارماشىلىق، تەحنيكالىق توپ جۇمىس ىستەيدى. ءبىراق تەليەۆيزيالىق سەريالداردا ءبىراز شەكتەۋلەر بولسا، ال ۆەب-سەريالداردا ەركىندىك بار.
بۇگىندە ۆەب-سەريالداردا تانىمال دەگەن اكتەرلەر دە بوي كورسەتىپ ءجۇر. «قاراپايىم قايرات» سەريالىندا باستى ءرولدى ويناعان اكتەر ەدىل اناربايدىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي عالامتورعا ارنالعان فيلمدەردىڭ ارتىقشىلىعى – شىنايىلىق. قوعامداعى كەز كەلگەن جاعدايدى شىنايى، اشىق كورسەتە الۋىندا.
ۆەب-سەريال اۆتورلارىنىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي فورماتتاعى تۋىندىلار ادامدى ازعىرۋدى ەمەس، تاربيەلەۋدى كوزدەيدى. «كورەرمەندەر سەريال كەيىپكەرلەرىنە قاراپ، وزدەرىن كورگەندەي بولادى جانە ءارقايسىسى بولعان وقيعادان ساباق الادى» دەيدى ماماندار.
ۆەب-سەريالدا وينايتىن اكتەرلەردىڭ كوبى كورەرمەنگە كوگىلدىر ەكران ارقىلى تانىلعان. باس كەزىندە تانىمال اۆتورلارعا مۇنداي فورماتتاعى فيلمدەرگە ءتۇسۋ وڭاي بولماعان كورىنەدى. ال قازىرگى كەزدە كەرىسىنشە، ۆەب-سەريالدار ارقىلى ءبىراز اكتەرلەر ەلگە تانىلا باستادى. ونىڭ ۇستىنە قازىرگى كەزدە ماماندار ەكران تۋىندىلارىنا تەك ونەر دەپ ەمەس، قارجى تابۋدىڭ كوزى دەپ قارايتىن بولعان. سوندىقتان عالامتورداعى ۆەب-سەريالدارعا سۇرانىس ارتقان سايىن كاسىبي اكتەرلەر دە وسى سالاعا نازار سالا باستادى. ءدال ءقازىر Youtube-تا «باجالار»، «بالا كۇتۋشىسى»، «اپپاق كەلىن» سەريالدارى ترەنددە، از عانا ۋاقىتتىڭ ىشىندە مىڭداعان كورەرمەن كورىپ ۇلگەردى.
الەمدە ۆەب-سەريال ەڭ العاش 1947 جىلى كورسەتىلە باستاعان. سودان بەرى بۇل جانر ۇزدىكسىز دامىپ كەلەدى. شىعارماشىلىق، كوركەمدىك، تەحنيكالىق ىزدەنىستەردىڭ ارقاسىندا ءالى دە تىڭ دۇنيەلەردىڭ دۇنيەگە كەلەتىنى حاق. جانردىڭ تاعى ءبىر ارتىقشىلىعى – ءتۇسىرىلىم ءۇشىن ارنايى پاۆيلوندار سالىنبايدى، قىمبات لوكاسيالار جالعا الىنبايدى. ۆەب-سەريال كوبىنە كوشەدە، تابيعات اياسىندا، قوعامدىق ورىنداردا تۇسىرىلەدى.
بەلگىلى اكتريسا جانەل ماقاجانوۆانىڭ ايتۋىنشا، كاسىبي اكتەر قاي جانردا بولماسىن ءتۇسىرىلىم الاڭىندا وزىنە ارتىلعان مىندەتتى ءجۇز پايىز ورىنداپ شىعۋ كەرەك دەپ سانايدى.
مامانداردىڭ ايتۋىنشا، ۆەب-سەريالدار العاشقى مينۋتتاردان-اق قىزىقتى سيۋجەتىمەن، اكتەرلەردىڭ ويىنىمەن كورەرمەندى جاۋلاپ الۋى ءتيىس. ەگەر جوبا بەلگىلى ءبىر ۋاقىت ىشىندە اۋديتوريا نازارىن اۋدارا الماسا، جوبانى جالعاستىرۋدىڭ دا ءمانى بولمايدى. ينتەرنەتتە جارىققا شىعاتىن سەريالدار كورەرمەننىڭ نازارىن اۋدارۋ ءۇشىن ءار التى سەكۋندىندا ءبىر ەرەكشە وقيعا نە بەينە بولۋى كەرەك.
تاقىرىپقا وراي
پەريزات مىرزاحمەت، كرەاتيۆتى پروديۋسەر: سۇرانىس جوعارى
ۆەب-سەريالداردى نەگىزىنەن جاستار كورەدى. بۇگىندە تەلەديداردى تەك 45–50-دەن اسقان ادامدار كورەتىن بولدى عوي. جاستار تەلەديدار قارامايدى. سوندىقتان قازىرگى زاماندا قىسقا ءارى نۇسقا، شاعىن وقيعالار عالامتور پايدالانۋشىلارىن قىزىقتىرادى. سوندىقتان ۆەب-سەريالدار جەتىستىككە جەتىپ، ميلليونداعان قارالىم جيناۋدا. وسى ۋاقىت قا دەيىن Salem social media كومپانياسى 40-تان استام ۆەب-سەريالدار ءتۇسىردى. وسى تۋىندىلارعا دەگەن كورەرمەننىڭ قىزىعۋشىلىعى ەرەكشە. بۇگىندە ەلىمىزدەگى كينو ماماندارى دا ۆەب-سەريال فورماتىنا ابدەن توسەلىپ كەلەدى. كەيىنگى كەزدە وتباسىلىق قۇندىلىق، الەۋمەتتىك ماسەلەلەر تاقىرىبىنا ارنالعان ۆەب-سەريالدار تۇسىرىلە باستادى. مەنىڭشە، ۆەب-سەريالداردىڭ بولاشاعى زور. سۇرانىس ارتقان سايىن بۇل فورماتتاعى سەريالداردىڭ ساپاسى دا جوعارىلاي بەرەدى.