بيزنەسكە كەلتىرىلگەن زالالدى وتەۋ پروسەسى
پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ تاپسىرماسى بويىنشا بيزنەستىڭ زالالىن وتەۋ تاسىلدەرى ازىرلەندى. بۇل جۇمىس «اتامەكەن» ۇكپ جانە بيزنەس وكىلدەرىمەن تىعىز ءوزارا ءىس-قيمىل جاساي وتىرىپ جۇرگىزىلدى. سونداي-اق، مەحانيزم ءبىرىنشى ۆيسە-پرەمەر رومان سكلياردىڭ توراعالىعىمەن تارتىپسىزدىكتەر سالدارىنان بولعان زارداپتاردى جويۋ جونىندەگى ۇكىمەتتىك كوميسسيا وتىرىسىندا ايتىلدى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
بيزنەسكە كەلتىرىلگەن زالالدى وتەۋ پروسەسى قالاي جۇرگىزىلەدى؟
1) كاسىپكەر وتەۋ تۋرالى ءوتىنىمدى قاجەتتى قۇجاتتارمەن قوسا، InfoKazakhstan ارقىلى جىبەرەدى. وتىنىمگە ەسق ارقىلى قول قويىلادى.
2) ءوتىنىمدى وڭىرلىك كوميسسيا قارايدى.
3) وڭىرلىك كوميسسيا زالالدى وتەۋ سوماسىن مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن ءبولۋ تۋرالى شەشىم شىعارادى.
4) قارجى مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن زارداپ شەككەن كاسىپكەردىڭ پايداسىنا اۋدارىلادى.
بۇل رەتتە «اتامەكەن» ۇكپ ۇكىمەتتىك كوميسسيا زالالدى وتەۋ پروسەسى بارىنشا جەدەل ورىندالادى دەگەن ءۇمىت بىلدىرەدى.
وتەۋگە تيەسىلى سوما قالاي ەسەپتەلەدى؟
وتەۋ سوماسىنىڭ ەسەبى كەلتىرىلگەن زالالدىڭ 3 ءتۇرى:
1. جىلجىمايتىن مۇلىك (عيماراتتار مەن قۇرىلىستار)؛
2. بۇلىنگەن جىلجىمالى مۇلىك پەن جابدىق؛
3. ۇرلانعان تاۋارلار بويىنشا جۇرگىزىلەدى.
بۇگىندە بيزنەس بارىنشا زالالدى وتەۋ سوماسىن وبەكتيۆ، راستالعان جانە تەز انىقتايتىن ءادىسىن تالقىلاپ جاتىر.
سونداي-اق، باعالاۋشىلاردىڭ جۇمىس ءتارتىبى: مەرزىمى، ءرولى، ارەكەت الگوريتمى انىقتالادى. سوڭعى كۇندەرى مەسسەندجەرلەردە «باعالاۋ كومپانيالارى بۇل جۇمىسقا تارتىلمايتىنى، سوندىقتان ولارعا كاسىپكەرلەرمەن باعالاۋ شارتىن جاساماۋعا شاقىراتىن» حابارلاما تاراپ جاتىر. مۇنداي جالعان اقپاراتقا جول بەرمەۋىمىز كەرەك. وسى ماسەلە بويىنشا ادىلەت مينيسترلىگى مەن ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگىنەن رەسمي پوزيسيانى كۇتەمىز.
زالالدى وتەۋ تۋرالى شەشىم قالاي شىعارىلادى؟
جاقىن كۇندەرى ق ر پرەمەر-مينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى رومان سكليار كاسىپكەرلەرگە كەلتىرىلگەن زالالدى وتەۋ مەحانيزمىن قابىلدايدى. بۇل مەحانيزم جوعارىدا اتالعان پروسەدۋرالاردى، سونىڭ ىشىندە وڭىرلىك كوميسسيالار تۋرالى ەرەجەنى رەگلامەنتتەيدى. قۇجاتتىڭ جوباسىن «اتامەكەن» ۇكپ ماماندارى دايىنداپ، مەملەكەتتىك ورگاندارعا جىبەرىپ قويدى.
بارلىق نورماتيۆتىك قۇجات بەكىتىلگەن سوڭ InfoKazakhstan سايتىندا قولجەتىمدى بولادى.
كوميسسيا قۇرامىنا اكىمدىك، ءماسليحات، وڭىرلىك كاسىپكەرلەر پالاتاسىنىڭ جانە قوعامدىق بىرلەستىكتەردىڭ وكىلدەرى كىرۋى ۇسىنىلعان.
زالالدى وتەۋ تۋرالى شەشىمدى كاسىپكەردىڭ ءوتىنىشى جانە جوعارىدا سيپاتتالعان ءتيىستى قۇجاتتار (InfoKazakhstan ارقىلى بەرىلگەن) نەگىزىندە قارجىلاندىرۋ كوزىنە بايلانىستى وڭىرلىك كوميسسيا نەمەسە قوردىڭ كوميسسياسى شىعارادى.
زالالدى وتەۋگە ءوتىنىم قابىلداۋ قاشان جانە قايدا باستالادى؟
ءوتىنىمدى قابىلداۋ مەحانيزمى بەكىتىلگەن سوڭ باستالادى.
كاسىپكەرلەردەن وتىنىمدەردى قابىلداۋدىڭ ءبىرىڭعاي ورنى InfoKazakhstan پلاتفورماسى بولىپ بەلگىلەندى. جۇمىستى ىسكە قوسۋ ءۇشىن تەحنيكالىق مۇمكىندىك قاراستىرىلعان.
بۇدان بولەك، 11 قاڭتاردا جاناشىر بيزنەس وكىلدەرىنىڭ باستاماسىمەن «كۇشىمىز بىرلىكتە» – «سيلا ۆ ەدينستۆە» قورى قۇرىلدى. بۇل قور زارداپ شەككەن كاسىپكەرلەرگە قارجىلاي كومەك كورسەتۋگە دايىندىعىن ءبىلدىردى. ءقازىر قور ناقتى ەرەجەلەردى ازىرلەپ جاتىر. ونداعى تاسىلدەمەلەر ۇكىمەت كوميسسياسى بەكىتكەن مەحانيزمگە سايكەس رەتتەلەدى.
سونىمەن قاتار، كاسىپكەرلەرگە كەلتىرىلگەن زالالدى وتەۋ مەحانيزمىن ازىرلەۋ جانە بەكىتۋ بويىنشا جۇرگىزىلىپ جاتقان جۇمىستاردان باسقا، «اتامەكەن» ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسى توتەنشە جاعداي كەزىندە زارداپ شەككەن بيزنەستى ودان ءارى قولداۋ بويىنشا ۇكىمەتكە ۇسىنىستار پاكەتىن دايىنداپ جاتىر.