رەسپۋبليكا كۇنى تاريحى – ەلىمىز ءۇشىن ماڭىزدى ءارى كۇردەلى وقيعالارعا تولى. تاۋەلسىز رەسپۋبليكا اتانۋ جولى وڭاي بولعان جوق. 1986 جىلعى جەلتوقسان وقيعاسىندا تالاي بوزداقتارىمىز ەگەمەندىك ءۇشىن جانىن پيدا ەتتى.
ەل تاۋەلسىزدىگىن قورعاۋدا زيالى قاۋىمنىڭ ەرلىگى ءاردايىم جادىمىزدا جاڭعىرىپ، ولاردىڭ باتىرلىعى بىزگە جىگەر بەرەدى. ەلدىڭ ەركىندىگىن قورعاۋ – ءاربىر ازاماتتىڭ قاسيەتتى پارىزى. بۇگىنگى كۇنى كەڭ بايتاق جەردى يەمدەنىپ وتىرعانىمىز – سول باتىرلاردىڭ جانقيار ەرلىگىنىڭ ناتيجەسى.
تاريح – وتكەننىڭ ساباعى. اتا-بابالارىمىز بىزگە بىرلىك پەن تۇتاستىقتىڭ ۇلگىسىن قالدىردى، ولار تۋعان جەردى جاۋعا بەرمەي، امانات ەتتى. ءبىز سول وتكەن تاريحىمىزدى ۇمىتپاي، ۇرپاققا جەتكىزىپ، وسكەلەڭ جاستارعا تاۋەلسىزدىك ءۇشىن كۇرەس پەن ونىڭ ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋىمىز كەرەك. جاستار تاۋەلسىزدىك پەن ازاتتىقتىڭ قالاي كەلگەنىن ءبىلىپ، ونى ساقتاۋدىڭ قانشالىقتى ماڭىزدى ەكەنىن ءتۇسىنۋى ءتيىس.
XX عاسىر – ەلىمىزدىڭ تاريحىندا ۇلكەن وزگەرىستەر مەن سىلكىنىستەرگە تولى كەزەڭ. «بوستاندىق» پەن «تەڭدىك» ۇراندارى قازاق دالاسىنا دا جەتىپ، قوعام جاڭا باعىتقا بەت بۇردى. وسى تاريحي كەزەڭدە ەلىمىز ەگەمەندىككە قول جەتكىزىپ، جاڭا عاسىر مەن مىڭجىلدىققا تاۋەلسىز رەسپۋبليكا رەتىندە قادام باستى. ۇلتىمىزدىڭ تاريحىندا ماقتان تۇتار وقيعالار مەن ۇلى تۇلعالار كوپ.
ەگەمەن ەل تاريحىنا ۇڭىلسەك، رەسپۋبليكا كۇنى العاش رەت 1995 جىلى قازاندا مەملەكەتتىك مەرەكە رەتىندە جاريالاندى. 25 قازاننىڭ تاڭدالۋى كەزدەيسوق ەمەس. 1990 جىلى ءدال وسى كۇنى قازاق كەڭەستىك سوسياليستىك رەسپۋبليكاسى جوعارعى كەڭەسى «قازاق كسر-نىڭ مەملەكەتتىك ەگەمەندىگى تۋرالى دەكلاراسيانى» قابىلداعان بولاتىن. بۇل قۇجات قازاقستاننىڭ تاۋەلسىز مەملەكەت رەتىندەگى ساياسي-قۇقىقتىق نەگىزدەرىن ايقىندادى. ەگەمەندىك قاعيدالارى رەتىندە ەلدىڭ اۋماقتىق تۇتاستىعى، ازاماتتىعى، مەملەكەتتىك بيۋدجەتى، حالىقارالىق قاتىناستارداعى دەربەستىگى جانە مەملەكەتتىك رامىزدەر بەكىتىلدى.
2009 جىلى رەسپۋبليكا كۇنى مەرەكەلىك كۇنتىزبەدەن الىنىپ، جۇمىس كۇنىنە اينالدى. الايدا، 2022 جىلى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ ۇلتتىق قۇرىلتايدا رەسپۋبليكا كۇنىنە ۇلتتىق مەرەكە مارتەبەسىن قايتارۋدى ۇسىندى.
«1990 جىلى 25 قازاندا قازاقستاننىڭ ەگەمەندىگى تۋرالى دەكلاراسيا قابىلداندى. بۇل ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىك جولىنداعى العاشقى قادامى بولدى»، – دەگەن ەدى مەملەكەت باسشىسى.
وسى ۇسىنىستىڭ ناتيجەسىندە ق ر پارلامەنتى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى مەرەكەلەر تۋرالى» زاڭعا وزگەرىستەر ەنگىزىپ، 25 قازان قايتادان رەسپۋبليكا كۇنى رەتىندە رەسمي بەكىتىلدى. سەنات سپيكەرى ماۋلەن اشىمبايەۆ بۇل شەشىمدى «ماڭىزدى جانە تاريحي» دەپ اتاپ ءوتتى.