2022 جىلعى 1 قاراشادا ءتۇرKسوي اياسىندا ىستامبۇل قالاسىندا (تۇركيا) احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ 150 جىلدىق مەرەيتويىنا ارنالعان «احمەت بايتۇرسىن ۇلى جانە تۇركى وركەنيەتى» اتتى عىلىمي كونفەرەنسيا ءوتتى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
كونفەرەنسيانى ق ر عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ۆيسە-مينيسترى ەشەنقۇلوۆ تالعات ءىلياس ۇلى جۇرگىزىپ وتىردى. ت. ەشەنقۇلوۆ: «احمەت بايتۇرسىن ۇلى – تۇركى حالىقتارىنا ورتاق ۇلى تۇلعا. ونىڭ ءىلىمى حالىقارالىق عىلىمي كەڭىستىكتە، اسىرەسە، تۇركى الەمىندەگى گۋمانيتارلىق عىلىمداردا رەفورماتورلىق يدەيالارىمەن ەرەكشەلەنەدى»، – دەپ اتاپ ءوتتى.
كونفەرەنسياعا تۇركى مەملەكەتتەرى ۇيىمىنىڭ باس حاتشىسى باعدات امىرەيەۆ، تۇركسوي باس حاتشىسى سۇلتان رايەۆ، حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى پرەزيدەنتىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى ماجيدلي فيزۋلي، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇركيا رەسپۋبليكاسىنداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى ەركەبۇلان ساپييەۆ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ىستانبۇلداعى باس كونسۋلى ءالىم بايەل، ىستامبۇل ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى ماحمۋت اك، احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ 150-جىلدىعىنا قازاقستان – تۇركيا باعىتىندا ۆەلوشەرۋ ارناعان اۋدارماشى، جۋرناليست ەرنات مەلس ۇلى قاتىسىپ، قۇتتىقتاۋ ءسوز سويلەدى. وتاندىق جانە تۇركيا، ازەربايجان، وزبەكستان، قىرعىزستاننان الاشتانۋشى، احمەتتانۋشى عالىمدار بايانداما جاسادى.
الاشتانۋشى عالىم، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور تۇرسىن جۇرتباي ءوز بايانداماسىندا: «ۇلتتىق تاۋەلسىز سانا تۋرالى يدەيانىڭ تۇعىرىن ءاليحان بوكەيحان ساياسي تۇرعىدان قالىپتاستىرسا، احمەت بايتۇرسىن ۇلى سونىڭ يدەيالىق نەگىزىن تىكەلەي ورنىقتىردى دەپ ەسەپتەيمىن» دەسە، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور ايگۇل ءىسماقوۆا «احمەت بايتۇرسىن ۇلى – وتارلاۋعا قارسى تۇرعان ۇلت ۇستازى» اتتى بايانداماسىندا: «جازعان ءسوز جانىم اشىپ الاشىما!» دەپ ءوزىنىڭ ومىرلىك ۇستانىمىن ايقىنداپ العان احمەت بايتۇرسىن ۇلى وتانعا ادال قىزمەت ەتۋدىڭ ۇلگىسىن كورسەتىپ كەتكەن بىرەگەي عالىم» دەپ اتاپ ءوتتى.
سونىمەن قاتار اتالعان كونفەرەنسيادا ە. بوكەتوۆ اتىنداعى قاراعاندى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى جاندوس سماعۇلوۆ «احمەت بايتۇرسىن ۇلى – ۇلتتىق ادەبيەتتانۋ عىلىمىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى»، ا. بايتۇرسىن ۇلى اتىنداعى قوستاناي مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى الماسبەك ءابسادىق «ۇستاز جولى: اۋىل مۇعالىمىنەن ءبىلىم مينيسترىنە دەيىن»، وزبەك مەملەكەتتىك الەم تىلدەرى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى (وزبەكستان رەسپۋبليكاسى) ماحانبەت ءجۇسىپوۆ «احمەت بايتۇرسىن ۇلى قازاق جانە جالپى ءتىلتانىمىندا ءتىل، تىلدەسىم، تىلدەسىمدىك قىزمەت، ءتىل ماتەريالى عىلىمي ۇعىمدارى كونسەپسياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى»، ق.قاراسايەۆ اتىنداعى بىشكەك مەملەكەتتىك گۋمانيتارلىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، فيلولوگيا عىلىمىنىڭ دوكتورى (قىرعىز رەسپۋبليكاسى) تاشپولات سادىقوۆ «ا. بايتۇرسىن ۇلى جانە قىرعىز ءتىلتانىم تەرمينولوگياسىنىڭ قالىپتاسۋى»، باكۋ سلاۆيان ۋنيۆەرسيتەتى تۇركولوگيا كافەدراسىنىڭ دوسەنتى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى (ازەربايجان رەسپۋبليكاسى) نۋريدا نوۆرۋزوۆا «احمەت بايتۇرسىن ۇلى جانە تۇركى تىلدەرىندەگى تەرمينولوگيا پرينسيپتەرى تۋرالى» تاقىرىپتارىندا بايانداما جاسادى.
كونفەرەنسيا اياسىندا احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ ەڭبەكتەرىن تانىتۋعا ارنالعان كىتاپ كورمەسى، ۇلت ۇستازىنىڭ ءومىرى مەن قىزمەتىنە ارنالعان فوتوكورمە ۇيىمداستىرىلىپ، «قازاق وركەنيەتى جانە احمەت بايتۇرسىن ۇلى» تاقىرىبىندا بەينەروليك كورسەتىلدى.
كونفەرەنسيا بارىسىندا «احمەت بايتۇرسىن ۇلى. تاڭدامالى شىعارمالارى» (قازاق، تۇرىك، اعىلشىن، ورىس تىلدەرىندە) كىتابىنىڭ جانە حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى تاراپىنان ۇسىنىلعان رايحان يماحانبەتتىڭ «عاسىر ساڭلاعى» كىتابىنىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى.