الماتى اكىمدىگى اپاتتى اعاشتاردى تەكسەرۋ جانە كەسۋ ماسەلەسىن ءتۇسىندىردى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz
تۇگەندەۋ مەن جاسىل جەلەكتەر تىزىلىمىنە سايكەس الماتى اۋماعىندا 4 ميلليوننان استام اعاش وسەدى. بۇل رەتتە 84 مىڭنان استام اپاتتى اعاش بار، ونىڭ 35 مىڭى كوشە بويىندا، 49 مىڭى اۋلادا. بۇل تۋرالى قالالىق ەكولوگيا جانە قورشاعان ورتا باسقارماسىنىڭ جاسىل قوردى باسقارۋ جانە مونيتورينگ ءبولىمىنىڭ باسشىسى نۇرلان قۇتتىبايەۆ باسپا ءسوز تۋرىندا ايتتى.
2022 جىلى قالادا اپاتتى اعاشتاردى كەسۋدىڭ بەس جىلدىق جوسپارى بەكىتىلدى. جوسپار بويىنشا 2022 جىلى ماگيسترالدىق جولدار بويىندا، ساياباق ايماقتارىندا جانە اۋلاىشىلىك اۋماقتاردا 6 مىڭ اپاتتى اعاش كەسىلىپ، كەسىلگەن اعاشتاردىڭ ورنىنا 68 مىڭ كوشەت وتىرعىزىلدى.
«بيىل باسقارما 16 925 مىڭ دانا اپاتتى اعاشتاردى كەسۋدى جوسپارلاپ وتىر جانە كەسىلگەن اعاشتاردىڭ ورنىنا 169 250 مىڭ كوشەت وتىرعىزۋدى جوسپارلاپ وتىر»، - دەدى ول.
بۇگىنگى كۇنى كەستەگە سايكەس جالپى پايدالانىمداعى جەرلەردەگى اپاتتى اعاشتاردى كەسۋ جۇمىستارى باستالدى. 33 بريگادا تارتىلعان، بارلىعى 180-دەن استام ادام جۇمىس ىستەيدى. جۇمىس باستالار الدىندا جاقىن ماڭداعى ۇيلەردىڭ تۇرعىندارى قۇلاعدار بولادى، جول ەسكەرتۋ بەلگىلەرى ورناتىلادى جانە بارلىق قاۋىپسىزدىك شاراسى ساقتالادى.
ج. جيەمبايەۆ اتىنداعى قازاق وسىمدىك قورعاۋ جانە كارانتين عزي عىلىمي قىزمەتكەرلەرىن تارتا وتىرىپ، اپاتتى اعاشتاردى كەسۋ جونىندەگى جۇمىستى باستاماس بۇرىن ەكولوگيالىق ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن بوتانيكا جانە فيتوينترودۋكسيا ينستيتۋتى جانە ەكوبەلسەندىلەر اپاتتى اعاشتى مۇقيات تەكسەرەدى.
«اعاشتىڭ ساۋ نەمەسە اپاتتى جاعدايدا ەكەنىن كوزبەن كورىپ انىقتاۋ اركەز مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان اعاشتىڭ وزەگىندە نەمەسە تامىرىندا شىرىكتىڭ بولۋىن انىقتاۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن ارنايى قۇرىلعى بۇرعى بار. قالالارداعى جاسىل كەڭىستىكتىڭ جاسى تابيعاتقا قاراعاندا تومەن. ويتكەنى قالادا اعاشتار اۋىر مەتالداردى سىڭىرەدى جانە ءارتۇرلى مەحانيكالىق زاقىمعا ۇشىرايدى. قاتتى جەلدەر مەن باسقا دا اۋا-رايىنىڭ قولايسىزدىعى كەزىندە اۋرۋ اعاشتار قۇلاپ، عيماراتتارعا، قۇرىلىستارعا زيان كەلتىرۋى، سونىمەن قاتار، ادام شىعىنىنا اكەلۋى مۇمكىن»، - دەدى ج. جيەمبايەۆ اتىنداعى قازاق وسىمدىك قورعاۋ جانە كارانتين عزي بيولوگيالىق قورعاۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى نۇرجان مۇحامادييەۆ.
بۇعان قوسا، ءار اۋداندا قوعام قايراتكەرلەرى مەن جاسىل جەلەككە بەي-جاي قارامايتىن ازاماتتاردىڭ وزدەرىنىڭ «جاسىل كوميسسياسى» قۇرىلدى. المالى اۋدانى بويىنشا «جاسىل كوميسسيانىڭ» باسشىسى ومار نۇرحايداروۆ ۇيىم باسقارما تاراپىنان اعاش كەسۋگە جانە اۋدان اكىمدىگى تاراپىنان بۇتاقتى سانيتارلىق كەسۋگە قوعامدىق باقىلاۋدى جۇزەگە اسىراتىنىن حابارلادى.
«وزدەرىڭىز بىلەسىزدەر، ءقازىر قالادا قۋراعان جانە اپاتتى اعاشتاردى كەسۋ ءجۇرىپ جاتىر، ءبىزدىڭ ەكوبەلسەندىلەر ەكولوگيا باسقارماسىنىڭ قىزمەتكەرلەرىمەن بىرگە كوشەلەر مەن اۋلالاردى ارالاپ، قۇلاعان اپاتتى اعاشتاردىڭ تىزىمدەيدى. ءبىزدىڭ تىزىمدەگى اعاشتاردىڭ دەنى قۋراعان، كەيدە ەرەكشە جايت (سىرتقى جاسىل اعاش جانە ىشكى وزەگى شىرىگەن كەزدە) كەزدەسەدى»، - دەدى قوعام قايراتكەرى.
مىسال رەتىندە ول سىرتقى جاسىل، ءبىراق تامىر جاعى قۋىس، شىرىگەن وزەگى قاراعاشتى كورسەتتى. اعاش بالالار ويىن الاڭىنىڭ جانىندا ءوسىپ تۇر.
«اعاش ءقاۋىپ توندىرەدى، ءبىز ونى كەسۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادىق. ءبىزدىڭ اۋدانداعى اپاتتى، ءبىراق جاسىل اعاشتار اركەز جاسىل كوميسسيا ماماندارى جانە مۇشەلەرى تالقىلاعاننان كەيىن ءارى ولاردىڭ كەلىسىمىنەن سوڭ كەسىلەدى. بۇل اۋدان اكىمدىگى مەن ەكولوگيا باسقارماسىنىڭ قوعامدىق باقىلاۋ ءۇشىن اشىقتىق پەن قولجەتىمدىلىككە دەگەن تالپىنىسىن كورسەتەدى»، - دەدى ومار نۇرحايداروۆ.