اۆستراليا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ (ANU) عالىمدارى تۇزدى سۋدى تۇششىلاندىرۋدىڭ بولاشاعى زور، جاڭا ءادىسىن ويلاپ تاپتى.
بۇل ءتاسىلدىڭ ەڭ باستى تيىمدىلگى - سۋ تۇششىلاندىرۋ پروسەسىن ارزانداتادى جانە الەمنىڭ قۇرعاقشىلىق جايلاعان ايماقتارىنداعى سۋ تاپشىلىعىن شەشۋگە كومەكتەسۋى مۇمكىن، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
بۇل باعىتتاعى تەحنولوگيا تەرميالىق ديففۋزيا قۇبىلىسىنا نەگىزدەلگەن، ونى شۆەيساريالىق عالىم چارلز سورەتتىڭ اتىمەن «سورەت ەففەكتىسى» دەپ تە اتايدى. سورەت ەففەكتىسى سۇيىقتىقتىڭ قۇرامىنداعى كومپونەنتتەر ىستىق ايماقتان سۋىق ايماققا اۋىساتىندىعىمەن بايلانىستى ءوربيدى نەمەسە قالىپتاسادى، سوندىقتان ىستىق ايماقتا بۇل كومپونەنتتەردىڭ كونسەنتراسياسى (شوعىرلانۋ دەڭگەيى تومەن) از بولادى. ادەتتە اتالمىش پروسەسس ۇزاق ۋاقىتتى الادى، دەسە دە عالىمدار سۋدى ديامەترى ميلليمەترلىك كوپتەگەن ارنالار ارقىلى وتكىزۋدى (ايداۋدى) ۇيعاردى، مۇنداي امال اتالعان اسەردىڭ پايدا بولۋ ۋاقىتىن بىرنەشە مينۋتقا قىسقارتقان.
«تۇتىك ارقىلى سۋ وتكەن سايىن تۇزدىلىق دەڭگەيى ءۇش پايىزعا تومەندەيدى. زەرتتەۋ ناتيجەمىز كورسەتكەندەي، وسى سيكلدىڭ كوپتەگەن قايتالانۋىنان كەيىن تەڭىز سۋىنداعى تۇز مولشەرى ميلليونعا 30 مىڭ بولىكتەن (زاتتاردىڭ كونسەنتراسياسىنىڭ ولشەم بىرلىگى) 500-دەن (تۇششى سۋ ءۇشىن شەكتى ءمان) دەيىن تومەندەۋى مۇمكىن»، دەپ جازدى اتاپ ءوتتى وسىناۋ زەرتتەۋگە اتسالىسقان عالىمداردىڭ ءبىرى ءسۇي شۋك.
سۋدى تۇششىلاندىرۋدىڭ ەڭ كوپ تاراعان نەمەسە قولدانىلاتىن ادىستەردىڭ ءبىرى - ەنەرگيانى كوپ قاجەت ەتەتىن مەمبرانالىق سۇزگى؛ بۇل تەحنولوگيا قىمبات ماتەريالداردى پايدالانۋدى جانە تۇراقتى تەحنيكالىق قىزمەت كورسەتۋدى تالاپ ەتەدى. ساراپشىلاردىڭ پايىمداۋىنشا، بۇل تەحنولوگيا حالىق سانىنىڭ ءوسۋى مەن كليماتتىڭ وزگەرۋىنە بايلانىستى كۇردەلى سيپات الاتىن سۋ تاپشىلىعى ماسەلەسىن شەشۋگە قاۋقارسىزدىق تانىتادى. جاڭا ءادىس قىزدىرۋ ارقىلى جۇمىس ىستەيدى، ول كۇن ەنەرگياسىن نەمەسە كونديسيونەر سياقتى ءتۇرلى قۇرىلعىلاردىڭ ارتىق جىلۋىن پايدالانا الادى. عالىمدار قۇبىردىڭ ءبىر بولىگىن سۋمەن 60 گرادۋسقا دەيىن قىزدىرىپ، ەكىنشىسىن مينۋس 20 گرادۋسقا دەيىن سالقىنداتۋ ارقىلى قاجەتتى ناتيجەگە قول جەتكىزدى. عالىمدار العاشقى كوممەرسيالىق ءپروتوتيپتىڭ سەگىز جىل ىشىندە دايىن بولاتىنىن العا تارتىپ وتىر.