ماڭعىستاۋ، اتىراۋ، اقتوبە، قىزىلوردا وڭىرلەرىندە قاتەرلى ىسىككە شيپا بولار ەمدىك ءشوپ كوپ. الايدا، ولاردىڭ كەي تۇرلەرى عىلىمي تۇردە زەرتتەلمەگەن.
دەرتكە داۋا بولار بيولوگيالىق بەلسەندى قوسپا ازىرلەپ جۇرگەن وتانداسىمىز، فارماسەفت-عالىم ارعىنبەك قابىلقاق ەمدىك وسىمدىكتەر قورىن كوبەيتۋ كەرەكتىگىن ايتادى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz 24.kz-كە سىلتەمە جاساپ.
عالىم ارعىنبەك قابىلقاق ەمدىك شوپتەردى ىزدەپ، 3 جىلدا ەلىمىزدىڭ بارلىق ايماعىن ارالاپ شىعىپتى. ايتۋىنشا، قازاق جەرى شيپالى وسىمدىككە باي. ءبىراق ونى، جەرگىلىكتى تۇرعىندار رەتسىز قازىپ الىپ، تابىس تابۋ ءۇشىن سىرتقا تاسىمالداۋدا. سونىڭ كەسىرىنەن ەلىمىزدە دارىلىك وسىمدىكتەردىڭ قورى ازايعان. سوندىقتان دەرتكە داۋا وسىمدىكتەردى قولدان ەگىپ، كوبەيتۋ كەرەك.
«سۇڭعىلانىڭ ءوزى قىتايدا ءۇش ءتۇرى بار بولسا، قازاقستاندا 7 تۇرگە جۋىعى بار. ادامنىڭ دەنەسىندەگى كۇيىك، ۇسىك اۋرۋلارىن، ماسەلەن، تىرتىقسىز، ەشقانداي كۇشسىز جازىپ شىعۋعا بولاتىنداي وسىمدىكتەر بار. سولاردى وسى قازاقستاندا وسىرسەم دەگەن ويىم بار»، - دەيدى فارماسيەۆت-عالىم ارعىنبەك قابىلقاق.
دالالىق جەرلەردە 6 مىڭنان اسا وسىمدىك ءتۇرى وسەدى. ولاردىڭ 726 ءتۇرى تەك قازاقستاندا عانا كەزدەسەدى. زىمزيا، قاسقىر جەم، جابايى سۇڭعىلا، يتسيگەك سياقتى شيپالى شوپتەردىڭ ەمدىك قاسيەتى تولىق زەرتتەلمەگەن. ماسەلەن، قىزىلوردا وڭىرىندە كەزدەسەتىن قىزىل ميانىڭ وزىنەن ءجۇز ءتۇرلى ءدارى الۋعا بولادى دەيدى.
«وسىمدىكتەردى زەرتتەۋدى جۇيەلى تۇردە قوياتىن بولسا، ەندى قازىرگى كەزدە كوپ جاعدايدا بىزدە قازاقستاندا 6 مىڭنان اسا وسىمدىك بولاتىن بولسا، سونىڭ 726 يندەميكالىق وسىمدىكتەر دەپ ايتىلادى. يندەميكالىق وسىمدىك دەگەنىمىز تەك ءبىزدىڭ قازاقستاندا كەزدەسەتىن تۇرلەرى. سول 726 وسىمدىكتى باسىنان اياعىنا دەيىن زەرتتەپ شىعۋ، ودان ءونىم الۋ، سىرتقا ەكسپورتقۇا شىعارۋ بۇل وتە ۇلكەن جۇمىس دەپ ويلايمىن»، - دەيدى قازۇمۋ ينجەنەرلىك پاندەر كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى قالداناي قارجاۋ قىزى.
عالىم جابايى تابيعاتتا وسەتىن شيپالى شوپتەردى قولدان ءوسىرۋ شالعايداعى جۇمىسسىز ازاماتتارعا تابىس كوزى بولاتىنىن ايتادى. ءارى بۇل ەلىمىزدىڭ فارماسيەۆتيكالىق يندۋسترياسىن دامۋتۋعا جاقسى مۇمكىندىك.