قاپتاعان شەگىرتكەدەن قۇتىلۋدىڭ امالى: شەتەلگە ساتىپ، پايدا تابۋ كەرەك. وتاندىق عالىمدار ۇكىمەتكە ارنايى ۇسىنىس ازىرلەپ جاتىر.
جىبىرلاعان جاندىكتى ەلىمىزدە مال ازىعىنا پايدالانۋعا بولسا، جات جۇرتتا ادامدار جەي بەرەدى. شەگىرتكەنى اۋلاپ، شەتەلگە ساتۋ كەرەك. قازاقستاندىق عالىمدار جاندىكتى اۋلاۋ تەحنولوگياسىن جاساۋعا دايىن وتىر، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz 24.kz-كە سىلتەمە جاساپ.
ەگەر ۇكىمەت قولداسا، شىرىلداۋىق شەگىرتكە تابىستىڭ كوزىنە اينالادى.
باۋىرجان قاسەنوۆ، «ۇلتتىق اگرارلىق ءعىلىمي-بىلىم بەرۋ ورتالىعى» كەاق باسقارما ءتوراعاسى:
- شەگىرتكەمەن كۇرەس تەك حيميالىق رەتىندە ەمەس، تەك قانا كۇرەس بولماۋى كەرەك. ونىڭ دا پايداسىن كورۋ كەرەك. قاسىمىزدا 1،5 ملرد جۇڭگو بار، ءوزىڭىز بىلەسىز. ول جاقتا، مىسالى، شەگىرتكەنى جەيدى. تايلاندتا جەيدى. مىسالى، سول تايلاندتا 1 كەلى شەگىرتكەنىڭ باعاسى 7 مەن 10 دوللاردىڭ اراسىندا تۇرادى. سوعان قاراعاندا نەگە ءبىز ونى پايدالانبايمىز؟ ءبىزدىڭ ماقسات ەندى نيدەرلاندى سياقتى جەكە فەرما ارقىلى اقشا سالىپ، كوبەيتۋ ەمەس. ول تەك قانا جىلىنا ءبىر رەت 2-3 جۇمانىڭ ىشىندە قولدانىلادى، وسىنداي كوپ بولىپ كەتسە.
عالىمنىڭ ايتۋىنشا، ءقازىر شەگىرتكەنى 2 ملرد-تان استام ادام جەيدى. اسىرەسە وڭتۇستىك-شىعىس ازيادا سۇرانىس زور. سونىمەن قاتار اگروونەركاسىپ كەشەنىندە كەڭىنەن پايدالانۋعا بولادى.
باۋىرجان قاسەنوۆ، «ۇلتتىق اگرارلىق ءعىلىمي-بىلىم بەرۋ ورتالىعى» كەاق باسقارما ءتوراعاسى:
- بالىققا، تاۋىققا، مالعا دەگەندەي جەمشوپ قوسپالارى رەتىندە پايدالانساق، ءبىزدىڭ اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ كوپ پروبلەماسى شەشىلەدى. مىسالى، اقۋىزدىڭ شەگىرتكەدەگى ۇلەسى – 70%، ەتتە، قارا مالدىڭ ەتىندە 20-25% بولسا، 3 ەسە ارتىق.
دەگەنمەن شەگىرتكەنى اۋلايتىندار كوبەيسە، قۇرىپ كەتۋى دە مۇمكىن. ماماندار: «بۇل ەكولوگياعا كەسىرىن تيگىزەدى»، – دەپ وتىر.
عاني نازاربەك، «بايتاق بولاشاق» رەسپۋبليكالىق ەكولوگيالىق اليانسىنىڭ پرەزيدەنتى:
-ماسەلەن، ءبىزدىڭ قازاقستاندا 527 قۇستىڭ ءتۇرى بولسا، ونىڭ ىشىندە جارتىسىنان كوبى وسى شەگىرتكەمەن قورەكتەنەدى. ودان دا بولەك، بىزدە باسقا دا باۋىرمەن جورعالاۋشىلار نەمەسە كەمىرۋشىلەر وتريادىنداعى شەگىرتكەمەن قورەكتەنەتىن جانۋارلار بار. وتە كوپتەگەن تۇرگە شەگىرتكە نەگىزگى ازىقتىق قور بولىپ ەسەپتەلەدى. ال ەندى ءبىراق شەگىرتكەنىڭ دە تابيعاتتا شامادان تىس كوپ بولۋى – ول دا ۇلكەن زيان. «كەيىنگى جىلدارى كليمات جىلىنعانىنان شەگىرتكە كوبەيىپ كەتتى»، – دەيدى ەكولوگ.
الداعى جىلدارى دا شەگىرتكە كوپ بولۋى مۇمكىن. ال وتاندىق عالىمدار ونىڭ كوزىن جويۋعا قىرۋار قارجى جۇمساماي-اق، شەتەلگە ساتۋدى ۇسىنىپ وتىر.