2024 جىلدىڭ تامىز ايىندا قازاقستاندا ەۋرونىڭ نەتتو-ساتىلىمى (ساتۋ كولەمى مەن ساتىپ الۋ اراسىنداعى ايىرماشىلىق) شىلدەمەن سالىستىرعاندا 88%-عا، ال 2023 جىلدىڭ تامىزىمەن سالىستىرعاندا 92%-عا تومەندەدى. بۇل قۇلدىراۋ 2018 جىلدان بەرگى ەڭ تومەنگى كورسەتكىش بولىپ وتىر. ەۋروعا دەگەن سۇرانىستىڭ مۇنداي تومەندەۋى قازاقستاندىق قارجى نارىعىنداعى ماڭىزدى وزگەرىستەردى اڭعارتادى.
ەۋروعا سۇرانىستىڭ تومەندەۋىنىڭ نەگىزگى سەبەپتەرى:
ەۋرو باعاسىنىڭ قىمباتتاۋى. تامىز ايىندا ەۋرونىڭ قۇنى 2،2%-عا وسكەن. ۆاليۋتانىڭ قىمباتتاۋى قازاقستاندىقتاردىڭ ەۋرو ساتىپ الۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ازايتىپ، سۇرانىسقا كەرى اسەر ەتتى. باعانىڭ ءوسۋى ازاماتتاردىڭ ەۋرو الۋىن شەكتەۋگە نەمەسە تولىق باس تارتۋىنا اكەلۋى مۇمكىن.
ەكونوميكالىق تۇراقسىزدىق. قازاقستانداعى ينفلياسيانىڭ جوعارى دەڭگەيى، الەمدىك نارىقتاعى تۇراقسىزدىق جانە ىشكى ەكونوميكالىق بەلگىسىزدىك حالىقتىڭ قارجىلىق شەشىمدەرىنە ايتارلىقتاي اسەر ەتتى. ازاماتتار ەۋروعا قاراعاندا، رۋبل نەمەسە دوللار سياقتى ۆاليۋتالارعا سەنىم ارتىپ، باسقا نارىقتارعا بەت بۇرعان سەكىلدى. رۋبلگە دەگەن سۇرانىستىڭ ءوسۋى وسىعان دالەل بولا الادى.
تۋريزم مەن حالىقارالىق ساۋدانىڭ اسەرى. ادەتتە ەۋروعا سۇرانىس شەتەلگە ساياحاتتاۋ، ەۋروپالىق نارىقتاعى ينۆەستيسيالار نەمەسە ساۋدا-ساتتىقپەن بايلانىستى بولادى. 2024 جىلى الەمدەگى گەوساياسي تۇراقسىزدىق، پاندەميادان كەيىنگى ەكونوميكالىق قالپىنا كەلۋ كەزەڭى جانە قازاقستاندىقتاردىڭ حالىقارالىق نارىقتارعا قاتىسۋىنىڭ ازايۋى ەۋروعا سۇرانىستىڭ تومەندەۋىنە سەبەپ بولعان بولۋى مۇمكىن.
سونىمەن قاتار، 2024 جىلدىڭ تامىزىندا رۋبلگە سۇرانىستىڭ ارتۋى بايقالدى. بۇل ءوسىم 2022 جىلدىڭ ناۋرىز ايىنان بەرى العاش رەت تىركەلىپ وتىر. رۋبلگە دەگەن قىزىعۋشىلىقتىڭ ارتۋىنا بىرنەشە سەبەپ بار:
رەسەيمەن تىعىز ەكونوميكالىق بايلانىستار. قازاقستان مەن رەسەي اراسىنداعى ساۋدا-ساتتىق كولەمىنىڭ ارتۋى، سونداي-اق رەسەيلىك تاۋارلارعا سۇرانىستىڭ ءوسۋى رۋبلگە دەگەن قاجەتتىلىكتى كۇشەيتتى.
ينفلياسيا مەن پايىزدىق مولشەرلەمەلەردىڭ اسەرى. ءرۋبلدىڭ باعامى تۇراقتى بولىپ، ەۋروعا قاراعاندا قولجەتىمدى بولعاندىقتان، بۇل قازاقستاندىقتاردىڭ رۋبل ساتىپ الۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىردى.
ساراپشىلار ەۋروعا سۇرانىستىڭ كۇرت تومەندەۋى ۆاليۋتالىق نارىققا ايتارلىقتاي وزگەرىستەر ەنگىزۋى مۇمكىن دەيدى. بانكتەر مەن ايىرباستاۋ ورىندارى ەۋرو وپەراسيالارىن قىسقارتىپ، باسقا ۆاليۋتالارعا، اسىرەسە رۋبل مەن دوللارعا كوبىرەك كوڭىل ءبولۋى ىقتيمال.
قازاقستان ازاماتتارى ينۆەستيسيالىق جانە ساۋدا-ساتتىق شەشىمدەرىندە ەۋروعا قاراعاندا، رۋبل مەن دوللاردى ارتىق كورىپ، وسى ۆاليۋتالارعا كوبىرەك سەنىم ارتادى. بۇل ءۇردىس حالىقارالىق ساۋدا قاتىناستارىنا دا اسەر ەتۋى مۇمكىن.
ەۋروعا سۇرانىستىڭ تاريحي تومەندەۋى – ەكونوميكالىق فاكتورلار، ۆاليۋتالىق باعامداردىڭ ءوسۋى جانە تۇتىنۋشىلىق مىنەز-قۇلىقتاعى وزگەرىستەردىڭ ناتيجەسى. قازاقستاندا رۋبلگە دەگەن سۇرانىستىڭ ارتۋى وسى وزگەرىستەردىڭ ءبىر بولىگى عانا. الداعى ۋاقىتتا بۇل ۇردىستەر قازاقستاندىق ەكونوميكالىق ساياسات پەن قارجى نارىعىنا جاڭا ىقپالىن تيگىزۋى ىقتيمال.