قازاق ۇلتتىق قىزدار پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىندە فيزيكا، ماتەماتيكا جانە سيفرلىق تەحنولوگيالار ينستيتۋتىنىڭ فيزيكا زەرتحانالارىنىڭ اشىلۋ ءراسىمى ءوتتى، دەپ حابارلايدى aqshamnews.kz
بۇل زەرتحانالار زاماناۋي PHYWE جانە PASCO قۇرالدارىمەن جابدىقتالىپ، بولاشاق فيزيكا مۇعالىمدەرىن دايارلاۋدا ماڭىزدى ءرول اتقارادى.
اشىلۋ سالتاناتىنا ۋنيۆەرسيتەتءتىڭ ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى ومارحان نۇرتاي ۇلى، QyzPU ءباسقارما-توراعاسى رەكتورى گۇلميرا قاناي، عالىمدار، مەكتەپ ديرەكتورلارى مەن پروفەسسورلار قاتىسىپ، جاڭا زەرتحانالاردىڭ لەنتاسىن قيدى.
«ءمۇعالىم بالالارعا ءدارىس بەرەتىن بولعاندىقتان، ونىڭ ءبىلىمى زور بولۋى كەرەك. بۇگىنگى تاڭدا مەكتەپتەردە تەحنيكالىق جابدىقتاۋ جوعارى دەڭگەيدە. ستۋدەنتتەرىمىز سول جابدىقتارمەن جۇمىس ىستەي الۋى ءتيىس. ءبىلىمدى مۇعالىمنەن جوعارى ءبىلىم الاتىن بولسا، ولاردىڭ ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسىنا قوسار ۇلەسى مول بولادى. مىنە، وسىنىڭ ءبارىن ەسكەرىپ، زەرتحانالاردى بارلىق پاندەرگە قاتىستى جاڭارتۋدى ماقسات ەتىپ قويدىق. مەن ۋنيۆەرسيتەت وقىتۋشىلارى مەن ستۋدەنتتەرىنە سەنەمىن. وسى سالادا ولارعا تياناقتى جۇمىس تىلەيمىن»، – دەدى ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى ومارحان وكسىكبايەۆ.
فيزيكا-ماتەماتيكا جانە سيفرلىق تەحنولوگيالار ينستيتۋتى فيزيكا كافەدراسىنىڭ التى جاڭا زەرتحاناسىنىڭ اشىلۋى ۋنيۆەرسيتەتتىڭ عىلىمي جۇمىسىن جاڭا دەڭگەيگە كوتەرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. زەرتحانالار زاماناۋي قۇرالدارمەن جابدىقتالعان. اتاپ ايتقاندا:
PASCO قۇرالدارىمەن جابدىقتالعان «ينتەراكتيۆتى سىنىپ» زەرتحاناسى – فيزيكانىڭ جالپى كۋرسىن تەرەڭدەتىپ وقىتۋعا ارنالعان. بۇل زەرتحانا ستۋدەنتتەرگە فيزيكالىق زاڭدىلىقتاردى تۇسىنۋگە كومەكتەسىپ، ولاردىڭ عىلىمي ويلاۋ قابىلەتىن دامىتادى.
PHYWE قۇرالدارىمەن جابدىقتالعان «ينتەراكتيۆتى سىنىپ» زەرتحاناسى – فيزيكانىڭ جالپى كۋرسىن تەرەڭدەتىپ وقىتۋعا ارنالعان، سونداي-اق فيزيكا بويىنشا دەمونستراسيالىق ەكسپەريمەنتتەر مەن فرونتالدى زەرتحانالىق جۇمىستاردى جۇرگىزۋ تەحنيكاسىن مەڭگەرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
ەلەكتر جانە ماگنەتيزم زەرتحاناسى – ەلەكتروماگنيتتىك قۇبىلىستاردى زەرتتەۋگە ارنالعان. بۇل زەرتحانا ستۋدەنتتەرگە ەلەكتر تىزبەگىن قۇراستىرۋ مەن دۇرىس پايدالانۋ ارقىلى فيزيكالىق پرينسيپتەردى ءتۇسىنۋدى ۇيرەتەدى.
وپتيكا زەرتحاناسى – جارىقتىڭ تابيعاتىن، تارالۋىن جانە ونىڭ زاتپەن اسەرلەسۋ قۇبىلىستارىن زەرتتەيدى
مولەكۋلالىق فيزيكا جانە تەرموديناميكا زەرتحاناسى – مولەكۋلالىق فيزيكا مەن تەرموديناميكا تەوريالارىن زەرتتەۋ جانە مولەكۋلالاردىڭ قوزعالىسىن ءتۇسىنۋ ءۇشىن ارنالعان.
مەكتەپ فيزيكاسىنىڭ پاندىك زەرتحاناسى – بولاشاق فيزيكا مۇعالىمدەرىنە زەرتحانالىق جۇمىستار مەن ەكسپەريمەنتتەر جۇرگىزۋدىڭ تەحنيكاسىن ۇيرەتۋگە ارنالعان.
«بۇگىن فيزيكا ءپانى بويىنشا ستۋدەنتتەرگە قاجەتتى 6 جاڭا زەرتحانالىق كابينەت اشىلدى. بۇل ءبىزدىڭ ۋنيۆەرسيتەتتىڭ ستۋدەنتتەرى مەن وقىتۋشىلارى ءۇشىن ۇلكەن قۋانىش. قازىرگى ۋاقىتتا ستۋدەنتتەرگە جاڭارتىلعان فورماتتا، جاڭا باعدارلامالار بويىنشا ءدارىس بەرۋ قاجەتتىلىگى تۋىنداپ وتىر. وسىعان وراي، زاماناۋي قۇرالدارمەن جابدىقتالعان زەرتحانالار اشىلىپ، ستۋدەنتتەر وسى قۇرالدارمەن زەرتحانالىق جۇمىستار جاساپ، بىلىمدەرىن جەتىلدىرەتىن بولادى. فيزيكا ءپانى بويىنشا جاڭا باعدارلامالار مەن سيللابۋستاردى جاساۋ قاجەت. وسى باعىتتا جۇمىس ىستەپ، ستۋدەنتتەرگە ءدارىس بەرگەن جاعدايدا، ءبىزدىڭ فيزيكا ماماندىعىندا وقيتىن ستۋدەنتتەرىمىز جوعارى دەڭگەيدەگى بىلىكتى ماماندار بولىپ شىعادى دەپ ويلايمىن»، — دەدى فيزيكا، ماتەماتيكا جانە سيفرلىق تەحنولوگيالار ينستيتۋتى «ينفورماتيكا» كافەدراسىنىڭ پروفەسسورى، پەداگوگيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى كەڭەسبايەۆ سەرىك مۇحتار ۇلى.
زاماناۋي قۇرال-جابدىقتارمەن جابدىقتالعان جاڭا زەرتحانالار مەن ءدارىسحانالار وقۋ ۇدەرىسىنىڭ ساپاسىن جاقسارتىپ، ءبىلىم بەرۋ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋعا جاعداي جاسايدى.
«مەن فيزيك مامانىمىن جانە ستۋدەنتتەر جۇرگىزەتىن ەكسپەريمەنتتەردى كورىپ ءجۇرىپ، ءبىر ساتكە ءوزىم دە قايتادان ءبىرىنشى كۋرسقا ءتۇسىپ، وسى زەرتحانالىق جۇمىستاردى جاساعىم كەلىپ كەتتى. اسىرەسە، مەن ىرگەلى زەرتتەۋلەرگە، سونداي-اق وپتيكا، ماگنەتيزم جانە اتومدىق فيزيكا سالاسىنداعى ماڭىزدى ەكسپەريمەنتتەرگە ەرەكشە نازار اۋداردىم. بۇل – ستۋدەنتتەردىڭ زاماناۋي فيزيكامەن العاش تانىساتىن كەزەڭى. وسىنداي زەرتحانالاردىڭ اشىلعانىنا وتە قۋانىشتىمىن. مەنىڭ ويىمشا، اسىرەسە قازاقستاندا، جاراتىلىستانۋ جانە فيزيكا عىلىمدارى سالاسىنداعى ءمۇعالىم ماماندىعى – ەڭ ماڭىزدى ماماندىقتاردىڭ ءبىرى. سەبەبى ادامنىڭ وسى سالاعا قىزىعۋشىلىعىن وياتىپ، ونى مەملەكەتتىڭ ەكونوميكاسى ءۇشىن قاجەت ماماندىققا باعىتتاۋ جانە وسى سالادا ءوزىن قالىپتاستىرۋعا كومەكتەسۋ – اسا ماڭىزدى ءىس. مەن ۋنيۆەرسيتەت ءۇشىن شىن جۇرەكتەن قۋانىشتىمىن»، – دەپ اتاپ ءوتتى PhD، فيزيكا-تەحنيكالىق ينستيتۋتىنىڭ عىلىمي-زەرتتەۋ قىزمەتى جونىندەگى ديرەكتور ورىنباسارى نيكولاي الەكسەيەۆيچ چۋچۆاگا.
فيزيكا ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارى اياسىندا اشىلعان زاماناۋي زەرتحانالار ستۋدەنتتەردىڭ تەوريالىق ءبىلىمىن تەرەڭدەتىپ، عىلىمي ىزدەنىستەرگە باۋلۋعا جانە پراكتيكالىق داعدىلارىن دامىتۋعا ىقپال ەتەدى. ەكسپەريمەنتتىك جۇمىستار ارقىلى ولار زاماناۋي قۇرالداردى ءتيىمدى پايدالانىپ، لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتىن جەتىلدىرەدى.