قازاقستاندا قالقانشا بەز وبىرىن ەمدەۋگە ارنالعان پرەپارات جاساۋ ءوندىرىسى قولعا الىندى
2021 جىلعى 22 ماۋسىمدا «يادرولىق فيزيكا ينستيتۋتى» رەسپۋبليكالىق مەملەكەتتىك كاسىپورنىندا قالقانشا بەز وبىرىن قوسا العاندا، قالقانشا بەز اۋرۋلارىن ەمدەۋ ءۇشىن ناتريي يوديد (131I) راديوفارمپرەپاراتىنىڭ ءبىرىنشى ونەركاسىپتىك پارتياسى جاسالدى، دەپ حابارلادى Almaty-akshamy.kz. ق ر ەم باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ حابارىنا سىلتەمە جاساپ. بۇل پرەپارات ق ر دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىندە «ناتريي ءيوديدى 131I، ىشۋگە ارنالعان ەرىتىندى» اتاۋىمەن دارىلىك زات رەتىندە تىركەلدى، دەپ حابارلايدى ق ر ەم باسپا ءسوز قىزمەتى.
2021 جىلعى 24 ماۋسىمدا پرەپارات سەمەي قالاسىنداعى يادرولىق مەديسينا جانە ونكولوگيا ورتالىعىنىڭ العاشقى پاسيەنتتەرىنە جەتكىزىلدى. اعزانىڭ پاتولوگيالىق وشاعىندا ناتريي ءيوديدى (131I) راديوفارمپرەپاراتىنىڭ تاڭدامالى جينالۋىنىڭ ارقاسىندا قورشاعان تىندەردى ساقتاي وتىرىپ، وبىر كلەتكالارى جويىلادى.
يادرولىق فيزيكا ينستيتۋتىندا (الماتى ق.) راديوفارماسيەۆتيكالىق پرەپاراتتار جاساۋ تاريحى 1986 جىلدان باستالادى. ءدال وسى جىلى كسرو-دا ميوكارد ينفاركتىسىن الدىن الا دياگنوستيكالاۋ ءۇشىن تالليي-201 يزوتوپى بار پرەپاراتتىڭ العاشقى ءوندىرىسى ۇيىمداستىرىلدى.
قازاقستان تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن ادامنىڭ بارلىق ورگاندارىنىڭ اۋرۋلارىن دياگنوستيكالاۋ ءۇشىن كەڭىنەن قولدانۋعا بولاتىن تەحنەسيا-99م ءوندىرىسى جولعا قويىلدى. قازىرگى زامانعى دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىندە بۇل يزوتوپتىڭ ۇلەسىنە بارلىق راديونۋكليدتىك راسىمدەردىڭ 80%-دان استامى تيەسىلى.
2011 جىلى يادرولىق فيزيكا ينستيتۋتى تەحنەسيا گەنەراتورلارىن تىركەدى جانە ەكى اپتا بويى جۇمىس ىستەيتىن جانە ەلدىڭ كەز كەلگەن وڭىرىنە جەتكىزىلۋى مۇمكىن ىقشام تاسىمالداناتىن گەنەراتورلاردى ءوندىرۋدى باستادى.
راديونۋكليدتىك دياگنوستيكانى قولدانا وتىرىپ، قاتەرلى ىسىكتەردى دامۋدىڭ ەڭ ەرتە ساتىسىندا انىقتاۋعا بولاتىندىعىن اتاپ وتكەن ءجون، بۇل قاتەرلى ىسىك اۋرۋىنان بولاتىن ءولىمدى ازايتادى جانە ناۋقاستاردا قايتالانۋ سانىن ەداۋىر ازايتادى.
گەنەراتوردىڭ كونسترۋكسياسىن جاساۋ بويىنشا جۇمىستار 2014 جانە 2015 جىلدارى «جىل ونەرتابىسى»، «شاپاعات» رەسپۋبليكالىق كونكۋرستارىندا ەكى مارتە جەڭىسكە جەتتى.
2018 جىلى قۇرامىنا راديوفارماسيەۆتيكالىق پرەپاراتتار شىعاراتىن زاماناۋي كەشەن كىرەتىن الماتى قالاسىنداعى يادرولىق فيزيكا ينستيتۋتى بازاسىندا يادرولىق مەديسينا جانە بيوفيزيكا ورتالىعىنىڭ قۇرىلىسى اياقتالدى. ورتالىقتى قۇرۋدىڭ سوڭعى كەزەڭى راديوفارمپرەپاراتتار ءوندىرىسىن ءتيىستى وندىرىستىك پراكتيكا (GMP) تالاپتارىنا سايكەستىككە سەرتيفيكاتتاۋ بولدى.
ينستيتۋت قىزمەتكەرلەرى بولاشاقتا يادرولىق مەديسينانىڭ جاڭا ازىرلەمەلەرى نەگىزىندە قازاقستان ۇلتىنىڭ دەنساۋلىعى مەن ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن نىعايتۋ ماقساتىندا راديوفارمپرەپاراتتاردىڭ كەڭ سپەكترىن قولدانا وتىرىپ، ءارتۇرلى اۋرۋلاردى دياگنوستيكالاۋ مەن ەمدەۋ ءۇشىن جاڭا پرەپاراتتار ازىرلەۋدى جوسپارلاپ وتىر.