ەلىمىز بۇرىن بۇل رەيتينگ بويىنشا 80-ورىندا بولعان.
قازاقستان ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ اراسىندا 4-ورىندا، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz ق ر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.
دۇنيەجۇزىلىك ەكونوميكالىق فورۋمنىڭ «جاھاندىق گەندەرلىك الشاقتىق - 2022» بايانداماسىنىڭ دەرەكتەرى بويىنشا، قازاقستان گەندەرلىك تەڭسىزدىك بويىنشا ءوز كورسەتكىشتەرىن جاقسارتتى جانە جاھاندىق رەيتينگتە 80-ورىننان 65-ورىنعا دەيىن كوتەرىلدى.
گەندەرلىك تەڭسىزدىكتى تومەندەتۋدىڭ قازىرگى قارقىنىندا بۇكىل الەم تولىق تەپە-تەڭدىككە جەتۋ ءۇشىن 132 جىل قاجەت بولادى. تەڭدىكتىڭ جيىنتىق كورسەتكىشى بويىنشا توپ-5 ەلگە يسلانديا، فينليانديا، نورۆەگيا، جاڭا زەلانديا جانە شۆەسيا كىرەدى.
قازاقستان گەندەرلىك تەڭسىزدىكتىڭ جاھاندىق يندەكسى بويىنشا «كورشىلەس» جانە رەيتينگتە يتاليا، يزرايل، گرۋزيا جانە سينگاپۋر سياقتى ەلدەردەن ءسال تومەن، ءبىراق بۇل رەتتە سلوۆاكيا، موڭعوليا، چەحيا، پولشا نەمەسە ارمەنيادان الدا تۇر. ورتالىق ازيا ەلدەرىندە قازاقستان 4 ورىندا.
«ساراپشىلار قاراستىرىلىپ وتىرعان كريتەرييلەر اياسىندا قازاقستاننىڭ ەڭ ۇلكەن جەتىستىگى ايەلدەر مەن ەرلەر ءۇشىن مەكتەپتەگى جانە كاسىپتىك بىلىمگە قولجەتىمدىلىك بويىنشا تولىق تەڭدىك بولىپ تابىلاتىنىن اتاپ ءوتتى. سونداي-اق، دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە ءومىر ءسۇرۋ كريتەرييى بويىنشا جوعارى باعالار الىندى، وندا سالاۋاتتى ءومىردىڭ ورتاشا ۇزاقتىعى جانە تۋۋ كەزىندەگى جىنىستىق تەڭدىك ەسكەرىلەدى. وسى كورسەتكىشتەر بويىنشا ءبىزدى تيىسىنشە 27 جانە 44-ورىنعا ورنالاستىردى»، – دەدى «ەڭبەك رەسۋرستارىن دامىتۋ ورتالىعى» اق باسقارۋشى ديرەكتورى الەكساندرا مولچانوۆسكايا.
ەڭبەك نارىعىنداعى مۇمكىندىكتەرگە قاتىستى قازاقستان ءبىر جۇمىس ءۇشىن جالاقىنىڭ تەڭدىگى ولشەمى بويىنشا 46-ورىندى، جۇمىس كۇشىنە قاتىسۋ دەڭگەيى بويىنشا 51ء-شى ورىندى جانە بىلىكتىلىگى جوعارى جانە ورتا بىلىكتى قىزمەتكەرلەر اراسىندا ايەلدەردىڭ تەڭ وكىلدىگى بويىنشا 1-ورىندى الادى.
«ساياسي قۇقىقتار مەن مۇمكىندىكتەرگە تەڭ قول جەتكىزۋ ولشەمى بويىنشا، ەلىمىز 146 ەلدىڭ ىشىندە 103-ورىندا ەكەنىن اتاپ وتكەن ءجون. مۇنداي تومەن كورسەتكىشتەر ورتالىق ازيانىڭ بارلىق ەلدەرىنە ءتان. بۇل ايەلدەردى جوعارى ساياسي وكىلەتتى جانە اتقارۋشى ورگاندارعا كوبىرەك تارتۋ قاجەتتىگىن بىلدىرەدى»، – دەپ اتاپ ءوتتى الەكساندرا مولچانوۆسكايا.
سونىمەن قاتار، قولدانىستاعى ەلەكتروندى ەڭبەك كەلىسىمشارتتارى بويىنشا جۇرگىزىلگەن تالداۋعا سايكەس، ايەلدەر قازاقستانداعى جوعارى بىلىكتى مامانداردىڭ نەگىزىن قۇرايدى. الايدا، باسشىلىق لاۋازىمدارداعى ايەلدەردىڭ ەرلەرگە قاتىناسى ايتارلىقتاي تومەن. سونداي-اق، بىلىكتىلىگى تومەن ەڭبەكپەن اينالىساتىن ايەلدەردىڭ سانى ەرلەرگە قاراعاندا ەداۋىر كوپ. سونىمەن قاتار، اۋىل شارۋاشىلىعىندا، قۇرىلىستا، ونەركاسىپتە جانە كولىكتە ەرلەردىڭ ايتارلىقتاي ۇستەمدىگى بايقالادى.
قىزمەتكەرلەردىڭ كىرىستەرىن ەسكەرە وتىرىپ، ەرلەردىڭ ورتاشا جالاقىسى نەگىزگى جۇمىس توپتارىنداعى ايەلدەرگە قاراعاندا ەداۋىر جوعارى. مىسالى، ەر باسشىلار ايەل مەنەدجەرلەرىنە قاراعاندا ورتا ەسەپپەن 12،4% جوعارى جالاقى الادى. «كاسىبي ماماندار» توبىنداعى ايەلدەردىڭ كوپ بولۋىنا قاراماستان، ولاردىڭ جالاقىسى ەرلەرگە قاراعاندا 29،0%-عا از. ەڭ ۇلكەن الشاقتىق «ونەركاسىپ، قۇرىلىس، كولىك جۇمىسشىلارى» توبىنا تيەسىلى، مۇندا ەرلەردىڭ ورتاشا جالاقىسى ايەلدەرمەن سالىستىرعاندا 69%-عا جوعارى.
«وڭىرلەر بولىنىسىندە مۇناي جانە ونەركاسىپتىك وڭىرلەردە ەڭبەكاقى تولەۋدىڭ ايتارلىقتاي گەندەرلىك الشاقتىعى بايقالادى، ال وڭتۇستىك جانە اگرارلىق وڭىرلەردە ايىرماشىلىق از. اتاپ ايتقاندا، ماڭعىستاۋ وبلىسىندا ەرلەردىڭ ورتاشا جالاقىسى ايەلدەرگە قاراعاندا 86%-عا كوپ، جانە ەڭبەكاقى تولەۋ بويىنشا الشاقتىققا نەگىزگى ۇلەس «ونەركاسىپ، قۇرىلىس، كولىك جۇمىسشىلارى» جانە «كاسىبي ماماندار» ساناتتارىنا تيەسىلى»، – دەپ حابارلادى الەكساندرا مولچانوۆسكايا.
مەگاپوليستەردە ەڭبەككە اقى تولەۋدەگى گەندەرلىك الشاقتىق 16-19% دياپازونىندا بولادى جانە ەڭبەككە اقى تولەۋ بويىنشا الشاقتىققا نەگىزگى ۇلەس «كاسىبي ماماندار» جانە «ونەركاسىپ، قۇرىلىس، كولىك جۇمىسشىلارى» توپتارىنا تيەسىلى. سونىمەن قاتار، الماتى وبلىسى مەن شىمكەنت قالاسىندا كاسىپتەردىڭ بارلىق نەگىزگى توپتارى بويىنشا ەڭبەكاقى تولەۋدىڭ سالىستىرمالى تەڭدىگى بايقالادى.
«جاھاندىق گەندەرلىك الشاقتىق 2022» بايانداماسى نەگىزىندەگى زەرتتەۋمەن «ەڭبەك رەسۋرستارىن دامىتۋ ورتالىعى» اق سايتىندا مىنا سىلتەمە بويىنشا تولىعىراق تانىسۋعا بولادى: https://iac.enbek.kz/kk/node/1360