بالا كەزىڭىزدە "يت ۇلىسا، جامان ىرىم" دەگەن تىركەستى ەستىگەن بولارسىز. ءبىراق كوپشىلىك وعان نەلىكتەن جاعىمسىز كوزقاراستىڭ قالىپتاسقانىن بىلمەيدى.
Massaget.kz تىلشىسىنە ەتنوگراف بولات بوپاي ۇلى حالقىمىز ۇلىعان ءيتتى نەگە جاقتىرمايتىنىن جانە يت ۇلىسا نە ىستەۋگە بولاتىنىن ايتىپ بەردى، دەپ حابارلايدى اlmaty-akshamy.kz.
نەگىزىنەن جۇرت ءيتتىڭ ۇلۋىنىڭ بىرنەشە سەبەبىن بولەدى. ماسەلەن، اشتىق، توڭۋ، ارىرۋ، جالعىزدىق، ءتىپتى جىن-شايتاندى كورگەندە دە ۇليدى دەگەن سەنىم بار ەكەن.
بۇل سەنىمگە ساحابا ءجابير يبن ابديللادان (ر.ا.) جەتكەن ءبىر حاديستە ارداقتى پايعامبارىمىز (س.ا.ۋ.) بىلاي دەگەن: «ەگەر، تۇندە ءيتتىڭ ۇرگەنىن جانە ەسەكتىڭ اقىرعانىن ەستيتىن بولساڭدار، اللادان پانا تىلەڭدەر («ءاعۋزۋ ءبيللاھي ميناش شايتانير راجيم» دەپ ايتىڭدار). شىنىندا ولار سەندەر كورمەيتىن نارسەنى كورەدى» دەلىنگەنى نەگىز.
قازاق ۇلىعان ءيتتى نەگە جامان كورەدى؟
ەتنوگرافتىڭ ايتۋىنشا، قازاق ۇلىعان يت يەسىنە ءولىم تىلەپ جاتىر دەپ، ونى جامان كورىپ، سەنگەن كورىنەدى.
"ءيتتىڭ ۇلۋىنىڭ ەكى ءتۇرى بار. ءبىرىنشىسى، كوككە قاراپ ۇليدى. وندا ول يەسىنە باقىپ تىلەپ جاتىر دەپ ىرىمداپ، ءيتتىڭ يتاياعىنا اس قۇيىپ بەرەدى. ەكىنشىسى، باسىن جەرگە سالبىراتىپ ۇليدى. قازاق ونى جامان ىرىمعا بالاعان. يت يەسىنە ءولىم تىلەپ جاتىر دەپ، ونى ولتىرگەن"، - دەيدى بولات بوپاي ۇلى.
يت ۇلىسا نە ىستەۋ كەرەك؟
ەگەر ۇيدەگى ءيتىڭىز ۇلىپ باستاسا، ەڭ الدىمەن ونىڭ سەبەبىن انىقتاپ العان ءجون. جوعارى دا ايتقانىمىزداي يت اۋىرىپ نەمەسە باسقا دا سەبەپكە بايلانىستى ۇلۋى مۇمكىن. مىسالى، يت اۋىرعاننان ۇلىپ جۇرسە، ونىڭ تابەتى تومەندەپ، تەك قانا ۇلىپ جاتا بەرەدى. سونىمەن قاتار، جاناۋار ۇزاق ۋاقىت بويى بايلاۋلى نە قاماۋدا تۇرىپ، جالعىزدىق سەزىنسە، ۇليدى.
بولات بوپاي ۇلى ماسەلەنى شەشۋدىڭ باسقا جولىن ءبولىستى.
"ءيتتى جات ەلگە بەرۋ كەرەك"، - دەيدى ول.