قاسىم-جومارت توقايەۆ كونستيتۋسياعا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ جونىندە كەڭەس وتكىزدى
اقوردا رەزيدەنسياسىندا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ توراعالىعىمەن كونستيتۋسياعا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ جونىندە كەڭەس ءوتتى. جيىنعا پارلامەنت سەناتىنىڭ ءتوراعاسى ماۋلەن اشىمبايەۆ، پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ ءتوراعاسى ەرلان قوشانوۆ، مەملەكەتتىك حاتشى ەرلان قارين، پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى مۇرات نۇرتىلەۋ، ادىلەت ءمينيسترى قانات مۋسين جانە جۇمىس توبىنىڭ مۇشەلەرى قاتىستى، دەپ حابارلايدى اlmaty-akshamy.kz.
مەملەكەت باسشىسى ءوز سوزىندە جولداۋدا ايتىلعان ساياسي باستامالاردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن اتا زاڭىمىزعا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ كەرەك ەكەنىن ايتتى.
– جۇمىس توبى قاجەتتى تۇزەتۋلەردى ازىرلەدى. بۇل ىسكە بەلگىلى زاڭگەر عالىمدار، ادام قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىل، پارلامەنت جانە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ وكىلدەرى اتسالىستى. كونستيتۋسيالىق سوتتا، كونستيتۋسيالىق كەڭەستە جۇمىس ىستەگەن عالىمدارىمىز بار. اتا زاڭىمىزدىڭ جاڭا نورمالارىن ازىرلەگەندە ولاردىڭ مول تاجىريبەسى سەپتىگىن تيگىزگەنى انىق. اسىرەسە، كونستيتۋسيالىق سوتتى قۇرۋ جانە ونىڭ جۇمىس ءتارتىبىن رەتتەۋ ماسەلەسى تۋرالى وي-تۇجىرىمدار پايدالى بولدى، – دەدى پرەزيدەنت.
قاسىم-جومارت توقايەۆ كونستيتۋسياعا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ ءۇشىن دايىندالعان جوباعا قوعامدى ساياسي تۇرعىدان ترانسفورماسيالاۋ جونىندە بەرىلگەن بارلىق ۇسىنىستى ەسكەرۋدىڭ ءمانى زور ەكەنىنە توقتالدى.
– شىن مانىندە، بۇل قازاقستاننىڭ بيلىك ينستيتۋتتارىن قالىپتاستىرۋدىڭ جانە ىقپالداستىقتىڭ، جاڭا ساياسي مادەنيەتتى ەنگىزۋدىڭ مۇلدە جاڭا مودەلىنە كوشكەنىن بىلدىرەدى. ناقتى ءارى تولىق تۇسىنىك بولۋ ءۇشىن وسى مودەل مەن ۇدەرىستى ەكىنشى رەسپۋبليكا رەتىندە بەلگىلەدىم. جاڭا پاراديگماعا سايكەس، پرەزيدەنتتىڭ وكىلەتتىگى قىسقارادى، پارلامەنت پەن ءماسليحاتتاردىڭ ءرولى ايتارلىقتاي كۇشەيەدى. ازاماتتاردىڭ قاتىسۋى ەداۋىر ارتىپ، قۇقىق قورعاۋ سالاسى جۇيەلى تۇردە نىعايادى، – دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.
مەملەكەت باسشىسى ادام قۇقىقتارىن قامتاماسىز ەتۋگە قاتىستى تۇزەتۋلەردىڭ ماڭىزى زور ەكەنىن ايتتى.
– ازاماتتاردىڭ كونستيتۋسيالىق قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن قورعاۋ تەتىگى ەداۋىر كۇشەيەدى. بۇل شەنەۋنىكتەردىڭ وزدەرى قابىلدايتىن اكتىلەردىڭ ساپاسىنا دەگەن جاۋاپكەرشىلىكتى ارتتىرادى دەپ سانايمىن. كونستيتۋسيالىق دەڭگەيدە ادام قۇقىقتارى جونىندەگى تاۋەلسىز ۋاكىلدىڭ قۇزىرەتتەرى مەن كەپىلدىكتەرى بەكىتىلەدى. جالپى، ازىرلەنگەن وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلار توپتاماسىنا جولداۋدا ايتىلعان ساياسي باستامالار مەن كونستيتۋسياعا ەنگىزىلۋى قاجەت تۇزەتۋلەردى ىسكە اسىرۋعا ءتيىستى نورمالار عانا ەنگىزىلگەنىن اتاپ وتكەن ءجون. باسقا دا وزەكتى وزگەرتۋلەر كونستيتۋسيالىق جانە باسقا دا زاڭدار اياسىندا بەكىتىلەدى، – دەدى پرەزيدەنت.
قاسىم-جومارت توقايەۆ مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ سىلبىر جۇمىس ىستەۋىنە جول بەرىلمەيتىنىن تاعى دا ەسكە سالىپ، سوڭعى ءۇش جىلدا ەلىمىزدەگى جانە الەمدەگى جاعدايدىڭ تۇبەگەيلى وزگەرگەنىن ايتتى.
– مەملەكەتتىك اپپارات كەز كەلگەن وزەكتى ماسەلەگە جەدەل، دەر كەزىندە نازار اۋدارۋى كەرەك. سوندىقتان جۇمىس توبى ۇسىنعان تۇزەتۋلەر ۇكىمەتكە ەرەكشە اكتىلەردى قابىلداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل داعدارىس كەزىندە جەدەل ارەكەت ەتۋدى قامتاماسىز ەتەدى. وسى ورايدا، پارلامەنتتىڭ قارقىندى جۇمىس ىستەگەنى وتە ماڭىزدى. دەپۋتاتتار قوس پالاتانىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا زاڭ جوبالارىن شۇعىل قاراۋى كەرەك. جالپى، مەن جۇمىس توبى دايىنداعان بارلىق وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلاردى ماقۇلدايمىن، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.
قاسىم-جومارت توقايەۆ قوعام مەن مەملەكەت ءۇشىن اسا ماڭىزدى سانالاتىن جەرگە يەلىك ەتۋ ماسەلەسىن شەشۋ قاجەتتىگىنە ارنايى توقتالدى.
– جەردىڭ جانە تابيعي رەسۋرستاردىڭ يەسى حالىق دەگەن نورمانى كونستيتۋسيادا ءبىرجولا بەكىتۋدىڭ ساياسي ءمانى زور بولماق جانە بولاشاقتا بۇل ماسەلەنى ءارتۇرلى تۇسىندىرۋگە جول بەرىلمەۋى كەرەك. وسىعان بايلانىستى، نەگىزگى زاڭنىڭ 6-بابىن مىناداي رەداكسيادا بەرۋ ۇسىنىلادى: «جەر جانە ونىڭ قويناۋى، سۋ، وسىمدىكتەر جانە جانۋارلار الەمى، باسقا دا تابيعي رەسۋرستار حالىققا تيەسىلى. مەملەكەت حالىق اتىنان مەنشىك يەلىگىن جۇرگىزۋگە قۇقىلى»، – دەدى پرەزيدەنت.
مەملەكەت باسشىسى ءسوزىنىڭ سوڭىندا از ۋاقىتتا وتە كوپ ءىس بىتىرگەنى ءۇشىن جۇمىس توبىنىڭ مۇشەلەرىنە ريزاشىلىعىن ءبىلدىردى.
– مەن بۇگىن كونستيتۋسياعا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى زاڭ جوباسىن كونستيتۋسيالىق كەڭەستىڭ قاراۋىنا ۇسىنامىن. بۇل – اتا زاڭىمىزدىڭ تالابى. كونستيتۋسياعا ەنگىزىلەتىن تۇزەتۋلەر تاۋەلسىز قازاقستان تاريحىنىڭ كەلەسى پاراعىن اشادى دەپ سەنەمىن. مۇنى جاڭا قازاقستاندى قۇرۋ جولىنداعى ماڭىزدى بەلەس دەۋگە بولادى، – دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.