قارجىلاي ساۋاتتىلىق ءار ادامعا قاجەت. بۇل تۋرالى وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىنىڭ بريفينگىندە الماتى قالاسى بويىنشا «قارىزسىز قوعام» جوباسىنىڭ تالىمگەرى اسيما سۇلتانوۆا مالىمدەدى، دەپ حابارلايدى اlmaty-akshamy.kz.
ونىڭ ايتۋىنشا، 2019 جىلى قابىلدانعان 500 مىڭ ازاماتقا كەپىلسىز نەسيەلەردى ەسەپتەن شىعارۋ تۋرالى شەشىم، سونداي-اق كۇشىنە ەنگەن جەكە تۇلعالاردىڭ بانكروتتىق تۋرالى زاڭى شيەلەنىس دارەجەسىن ءبىرشاما تومەندەتتى، ءبىراق ماسەلەنى ءوزى شەشىلگەن جوق.
پرەزيدەنت ءبىزدىڭ ازاماتتارىمىزدىڭ شامادان تىس نەسيەگە باتۋ ماسەلەسىنە بىرنەشە رەت نازار اۋداردى.
Amanat پارتياسى ىسكە اسىرىپ جاتقان «قارىزسىز قوعام» جوباسى حالىقتى قارجىلىق ساۋاتتىلىققا ۇيرەتۋدى ماقسات ەتىپ وتىر.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ باعالاۋى بويىنشا، جوبا قىسقا مەرزىمدە ءوزىنىڭ تيىمدىلىگىن كورسەتتى.
«2024 جىلعى 5 اقپان مەن 24 مامىر ارالىعىندا «قارىزسىز قوعام» جوباسى اياسىندا الماتى قالاسىنىڭ 8 اۋدانىنان 3943 ادام قارجىلىق ساۋاتتىلىق كۋرستارىنان ءوتىپ، سەرتيفيكات الدى. وقىتىلعانداردىڭ ەڭ كوپ سانى-ايەلدەر - 87%، ەرلەر – 13 %. 3943 ادامنىڭ 22% – ى 4 جانە ودان دا كوپ بالا تاربيەلەپ وتىرعان كوپبالالى وتباسىلار»، - دەدى اسيما سۇلتانوۆا.
جوبا قاتىسۋشىلارعا وڭ اسەرىن تيگىزدى، ويتكەنى قازىرگى ۋاقىتتا قازاقستاندا «قارىزسىز قوعام»قارجىلىق ساۋاتتىلىق كۋرسىنا تەڭ كەلەر بالاماسى جوق.
جوباعا قاتىسۋشىلار ساباقتارعا بەلسەندى قاتىستى، ويتكەنى قازىرگى ۋاقىتتا حالىق قارجىلىق ساۋاتتىلىققا كەلگەندە ءبىلىم الشاقتىعىنا بايلانىستى قولداۋدى قاجەت ەتەدى.
«كۋرس بارىسىندا ترەنينگتەن باسقا، قارجى ساراپشىلارى جەكە كونسۋلتاسيالار بەردى، «قارىزسىز قوعام» جوباسىنا قاتىسۋشىلار enbek.kz پورتالىندا تىركەلۋدەن باستاپ كەڭ اۋقىمدى ماسەلەلەر بويىنشا كەڭەس الدى، سوتتان تىس بانكروتتىق بەرۋ جانە بەرەشەكتى وتەۋ كەستەسىن جاساۋ بويىنشا كونسۋلتاسياعا دەيىن جك اشۋ كەڭەستەرىن الدى»، - دەپ اتاپ ءوتتى ا.سۇلتانوۆا.
سونداي-اق، قاتىسۋشىلار وقۋ پروسەسىندە زاڭگەرلەردىڭ كومەگىن پايدالانا الدى. ادۆوكاتتار ءار قارىز الۋشىنىڭ نەسيەلىك تاريحىن جەكە-جەكە زەرتتەپ، قارىز جۇكتەمەسىن جەڭىلدەتۋ ءۇشىن پراكتيكالىق كەڭەستەر بەردى، سونىمەن قاتار بۇعاتتالعان شوتتاردى اشۋدان باستاپ بانكروتتىققا ءوتىنىش بەرگەنگە دەيىنگى جول كورسەتەدى.
وقىتۋ بارىسىندا قاتىسۋشىلار ءۇشىن بيزنەستى دامىتۋعا ارنالعان بارلىق قۇرالدار بويىنشا اقپارات بەرىلەدى، سونداي-اق ولار كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ بويىنشا قارجىلىق ەمەس/قارجىلىق قولداۋ شارالارىنىڭ قۇرالدارى (بيزنەستى اشۋ، قوسىمشا تابىس كوزىن ىزدەۋ، قارجىلاندىرۋ جانە مەملەكەتتىك جانە جەكە قورلاردا جەڭىلدىكتى كرەديتتەۋ مەن گرانتتار بويىنشا باعدارلامالارعا قاتىسۋ) بويىنشا بارلىق اقپاراتتى الدى. جەكە كونسۋلتاسيالار قاتىسۋ ءۇشىن باعدارلامانى تاڭدايدى جانە ساراپشىمەن بىرگە بيزنەس-جوسپار جاسايدى.
وكق سپيكەرى وقۋ ناتيجەلەرىن تالداۋ تىڭداۋشىلاردىڭ باسىم بولىگى ەكەنىن كورسەتكەنىن ايتتى:
- كىرىستەر مەن شىعىستاردىڭ تۇراقتى ەسەبىن جۇرگىزبەيدى؛
- وتباسىلىق جانە جەكە بيۋدجەتتى جوسپارلامايدى؛
- قارجىلىق جوسپارى جوق؛
- قاۋىپسىزدىك «جاستىعى» جوق؛
- دەپوزيتتىڭ ارتىقشىلىقتارى تۋرالى بىلمەيدى؛
- نەگىزگى قارىز سوماسىن، ارتىق تولەم سوماسىن جانە ءوز كرەديتتەرى بويىنشا پايىزدىق مولشەرلەمەلەردى بىلمەيدى؛
- تاپقانىنان كوپ اقشا جۇمسايدى؛
- كرەديت سانى ۇشەۋدەن اسادى جانە ولاردىڭ تولەۋ مەرزىمى وتكەن (ستاتيستيكا)؛
- كوبىسى كەپىلسىز تۇتىنۋشىلىق قارىزداردى، سونداي-اق پايىزسىز ءبولىپ-بولىپ تولەۋدى رەسىمدەيدى. بۇل، شىن مانىندە، بىردەي نەسيەلەر جانە ولار نەسيە تاريحىندا سىياقى مولشەرلەمەسى بار باسقا نەسيەلەرمەن قاتار كورسەتىلەدى؛
- بانكتەر الدىنداعى قارىزداردى وتەۋدە قيىندىقتار بار، ويتكەنى ولار اي سايىنعى تولەمى از بىرنەشە شاعىن نەسيەلەردى راسىمدەدى. ولاردىڭ اراسىندا ءبولىپ تولەۋ دە بار. ءبىراق جيىنتىق تولەم وتە سەنىمدى بولدى. بۇل تۇزاققا ءار ءتۇرلى بانكتەردە نەسيە راسىمدەگەندەر دە ءتۇستى.
ونىڭ پىكىرىنشە، مۇنىڭ ءبارى حالىقتىڭ قارجىلىق ساۋاتتىلىعىنىڭ تومەن دەڭگەيىن كورسەتەدى.
«تيىمدىلىكتىڭ ناتيجەسى اقشالاي قاراجاتقا دەگەن كوزقاراستىڭ وزگەرۋى بولىپ تابىلادى، اتاپ ايتقاندا شىعىستاردى دۇرىس ساناۋ، دەپوزيتتەرگە قاراجات ءبولۋ، ءىرى ساتىپ الۋلار ءۇشىن قاراجات جيناي ءبىلۋ، ءپاسسيۆتى كىرىس قۇرۋ نەمەسە قوسىمشا تابىس كوزى ءۇشىن بيزنەس اشۋ»، – دەپ تولىقتىردى اسيما سۇلتانوۆا.