قاربىزدان ۋلانىپ قالماڭىز!

ماماندار قازاقستاندىقتارعا ەسكەرتۋ جاسادى.

دسم قاربىزدان ۋلانىپ قالماۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك ەكەنىن ايتتى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz

"باقشا داقىلدارى، اسىرەسە پەستيسيدتەرمەن ەمدەلگەن بولسا، بويىنا نيتراتتاردى جيناۋعا بەيىم بولادى. ەگەر قۇرامىندا وسى زاتتەكتەر كوپ قاربىزدى جەسە، ونىڭ بەلگىلەرى 4-6 ساعاتتان كەيىن بىلىنە باستايدى. ەگەر نيتراتتارمەن ۋلانعان كەزدە ەشقانداي شارا قولدانىلماسا، دەنساۋلىققا ايتارلىقتاي زيان كەلتىرۋ ءقاۋپى بار. نيتراتپەن ۋلانۋ بەلگىلەرىن: جۇرەك اينۋ، ديارەيا، ءىشتىڭ اۋىرۋى، دەنە قىزۋىنىڭ كوتەرىلۋى، بۋىنداردىڭ السىرەۋىنەن بىلۋگە بولادى. العاشقى بەلگىلەرى بايقالىسىمەن دارىگەرگە جۇگىنۋ قاجەت!" - دەلىنگەن ق ر دسم قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇلتتىق ورتالىعى ينفەكسيالىق ەمەس اۋرۋلاردىڭ الدىن الۋ دەپارتامەنتى سكرينينگتىك باعدارلامالاردى تالداۋ ءبولىمىنىڭ جەتەكشىسى گۇلجان كونۋرشينانىڭ جازباسىندا.

دارىگەر كەلگەنگە دەيىن ناۋقاس ەنتەروسوربەنتتەردى (مىسالى، بەلسەندىرىلگەن كومىر) قابىلداپ، كوپ مولشەردە سۋ ءىشۋى كەرەك، سونىمەن قاتار تىنىشتىق ساقتاپ، ونىڭ جاعدايىن باقىلاۋ كەرەك. ەگەر ۋلانۋ بەلگىلەرى جۇكتى ايەلدەردە، قارتتاردا نەمەسە 12 جاسقا دەيىنگى بالالاردا بايقالسا، بىردەن جەدەل جاردەم شاقىرۋ كەرەك.

قاربىزدان ۋلانباۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟

ءوزىڭدى جانە جاقىندارىڭدى قاربىزدان ۋلانۋدان قورعاۋ ءۇشىن مىناداي ساقتىق شارالارىن ۇسىنامىز:

قولدانار الدىندا قاربىزدى جاقسىلاپ جۋۋ؛

سۋىق سۋعا جارتى ساعاتقا سالىپ قويۋ؛

قاربىزدىڭ قابىعىنىڭ جانىنداعى مايەگىن جەۋگە بولمايدى، ويتكەنى وندا نيتراتتار ەڭ كوپ مولشەردە جينالادى؛

ساتىپ الىپ جاتقان كەزدە كەسۋ ۋلانۋعا ءقاۋىپ تۋدىرادى. قاربىز جەردە وسەدى، ساتىلاتىن جەرگە دۇرىس تاسىمالدانبايدى. دامۋشى ميكرواعزالار كەسىلگەن جەرگە تۇسەدى. ساتۋشىلار مەن ساتىپ الۋشىلاردىڭ قولدارىنىڭ جۋىلماۋى ۋلانۋ ءقاۋپىن ارتتىرادى.

قاربىزدىڭ قۇرامىندا نيترات بار-جوعىن تەكسەرۋ كەرەك. ول ءۇشىن ونى جەۋدىڭ الدىندا مايەگىنەن كەسىپ الىپ، ءبىر ستاقان سۋعا سالىپ قويۋ كەرەك. ەگەر سۋ لايلانۋدىڭ ورنىنا قىزعىلت تۇسكە اينالسا، وندا ونىڭ قۇرامىندا نيتراتتاردىڭ كوپ ەكەنىن بىلدىرەدى. جەمىس ساتىپ العاندا، قابىعىنىڭ بۇتىندىگىنە نازار اۋدارۋدى ۇسىنامىز.

قاربىزدى قايدان ساتىپ العان ءجون؟

ءوزىڭدى ىشەك ينفەكسيالارىنان قورعاۋ ءۇشىن قاراپايىم سانيتارلىق-گيگيەنالىق ەرەجەلەردى ساقتاۋ كەرەك:

اشىق بازارلاردان ساتىپ الۋدىڭ قاجەتى جوق؛

باقشا داقىلدارىن ساتۋ ءۇشىن بولىنگەن ورىن قورشالىپ، كۇن مەن جاڭبىردان سەنىمدى قورعالۋى ءتيىس. ساتۋ نۇكتەسى شاتىر استىندا بولۋى كەرەك، وندا قاربىز بەن قاۋىن بيىكتىگى كەمىندە 20 سانتيمەتر بولاتىن ارنايى ءتۇپقويمالاردا ساقتالۋى كەرەك.

جول بويىندا جيدەكتەر ساتىپ الماعان ءجون، ويتكەنى جينالعاننان كەيىن قاربىز “دەم الۋدى” جالعاستىرادى، سوندىقتان ول اۆتوموبيل شىعاراتىن گازداردا كەزدەسەتىن اۋىر مەتالداردى بويىنا تەز جينايدى.

قاربىزدان ۋلانۋدىڭ بەلگىلەرى قانداي؟

قاربىزدان ۋلانۋ ادەتتەگى تاماقتان ۋلانۋعا ۇقسايدى. ەگەر ۋلانۋ حيميالىق زاتتارمەن بايلانىستى بولىپ، ءونىم نيتراتتى بولىپ شىقسا، بەلگىلەر 2-3 ساعاتتان كەيىن بىلىنە باستايدى. ءىشتىڭ اۋىرۋى جيىلەيدى. ينفەكسيا تەز تارالىپ، از ۋاقىتتان كەيىن ءىشى ءوتىپ، ادام قۇسا باستايدى. ناۋقاستىڭ جاعدايى ناشارلايدى. السىزدىك پايدا بولىپ، قالتىراپ، (ادەتتە بالالاردا) دەنە قىزۋى كوتەرىلەدى. ۆيرۋستىق ىشەك ينفەكسياسى كەزىندە بەلگىلەر 5-6 ساعاتتان كەيىن پايدا بولادى. جاعداي نيتراتتارمەن ۋلانعانداعىداي ءقاۋىپتى بولمايدى. بالالار بۇلاي ۋلانۋدى ەرەسەكتەرگە قاراعاندا اۋىر قابىلدايدى.

قالاي ۋلانۋدىڭ الدىن الۋعا بولادى؟

قاراپايىم تاماقتان ۋلانۋ ىقتيمالدىعىن بولدىرماۋ ءۇشىن كەز-كەلگەن جەمىس-جيدەك ساتىپ العان كەزدە نەگىزگى ەرەجەلەردى ساقتاۋ كەرەك:

قاربىز نەمەسە قاۋىن ساتىپ العاندا، قابىعىنىڭ جارىقسىز، سىزاتسىز جانە مايىسپاعان ءبۇتىن بولۋىنا نازار اۋدارۋ كەرەك، جەمىستەردى تاسىمالداۋ كەزىندە ءجيى لاقتىرادى، قابىعىنىڭ جارىعى ارقىلى باكتەريالار ىشىنە كىرىپ كەتۋى مۇمكىن، ال مايىسقان جەرلەرى كوبىنەسە قاربىزدىڭ مايەگىنىڭ قىشقىلدانۋىنا اكەلەدى؛

كەسىلگەن جيدەكتەردى ساتىپ الۋعا بولمايدى، قاربىزدىڭ سىرتىنداعى لاس پىشاقپەن كەسكەن كەزدە مايەگىنە وڭاي تۇسەدى؛

ساتىپ العان جەرلەردە جۋىلماعان جەمىستەردى تۇتىنباڭىز جانە جيدەكتەردىڭ پىسكەنىن تەكسەرۋ ءۇشىن ەشقاشان كەسىپ الماڭىز، ويتكەنى كوپ جاعدايدا لاس پىشاقتار قولدانىلىپ، جيدەك مايەگىنە ىشەك ينفەكسيالارىنىڭ قوزدىرعىشتارى ءتۇسىپ باكتەريا جۇقتىرۋىنا اكەلۋى مۇمكىن؛

جەمىستى كەسەر الدىندا جيدەكتىڭ سىرتىنداعى كىردىڭ مايەككە ءتۇسىپ كەتپەۋى ءۇشىن ششەتكامەن اعىپ تۇرعان سۋدىڭ استىندا جاقسىلاپ جۋۋ كەرەك؛

جيدەكتى كەلەسى كۇنگە قالدىرماي بىردەن جەپ قويعان ءجون، ويتكەنى شىرىندى مايەگىندەگى قانتتىڭ كوپ بولۋى ونى باكتەريالار ءۇشىن قۇنارلى ورتاعا اينالدىرادى. ەگەر قاربىز نەمەسە قاۋىن جەلىنبەي قالسا، كەسىلگەن جەردى تاعامعا ارنالعان ۇلدىرمەن جاۋىپ، توڭازىتقىشقا شيكى ازىق-تۇلىكتەن (جۇمىرتقا جانە شيكى ەتتەن) بولەك قويۋ كەرەك؛

جەمىستىڭ مايەگىن قابىعىنا دەيىن جەمەگەن دۇرىس، قاربىزداعى نيتراتتار بىركەلكى بولىنبەيدى، ولار قابىعى مەن جەمىسساباعىنا كوبىرەك جاقىن بولادى، سوندىقتان بالالارعا جەمىستىڭ ورتاسىنداعى مايەگىن بەرگەن دۇرىس.