ۇلتتىق يادرولىق ورتالىعى رادياسيالىق قاۋىپسىزدىك جانە ەكولوگيا ينستيتۋتى فيليالىنىڭ ديرەكتورى اسان ايدارحانوۆ 2014 جىلى كالاچي اۋىلىندا پايدا بولعان بەيمالىم ۇيقى اۋرۋىنا قاتىستى جۇرگىزىلگەن زەرتتەۋلەر قورىتىندىسى تۋرالى ايتىپ بەردى، دەپ حابارلايدى Almaty-askahmy.kz
«ەشقانداي رادياسيامەن بايلانىستى ەمەس. وندا جاعداي وتە كۇردەلى. نەلىكتەن بارلىعى بىردەن رادياسيا تۋرالى ويلادى، ويتكەنى كالاچي اۋىلى قاراۋسىز قالعان ۋران كەنىشىندە ورنالاسقان. تيىسىنشە، بۇل رادياسيانىڭ اسەرى دەگەن كۇدىك تۋعىزدى. دەگەنمەن رادياسيانىڭ اسەرىنەن ۇيىقتاپ كەتتى دەگەندى ءبىرىنشى رەت ەستىپ وتىرمىن. سوندىقتان ءبىز سول جەرگە ارنايى باردىق. رادون گازىنا كۇدىك بولدى. ۋران بار ايماقتاردا بۇل تابيعي قۇبىلىس»، - دەدى اسان ايدارحانوۆ جۋرناليستەرگە باسپا ءسوز تۋرى بارىسىندا.
ايتۋىنشا، زەرتتەۋ ناتيجەلەرى شەتەلگە جىبەرىلگەن.
«ءبىز وندا مونيتورينگتىك زەرتتەۋلەر جۇرگىزدىك، سىنامالار الدىق، ءبىراق قانداي دا ءبىر نورمادان اسىپ كەتكەن جاعدايلاردى انىقتاعان جوقپىز. ولار ءتىپتى زەرتتەۋ دەرەكتەرىن چەحيا مەن رەسەيگە جىبەردى. ولار رادون گازىنىڭ ادامنىڭ ۇيىقتاپ كەتۋىنە ەشقانداي اسەر ەتپەيتىنىن راستادى. ءبىزدىڭ پىكىرىمىز – كومىرتەگى توتىعىنىڭ اسەرى كوبىرەك. ويتكەنى، ءبىرىنشى كەزەكتە ادام كومىرتەگى توتىعىن سەزىنىپ، ۇيىقتاي باستايدى. ءبىز مۇنداي جاعدايلارعا پەشتى پادايدالانۋ جانە اۋىلدىڭ ويپاتتا ورنالاسۋى سەبەپ بولعانىن بولجاپ وتىرمىز. ول ادامنىڭ بويىنا جينالىپ، بەلگىلى ءبىر جاعدايلاردا ادامدار ۇيىقتاي باستايدى»، - دەپ اتاپ ءوتتى ول.
ەسكە سالا كەتەيىك، 2014 جىلى كالاچي اۋىلىندا ۇيقى اۋرۋى انىقتالدى. اتوم ونەركاسىبىنىڭ، گەولوگيانىڭ جانە باسقا سالالاردىڭ وكىلدەرى جۇمباق اۋرۋدىڭ سەبەبىن انىقتاۋعا اتسالىستى.
كەيىن ۇيقى اۋرۋى رادياسيالىق فونمەن بايلانىستى ەمەس ەكەنى ايتىلدى.
نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عالىمدارى سۋدىڭ ۋلانۋى تۋرالى گيپوتەزا جاسادى.
كالاچيدە تاعى 8 ادام «ۇيقى اۋرۋىنا» شالدىقتى.