الماتى قالاسىنىڭ جەتىسۋ اۋدانىندا اۋدان اكىمى ءلاززات جىلقىبايەۆانىڭ قاتىسۋىمەن ماڭىزدى الەۋمەتتىك ماڭىزى بار وبەكتىلەر بويىنشا باسپا ءسوز تۋرى ءوتتى.
بۇل ەسەنتاي وزەنى ارقىلى وتەتىن جاڭا كوپىر، Kokjiek Garden ساياباق ايماعى، دەپ حابارلايدى aqshamnews.kz.
ءبىرىنشى وبەكت 1960-شى جىلداردىڭ سوڭىندا سالىنعان جولىمبەت كوشەسى بويىمەن ەنى 8 م جانە ۇزىندىعى 25 م ەسەنتاي وزەنى ارقىلى وتەتىن جاڭا كوپىر. ءلاززات جىلقىبايەۆا اتاپ وتكەندەي، ونى پايدالانۋ كەزىندە بەتون كونسترۋكسيالارى جارتىلاي قيراپ، تىرەكتەردە جارىقتار پايدا بولدى. ناتيجەسىندە كوپىر قوزعالىسى 2024 جىلدىڭ مامىرىندا جابىلدى. كەمەل شاعىن اۋدان جانە الماتى وبلىسى ىلە اۋدانىنىڭ بەس اۋىلى تۇرعىندارى ءۇشىن اينالما جول سالىندى.
باسپا ءسوز تۋرى كۇنى جاڭا كوپىردە قوزعالىس اشىلدى. جاڭا كوپىردىڭ اشىلۋى كەمەل ش/ا جانە الماتى وبلىسىنىڭ 32 مىڭنان استام تۇرعىنى ءۇشىن ماڭىزدى وقيعا بولدى.
«سوڭىندا ءبىز ءۇشىن جاڭا كوپىر سالىندى. مەن كۇن سايىن كەمەل شاعىن اۋدانى جانە ىلە اۋدانىنا قاتىنايمىن. بۇرىن اينالما جولدارمەن جۇرۋگە، كەپتەلىستە بىرنەشە ساعات تۇرۋعا تۋرا كەلدى. ەندى بۇل بىرنەشە مينۋتتى الادى. بۇل وتە ىڭعايلى بولدى. جەتىسۋ اۋدانى جاقسى جاققا وزگەرىپ جاتقانىنا قۋانىشتىمىن!»،- دەدى جەتىسۋ اۋدانىنىڭ تۇرعىنى سۆەتلانا زيادانوۆا.
جەتىسۋ اۋدانى اكىمىنىڭ ايتۋىنشا، 2025 جىلى ەسەنتاي وزەنىنىڭ جاعاسىندا جايلى سەرۋەندەۋ ايماعى قۇرىلاتىن بولادى: جاسىل جەلەكتەر وتىرعىزىلدى، توسەنىشتەر توسەلدى، بالالار، سپورت، ۆوركاۋت-الاڭدار سالىندى، اۆتو سۋارۋ جۇيەسى، ورىندىقتار، بەسەدكالار، ۋرنالار ورناتىلدى.
باسپا ءسوز تۋرى اياسىندا كەلەسى نىسان ەسەنتاي وزەنىنىڭ ەكى جاعىندا كوكجيەك جانە كەمەل شاعىن اۋداندارى اراسىندا ورنالاسقان Kokjiek Garden ساياباق ايماعى بولدى. بۇرىن جاعالاۋ كوقجيەك ش/ا گامارنيك كوشەسىندە جول جابىنى جوق اۆتوموبيل جولى رەتىندە قىزمەت ەتكەن. قالا تۇرعىندارىنىڭ ءوتىنىشى بويىنشا جەتىسۋ اۋدانى اكىمىنىڭ اپپاراتى وتكەلدى كوكجيەك جانە كەمەل شاعىن اۋداندارىمەن بايلانىستىراتىن جاعالاۋ ايماعىن سالۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى.
ساياباقتىڭ اۋماعى جاقسى جارىقتاندىرىلعان جانە اباتتاندىرىلعان: مۇندا كۇردەلى جوندەۋ جۇرگىزىلىپ، 210 جارىقتاندىرۋ تىرەكتەرى، سپورت الاڭى مەن بالالار ويىن كەشەنى ورناتىلدى. سونداي-اق، ساياباق اۋماعىندا كونكي الاڭى ورنالاسقان، 10،5 كم اۆتو سۋارۋ جۇيەسى – 10،4 كم توسەلگەن.وزەن بويىندا قورشاۋلار مەن جاياۋ جۇرگىنشىلەر كوپىرلەرى، سونداي-اق ورىندىقتار، ۋرنالار ورناتىلىپ، جاسىل ايماقتاعى توپىراق تەگىستەلگەن.
«مەنىڭ بەس نەمەرەم بار، بىزدە بالالارمەن سەرۋەندەۋگە ورىن بولمادى. ءقازىر مۇندا ءبارى كەرەمەت. مەن جاي عانا قاقپانى اشامىن، ال بالالار وزدەرى اتكەنشەك پەن سلايدتارعا جۇگىرەدى. وتە ريزا. بالالار ۇيىقتاپ جاتقاندا، مەن ءوزىم سەرۋەندەيمىن. مەن بەينەنى تانىستارىما جىبەرەمىن، ولار سەنبەيدى، تاڭ قالادى: «بۇل قايدا؟» بۇل ءبىزدىڭ قاسىمىزدا، وزەننىڭ جانىندا! ءبىز قالانىڭ شەتىندە تۇرامىز، بىزدە ءبارى وسىلاي وزگەرەدى دەپ كۇتكەن جوقپىز»، - دەدى كوكجيەك ش/ا تۇرعىنى ليۋدميلا بۋدا.
بۇل ساياباقتا بالالار مەن ەرەسەكتەر سەرۋەندەپ قانا قويماي، سپورتپەن دە اينالىسا الادى. مىسالى، جىل بويى كونكي تەبۋ. Kokjiek Garden مۇز ايدىنى سالىنۋدا. قازىرگى ۋاقىتتا الاڭنىڭ تۇراق ايماعىن 1500 شارشى مەترگە دەيىن كەڭەيتۋ بويىنشا قۇرىلىس-مونتاج جۇمىستارى اياقتالدى. الاڭ اسفالتتالعان – قىستا مۇندا كونكي تەبۋگە بولادى، ال جازدا-روليكتەر.
«قاراڭىزشى، مۇنداي بەلسەندى دەمالىس ءۇشىن قانداي ۇلكەن الاڭ بار. مۇز ايدىنى بالالار مەن ەرەسەكتەرگە قانشالىقتى قۋانىش اكەلەدى. ونىڭ ۇستىنە بۇل تۇراقتى نەگىزدە بولادى. ءبىز جاقىن ماڭداعى كوكجيەك جانە كەمەل شاعىن اۋداندارىنىڭ تۇرعىندارىنا وسىنداي سىيلىق ءۇشىن وتە ريزامىز»، - دەدى جەتىسۋ اۋدانىنىڭ تۇرعىندارىنىڭ ءبىرى رايحان حايبۋلينا.
ايتا كەتەيىك، الماتىدا الماتى اكىمى ەربولات دوسايەۆتىڭ تاپسىرماسى بويىنشا اباتتاندىرۋ بويىنشا جوبالار بەلسەندى جۇزەگە اسىرىلۋدا جانە بۇل جۇمىسقا «حالىق قاتىساتىن بيۋدجەت» باعدارلاماسى ەلەۋلى ۇلەس قوسۋدا. وسى مەحانيزمنىڭ ارقاسىندا ءار تۇرعىننىڭ ءوز اۋدانىنىڭ دامۋىنا تىكەلەي اسەر ەتۋ مۇمكىندىگى بار، بۇل قالانى ودان دا جايلى جانە ءومىر سۇرۋگە ىڭعايلى ەتەدى. باعدارلامانىڭ تيىمدىلىگىن ەسكەرە وتىرىپ، قالا باسشىسى باعدارلامانى قارجىلاندىرۋدى 18،8 ملرد تەڭگە، بۇل وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 5،8 ملرد تەڭگەگە ارتىق.
