بيىل وڭتۇستىك استانانىڭ ۆەرنىيدان الماتى اتاۋىنا وزگەرگەنىنە 100 جىل تولدى. 1921 جىلى جەرگىلىكتى ورنىنداعى المانىڭ، ونىڭ ىشىندە سيرەك كەزدەسەتىن اپورت اعاشتارىنىڭ كوپتىگىنە وراي الما-اتا دەپ وزگەرتىلگەن ەدى. سول سەبەپتەن بولار، قالانى تيان-شان جوتالارىنىڭ ەتەگىندە ورنالاسقان «باقشا-قالا» دەپ اتاپ كەتكەن. ارحەولوگيالىق زەرتتەۋلەرگە كوز جۇگىرتسەك، قازىرگى الماتىنىڭ ورنىندا ەرتەرەكتە ساقتار، كەيىنىرەك ءۇيسىن، ورتا عاسىردا دۋلات تايپالارى ءومىر سۇرگەن. سول كەزدەردىڭ وزىندە-اق ەلدى مەكەندەر مەن قالاشىقتاردىڭ اتاۋى المالىق پەن الماتى قالالارى بولعان دەسەدى. قالانىڭ اتاۋى جەمىس اعاشىمەن بايلانىسۋى المانىڭ كوپتىگىنەن ەكەندىگى بارشامىزعا بەلگىلى بولار. بۇرىندارى الما-اتادان قوناققا كەلگەندەردەن المانىڭ حوش ءيسى اڭقىپ تۇراتىن دەسەدى. سەبەبى، تۇرعىنداردىڭ بارلىعى دەرلىك كوشەدە ماۋەسى توگىلىپ تۇرعان اعاشتاردان المانى قالاعاندارىنشا جەپ، قالا بەردى كۇتىمى جاقسى، بۇزىلماعاندارىن قىسقا ارناپ بۇتىندەي ساقتاپ، ال اجەلەرىمىز ءتۇرلى توساپ تۇرلەرىن ازىرلەگەنىن ايتادى. الماتىنىڭ ەڭ باستى سيمۆولى اتانعان الما، ونىڭ ىشىندە الماتىنىڭ اپورتىنىڭ تاريحى ءبىرقاتار دۇنيەجۇزىلىك عالىمدار مەن زەرتتەۋشىلەردىڭ ەڭبەكتەرىنە ارقاۋ بولعان. الما بەينەسى قالامىزدى الەمگە تانىتىپ قانا قويماي، شاھاردىڭ شىرايىن اشا تۇسۋدە. ولاي دەيتىنىمىز، الما جەمىسىنە بايلانىستى قالامىزدا سالىنعان عيماراتتار، دەمالىس ورىندارى كوپتىڭ كوڭىلىنەن شىعىپ، ەرەكشە اسەر قالدىرۋدا.
الماتىنىڭ ماڭىندا، مالوۆودنىي اۋىلىنىڭ ماڭىندا اسەم الما باقتارى بار. المالى باققا كەلگەن ءاربىر ادام قالامىزدىڭ مادەنيەتى مەن اپورت الماسىنىڭ شىعۋ تاريحى، باپتاۋ تاسىلدەرى سىندى ماعلۇماتتارعا قانىق بولا الادى.
بۇدان بولەك، بارشامىزعا تانىس «اپورت مولل» اتانىپ كەتكەن ساۋدا ورتالىعى جايىندا ءسوز قوزعاي كەتسەك. حالىقپەن ەتەنە جۇمىس اتقارىپ، ءتيىمدى باعاداعى تاۋارلار ۇسىنىپ، كوڭىل كوتەرەتىن دەمالىس ورنىنا، قالا بەردى جالىندى جاستاردىڭ مەكەنىنە اينالعان.
1967 جىلى سالىنعان 8 قاباتتى «الما-اتا» قوناق ءۇيى بۇگىندە كوپشىلىككە «Almaty» اتاۋىمەن تانىمال. سىرتتان كەلگەن قوناقتاردى زاماناۋي ديزاينىمەن باۋراپ العان عيمارات – قالا ءسانىن ارتتىرىپ تۇرعان نىساننىڭ ءبىرى.
2005 جىلى كوكتوبەدە بوي كوتەرگەن الما پىشىندەس «تىلەكتەر سۋ بۇرقاعى» قالانىڭ سيمۆولىن بەينەلەپ قانا قويماي، قالا قوناقتارى مەن تۇرعىندارى تىلەك تىلەيتىن كيەلى مەكەن ىسپەتتى. مەگاپوليستە بۇدان وزگە دە ەرەكشە عيماراتتار مەن ويىن-ساۋىق ورتالىقتارى بار. ءبىز بۇگىن سولاردىڭ ىشىندەگى ەڭ تاڭداۋلىسىنا توقتالدىق.