قايىرىمدىلىق جاساۋ - حالقىمىزدىڭ قانىنا سىڭگەن، عاسىرلار بويى قالىپتاسقان قۇندىلىق. قازاق و زاماننان جەتىمىن جىلاتپاعان، جەسىرىن قاڭعىتپاعان. قايتا كەدەي-كەپشىكتىڭ كەم-كەتىگىن جاۋىپ، قينالعانعا قولى ۇشىن سوزۋعا ءارقاشان ءازىر تۇراتىن حالىق. وعان نەبىر قيىن-قىستاۋ زاماندا كەزدىڭ وزىندە قولىنداعى سوڭعى اسىن بولىسكەن وقيعالار جەتىپ ارتىلادى.
ءقازىر ەلدىڭ جاعدايى تۇزەلدى. بۇرىنعىداي كۇن كورە الماي جاتقاندار بولماسا دا، ەلگە الاقان جايىپ، جومارت جانداردان قايىرىم تىلەپ، ءۇمىت كۇتەتىن بىرەن-ساران جاعدايلار دا جوق ەمەس. قايىرىمدىلىققا مۇقتاج جاندار كوبەيمەسە، ازايماي وتىر. وعان ەلدە كەيىنگى جىلدارى قورلارىنىڭ ساڭىراۋقۇلاقشا قاپتاۋى دالەل. Aqshamnews.kz ءتىلشىسى مۇندا قوردالانعان كەيبىر جايتتارعا نازار اۋدارىپ كوردى.
ادىلەت مينيسترلىگىنىڭ دەرەگىنشە، قازاقستاندا رەسمي تىركەلگەن قايىرىمدىلىق ۇيىمدارىنىڭ سانى 1372-گە جەتكەن. الايدا ولاردىڭ ناقتى باعىتى (ءبىلىم، مادەنيەت، الەۋمەتتىك، ءدىني) جونىندە رەسمي ستاتيستيكا جۇرگىزىلمەيدى، ال كوپتەگەن قوردىڭ قىزمەتىنە مەملەكەتتىك باقىلاۋ قاراستىرىلماعان.
Aل egov.kz cايتىندا ەلىمىزدەگى قورلار نەگىزگى التى باعىت بويىنشا توپتاستىرىلعان ەكەن. ولار: الەۋمەتتىك، عىلىمي، شىعارماشىلىق، ءبىلىم بەرۋ، مادەني، حالىقارالىق باعىت. مۇنداعى دەرەكتەر كەيىنگى رەت بيىل تامىزدىڭ 13-دە جاڭارتىلعان.
ققدي الەۋمەتتانۋلىق زەرتتەۋلەر ورتالىعى جۇرگىزگەن ساۋالناما قوعامداعى سەنىم دەڭدەيىن كورسەتكەن.
- 26،4% - قورلارعا تولىق سەنەدى؛
- 45%-دان استامى - ءىشىنارا سەنەدى؛
- 25% شاماسىندا - قورلارعا مۇلدە سەنبەيدى؛
- 16% - جەكە قايىرىمدىلىق جاساۋشىلارعا سەنىم ارتادى.
بۇل دەرەكتەر قايىرىمدىلىق ۇيىمدارىنا قاتىستى قوعامدا كۇماننىڭ كوپ ەكەنىن اڭعارتادى.
الماتى - قايىرىمدىلىق ۇيىمدارى ەڭ كوپ ورنالاسقان قالا. ءبىراق اشىقتىق پەن ەسەپتىلىك ماسەلەسى مۇندا ەرەكشە وتكىر. Ult.kz باسىلىمىنىڭ مالىمەتىنشە، جاقىندا ۋاكىلەتتى ورگاندار جۇرگىزگەن تەكسەرىستەر ناتيجەسىندە قالاداعى:
- 26 قوردىڭ تەك 11ء-ى عانا جۇمىس ىستەيتىنى راستالعان؛
- 15 قور كورسەتىلگەن مەكەنجاي بويىنشا مۇلدە تابىلماعان.
اشىقتىقتىڭ ازدىعىنان زاڭبۇزۋشىلىقتار دا جوق ەمەس. جۋىردا الماتىدا قايىرىمدىلىق قورىنىڭ ديرەكتورى 15 جاستاعى ءجاسوسپىرىمدى بازاردا اقشا جيناۋعا جىبەرگەنى ءۇشىن اكىمشىلىك جاۋاپقا تارتىلعان ەدى. سوت ونىڭ كىناسىن مويىنداعانىن ەسكەرىپ، 50 اەك (196 مىڭ تەڭگە) كولەمىندە ايىپپۇل سالدى.
بۇل - ءبىر عانا وقيعا، ءبىراق سالادا سەنىمگە سەلكەۋ تۇسىرەتىن مۇنداي جايتتار كوپتەپ كەزدەسەدى. مۇنداي جاعدايلار حالىقتىڭ قورلارعا دەگەن سەنىمىن ودان ءارى تومەندەتەدى.
زاڭ تالاپتارى جانە باقىلاۋداعى ولقىلىقتار
قازىرگى قولدانىستاعى "قايىرىمدىلىق تۋرالى" زاڭ 2015 جىلى قابىلدانعان. زاڭعا سايكەس، قور قارجىسى:
- قايىرىمدىلىق كومەكتەرگە،
- ۇزاق مەرزىمدى الەۋمەتتىك باعدارلامالارعا،
- الەۋمەتتىك جارناماعا،
- ۇيىمنىڭ قىزمەتىن جۇزەگە اسىرۋعا جۇمسالۋعا ءتيىس.
الايدا زاڭدا ەڭ ماڭىزدى تەتىك - اكىمشىلىك شىعىنداردىڭ ناقتى شەكتى ءليميتى كورسەتىلمەگەن. ءار ۇيىم بۇل نورمانى ءوز بەتىنشە بەلگىلەيدى. تەك نىسانالى كاپيتالدىڭ (ەنداۋمەنت) باسقارۋ شىعىندارى جىلدىق كىرىستىڭ 20%-ىنان اسپاۋعا ءتيىس دەگەن تالاپ بار.
سونىمەن قاتار، ءاربىر قور جىلىنا كەمىندە ءبىر رەت اتقارىلعان جۇمىسى تۋرالى ەسەپ جاريالاۋعا، ۇەۇ دەرەكقورىنا ەسەپ تاپسىرۋعا مىندەتتى. ءبىراق بۇل تالاپتاردى ورىنداۋ دەڭگەيى دە بىركەلكى ەمەس.
ساراپشىلار قازىرگى زاڭ سالانىڭ دامۋىنا ىلەسە الماي قالعانىن، جاڭا تەحنولوگيالار، قارجىلىق اعىندار جانە قورلاردىڭ كۇردەلەنگەن جۇمىس جۇيەسى زاڭنامانى تۇپكىلىكتى جاڭارتۋدى قاجەت ەتەتىنىن ايتىپ كەلەدى.
قايىرىمدىلىق - قوعامنىڭ بىرلىگى مەن بەرەكەسىنىڭ كورىنىسى. ءبىراق ۇيىم كوپ بولعانىمەن، اشىقتىق، ەسەپتىلىك جانە باقىلاۋدىڭ السىزدىگى حالىقتىڭ سەنىمىنە سەلكەۋ ءتۇسىرىپ وتىر.
سالانى دامىتۋ ءۇشىن:
- زاڭنامانى جاڭارتۋ،
- قارجىلىق اشىقتىقتى كۇشەيتۋ،
- باقىلاۋ تەتىكتەرىن ناقتىلاۋ،
- بالالار مەن ەرىكتىلەردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋدى كۇشەيتۋ سياقتى ماسەلەلەر كۇن تارتىبىندە تۇر.
ايتا كەتەيىك، جەر شارىنداعى ادامداردىڭ ورتا ەسەپپەن 64%-ى قايىرىمدىلىقپەن اينالىسادى. تابىسىنىڭ باسىم بولىگىن وزگەگە قول ۇشىن سوزۋعا جۇمسايتىن مەملەكەت - نيگەريا. ال رەيتينگتىڭ ەڭ تومەنگى ساتىسىندا جاپونيا تۇر. قازاقستان بۇل تىزىمدە تمد ەلدەرىن باسىپ وزىپ، 30-ورىنعا ورنالاسقان.