تمد-نىڭ 2030 جىلعا دەيىنگى ەكونوميكالىق دامۋ ستراتەگياسىنىڭ مىندەتتەرىن ىسكە اسىرۋعا ەرەكشە نازار اۋدارىلدى.
پرەزيدەنت تمد-عا مۇشە مەملەكەتتەر باسشىلارىنىڭ بەيرەسمي كەزدەسۋىنە قاتىستى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz اقوردانىڭ رەسمي سايتىنا سىلتەمە جاساپ.
دوستاستىق ۇيىمىنا مۇشە مەملەكەتتەر باسشىلارىنىڭ بەيرەسمي كەزدەسۋىنە قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆپەن قاتار ءازىربايجان پرەزيدەنتى يلحام الييەۆ، ارمەنيا پرەمەر-مينيسترى نيكول پاشينيان، بەلارۋس پرەزيدەنتى الەكساندر لۋكاشەنكو، قىرعىزستان پرەزيدەنتى سادىر جاپاروۆ، رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين، تاجىكستان پرەزيدەنتى ەمومالي راحمون، تۇرىكمەنستان پرەزيدەنتى سەردار بەردىمۇحامەدوۆ، وزبەكستان پرەزيدەنتى شاۆكات ميرزيويەۆ قاتىستى.
مەملەكەت باسشىسى سانكت-پەتەربۋرگتە وتەتىن مەملەكەتتەر باسشىلارىنىڭ كەزدەسۋى تمد اياسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى جونىندە پىكىر الماسۋعا جانە كەلەشەكتە اتقارىلاتىن مىندەتتەردى ايقىنداۋعا جاقسى مۇمكىندىك بەرەتىنىن جەتكىزدى.
قاسىم-جومارت توقايەۆ قازاقستان تمد-عا ءتوراعالىعى اياسىندا دوستاستىقتىڭ الەۋەتىن كۇشەيتۋ ءۇشىن ءبىرقاتار ناقتى شارا قابىلداعانىن اتاپ ءوتتى.
– جىل بويى 80-نەن استام ءىرى شارا وتكىزىلدى. ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋگە، تىعىز گۋمانيتارلىق بايلانىستاردى ساقتاۋعا جانە ۇيىمنىڭ بەدەلىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان كوپتەگەن باستاما جۇزەگە اسىرىلدى. ءبىزدىڭ بىرلەسكەن كۇش-جىگەرىمىز قازان ايىنداعى استانا ءسامميتىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا قابىلدانعان قۇجاتتاردا ايقىن كورىندى. جىل بويى، ەڭ الدىمەن، تمد-نىڭ 2030 جىلعا دەيىنگى ەكونوميكالىق دامۋ ستراتەگياسىنىڭ مىندەتتەرىن ىسكە اسىرۋعا ەرەكشە نازار اۋدارىلدى. بۇل باعىتتاعى جۇمىستار تابىستى بولدى. قازاقستاننىڭ تمد-عا مۇشە مەملەكەتتەرمەن اراداعى تاۋار اينالىمى قاڭتار-قازان ايلارىندا 11 پايىزعا ارتىپ، شامامەن 30 ميلليارد دوللارعا جەتتى. بىلتىر وسى كەزەڭدە 26،5 ميلليارد دوللار بولدى. ءوسىم شامامەن 5 ميلليارد دوللاردى قۇرادى. بۇل – جاقسى ءۇردىس، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.
پرەزيدەنت ىشكى وڭىرلىك ساۋدا-ساتتىقتىڭ قارقىنىن ساقتاپ، ەكونوميكالىق ساياساتتى قازىرگى جاعدايلارعا بەيىمدەۋ ماڭىزدى ەكەنىن ايتتى. سونداي-اق تمد-عا مۇشە مەملەكەتتەر باسشىلارىنىڭ نازارىن مىناداي وزەكتى مىندەتتەردى شەشۋگە اۋداردى.
– ساۋدا-ساتتىققا قولايلى جاعداي جاساۋعا باسا ءمان بەرۋ كەرەك. ول ءۇشىن تاريفتىك جانە تاريفتىك ەمەس كەدەرگىلەردى جويۋ، پروتەكسيونيزمگە جول بەرمەۋ جۇمىستارىن جان-جاقتى جۇرگىزگەن ءجون دەپ ەسەپتەيمىز. ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگى ماسەلەلەرىنە قاتىستى ىس-ارەكەتتەردى جولعا قويۋ قاجەت. كەلەسى جىلى استانادا وتەتىن تمد-عا مۇشە مەملەكەتتەر مينيسترلەرىنىڭ كونفەرەنسياسى وسى سالادا ورتاق تاسىلدەر قاراستىرۋعا ارنالادى. وسى سالاداعى مينيسترلەر بەلسەندى قاتىسادى دەپ سەنەمىز. تمد كەڭىستىگىندە كولىك-لوگيستيكالىق جوبالاردىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن ىنتىماقتاستىقتىڭ جاڭا مەحانيزمدەرى مەن فورماتى كەرەك. وسى تۇستا «سولتۇستىك – وڭتۇستىك» حالىقارالىق ءدالىزىنىڭ ماڭىزى ارتىپ وتىر، سونداي-اق «قازاقستان – تۇرىكمەنستان – يران» تەمىر جولى ماڭىزدى كولىك باعىتى رەتىندە زور ءرول اتقارادى، – دەدى پرەزيدەنت.
مەملەكەت باسشىسى قاۋىپسىزدىك سالاسىنداعى ىس-ارەكەتتەردى كەلەسى ماڭىزدى باعىت رەتىندە اتاپ ءوتتى. قازاقستان ءتوراعالىعى اياسىندا قابىلدانعان 2023-2025 جىلدارعا ارنالعان تەرروريزم مەن ەكسترەميزمگە قارسى كۇرەستەگى ىنتىماقتاستىق باعدارلاماسى بۇل مىندەتتەردى اتقارۋعا تولىق ساي كەلەدى.
– ۇيىمدى قازىرگى جاھاندىق جاعدايلارعا بەيىمدەۋ ءۇشىن ونىڭ الەۋەتىن ۇنەمى جەتىلدىرىپ، دوستاستىقتىڭ حالىقارالىق ارەناداعى بەدەلىن كۇشەيتۋگە تۋرا كەلەدى. جاقىن ارادا تمد جانىنداعى باقىلاۋشى جانە دوستاستىقتىڭ سەرىكتەسى ينستيتۋتتارىن قۇرۋعا قاتىستى قۇجاتتاردى ازىرلەۋ جۇمىستارى باستالادى. تمد كەڭىستىگىندە ورتاق مادەني-گۋمانيتارلىق ىنتىماقتاستىق جانە تىلدەردىڭ قولدانىس اياسىن كەڭەيتۋ ءىسىنىڭ ءمانى زور. سانكت-پەتەربۋرگكە دوستاستىقتىڭ 2023 جىلعى مادەني استاناسى رەسمي مارتەبەسىن بەرۋ تمد-عا مۇشە مەملەكەتتەر اراسىنداعى مادەني بايلانىستاردى نىعايتۋعا ىقپال ەتەدى، – دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ جيىنعا شاقىرعانى جانە قوناقجايلىق كورسەتكەنى ءۇشىن ۆلاديمير پۋتينگە ريزاشىلىعىن ءبىلدىردى. سونداي-اق سادىر جاپاروۆقا قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ تمد-عا الداعى ءتوراعالىعىنا تابىس تىلەدى.