باليعات جاسىنا تولعان، اقىل-ەسى دۇرىس ءاربىر مۇسىلمانعا رامازان ايىندا ورازا ۇستاۋ – پارىز.
مۇسىلمان كۇنتىزبەسىندەگى قاسيەتتى ايلاردىڭ ءبىرى ءارى بىرەگەيى – رامازان ايى. ونىڭ ەرەكشەلىگى سول – مۇسىلماندار ءبىر اي بويى ورازا ۇستايدى. رامازان ايىندا مىڭ ايدان دا قايىرلى ءقادىر ءتۇنىن قارسى الادى.
رامازان – مەيىرىمدىلىك پەن قايىرىمدىلىق، سابىرلىق پەن كەشىرىمدىلىك ايى.
ورازا قاشان باستالادى؟
بيىلعى ورازا 11 ناۋرىزدا باستالادى. ياعني مۇسىلماندار 11 ناۋرىزعا قاراعان ءتۇنى سارەسىنە تۇرىپ، اۋىز بەكىتەدى.
ال 9 ءساۋىر – رامازان ايىنىڭ سوڭعى كۇنى.
بارشا مۇسىلمان ءۇشىن ورازانىڭ اياقتالعانىن بىلدىرەتىن ۇلىق مەيرام ورازا ايت 10 ساۋىردە بولادى.
قاسيەتتى ءقادىر ءتۇنى 5-نەن 6 ساۋىرگە قاراعان تۇنگە ءتۇسىپ تۇر.
ورازا كىمدەرگە پارىز؟
شاريعات بويىنشا باليعات جاسىنا كەلگەن، اقىل-ەسى دۇرىس ءاربىر مۇسىلمانعا رامازان ايىندا ورازا ۇستاۋ – پارىز.
الايدا قاسيەتتى ايدا مىنا ادامدارعا ورازا تۇتۋ مىندەت ەمەس. ولار:
جولاۋشىلار؛
ناۋقاس ادامدار؛
جۇكتى نەمەسە ومىراۋدا بالاسى بار ايەلدەر.
سارەسى مەن اۋىزاشاردا وقىلاتىن دۇعا
ورازا ۇستاۋعا نيەت ەتكەن مۇسىلماندار سارەسىدە "اللانىڭ رازىلىعى ءۇشىن رامازان ايىنىڭ ورازاسىن تاڭ اتقاننان كۇن باتقانعا دەيىن ۇستاۋعا نيەت ەتتىم" دەيدى.
ال اۋىزاشار كەزدە "جاراتۋشى يەم! سەنىڭ رازىلىعىڭ ءۇشىن ورازا ۇستادىم، ساعان يمان كەلتىردىم، ساعان تاۋەكەل ەتتىم. سەن بەرگەن ريزىق-نەسىبەڭمەن اۋىز اشتىم. ۋا، كەشىرىمدى اللا! مەنىڭ وتكەن جانە كەلەشەك كۇنالارىمدى كەشىرە كور!" دەيدى.
ورازانى نە بۇزادى؟
ورازا ۇستاعانىن بىلە تۇرا ىشىپ-جەۋ؛
تەمەكى تارتۋ، ناسىباي اتۋ، ءدارى ءىشۋ، قۇرامىندا ءنارلى زاتتارى بار ۋكول قابىلداۋ؛
اۋزىنداعى جاڭبىر تامشىلارىن ادەيى جۇتۋ؛
ايەلىمەن جاقىنداسۋ (ياعني، تاڭ نامازىنان اقشام نامازىنا دەيىن جاقىنداسۋ ورازانى بۇزادى)؛
سەبەپسىز قورەك نەمەسە قورەكتىك قاسيەتى بار بارلىق زاتتى ادەيىلەپ جەۋ.
مۇنداي جاعدايلاردا كاففارات ورازاسىن ۇستاۋ قاجەت.
كاففارات دەگەنىمىز – رامازان ايىنىڭ ورازاسىن سەبەپسىزدەن-سەبەپسىز بۇزىپ جىبەرگەن جاعدايدا ەكى اي ورازا ۇستاۋ، ەگەر وعان شاماسى كەلمەسە الپىس كەدەيدى تاماقتاندىرۋ.
ورازانىڭ پايداسى
جالپى ورازانىڭ ادامنىڭ ءتانى مەن جانىنا، رۋحاني ومىرىنە پايداسى زور. ەڭ الدىمەن، مۇسىلمان بالاسى اۋىز بەكىتۋ ارقىلى اللاعا بويۇسىنۋدى ۇيرەنەدى. ورازانىڭ كومەگىمەن بويىنداعى جاعىمسىز قاسيەتتەر مەن ادەتتەردەن ارىلادى.
ورازا ادامدى سابىرلىق پەن توزىمدىلىككە تاربيەلەيدى، ءوز ناپسىسىمەن كۇرەسۋدى ۇيرەتەدى. ارداقتى پايعامبارىمىز (وعان اللانىڭ سالاۋاتى مەن سالەمى بولسىن) ءبىر حاديسىندە: "ورازا – سابىردىڭ جارتىسى" دەگەن.
ورازا ادامنىڭ زەيىنىن تازارتىپ، جاقسى ويلارعا جەتەلەيدى. پەندەنىڭ بويىندا مەيىرىمدىلىك، جاناشىرلىق، باۋىرمالدىق سەزىمدەرىن وياتىپ، جەتىم-جەسىرگە قول ۇشىن سوزۋعا تاربيەلەيدى. رامازاندا بەرىلەتىن ءپىتىر ساداقا، اۋىزاشار داستارحانى، قايىرىمدىلىق باعىتتا جاسالعان بارلىق امال مۇسىلمانداردىڭ بىر-بىرىنە دەگەن مەيىرىمى مەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرادى.
بۇدان بولەك ءبىر اي بويى ورازا تۇتقان ادامنىڭ اعزاسى ارتىق جانە زياندى نارسەلەردەن تازارادى.
رامازان – شۇكىرشىلىك ايى. ورازا، ءتىپتى، ءبىر جۇتىم سۋ مەن ءبىر ءۇزىم ناننىڭ ءقادىرىن سەزدىرەدى.