بۇل تۋرالى ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى ءمالىم ەتتى.
2022 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا، ق ر ەڭبەكمينى ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ كوميتەتىنىڭ اۋماقتىق دەپارتامەنتتەرىنىڭ ماماندارى مۇگەدەكتىگى بار ادامدار ءۇشىن قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا مەملەكەتتىك باقىلاۋ جۇرگىزۋ شەڭبەرىندە مەملەكەتتىك باسقارۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، الەۋمەتتىك قورعاۋ، مادەنيەت، جەكە كاسىپكەرلىك جانە ت. ب. سالالارداعى الەۋمەتتىك جانە كولىك ينفراقۇرىلىمى وبەكتىلەرىنە 1062 تەكسەرۋ جۇرگىزىلگەن. ولاردىڭ قورىتىندىسى بويىنشا انىقتالعان بۇزۋشىلىقتاردى جويۋ تۋرالى 900-دەن استام ۇيعارىم بەرىلگەن، جالپى 60 ملن تەڭگەدەن استام سوماعا 300-گە جۋىق اكىمشىلىك ايىپپۇل سالىندى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
بۇزۋشىلىقتاردىڭ ەڭ كوپ سانى تۇركىستان (بۇزۋشىلىقتاردىڭ جالپى سانىنىڭ 23%)، قوستاناي وبلىستارىندا (22%) جانە الماتى قالاسىندا (7%) انىقتالدى. بۇزۋشىلىقتاردىڭ نەگىزگى بولىگى جەكە كاسىپكەرلىك وبەكتىلەرى مەن 2015 جىلعا دەيىن پايدالانۋعا بەرىلگەن وبەكتىلەرگە تيەسىلى.
جەرگىلىكتى جەرلەردە وبەكتىلەردى بەيىمدەۋ جانە وسى اقپاراتتىڭ قولجەتىمدىلىگى جونىندەگى شارالاردى مونيتورينگتەۋ ءۇشىن مۇگەدەكتىگى بار ادامدارعا «قولجەتىمدىلىكتىڭ ينتەراكتيۆتى كارتاسى» پورتالى جۇمىس ىستەيدى. پورتالداعى دەرەكتەردى جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار تولتىرادى. مۇگەدەكتىگى بار ادامدار بەلگىلى ءبىر وبەكتىگە بارار الدىندا، ۇيدەن شىقپاي (كومپيۋتەردەن نەمەسە تەلەفوننان) ونىڭ بەيىمدەلۋ دارەجەسىن كورە الادى، سونداي-اق كەيىننەن قول جەتىمدىلىككە باعا بەرە الادى.
پارلامەنت سەناتى قابىلداعان ق ر الەۋمەتتىك كودەكسىندە «الەۋمەتتىك ينسپەكتور» ۇعىمى ەنگىزىلدى، ول كاسىپكەرلىك كودەكسىنە سايكەس قر-داعى مۇگەدەكتىگى بار ادامداردى الەۋمەتتىك قورعاۋ جانە ارناۋلى الەۋمەتتىك قىزمەتتەر كورسەتۋ سالاسىنداعى باقىلاۋ فۋنكسيالارىن ىسكە اسىرادى. بۇل فۋنكسيالار ق ر ەحاقم ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ كوميتەتىنىڭ اۋماقتىق دەپارتامەنتتەرىنىڭ قىزمەتكەرلەرىنە بەرىلدى.
وڭىرلىك دەڭگەيدە اۋدان جانە قالا اكىمدەرىنىڭ ورىنباسارلارى بەكىتكەن مۇگەدەكتىگى بار ادامدار ءۇشىن قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى 227 مونيتورينگتىك توپ قۇرىلدى، ولاردىڭ قۇرامىنا 1630 ادام كىردى.
بيىل ناۋرىز ايىنىڭ سوڭىندا ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدار وكىلدەرىنىڭ، وڭىرلەر اكىمدەرىنىڭ مۇگەدەكتىگى بار ادامدار ىستەرى جونىندەگى كەڭەسشىلەرىنىڭ جانە مەملەكەتتىك ورگاندار قىزمەتكەرلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن مۇگەدەكتىگى بار ادامدارعا قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى رەسپۋبليكالىق جۇمىس توبىنىڭ وتىرىسى وتكىزىلدى.
وتىرىس بارىسىندا وبەكتىلەردە قۇرىلىس جانە بەيىمدەۋ ءىس-شارالارىنىڭ ماۋسىمى باستالاتىنى اتاپ ءوتىلدى. نىسان يەلەرى كۇردەلى جانە اعىمداعى جوندەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋدى جوسپارلادى. وسىعان بايلانىستى مونيتورينگتىك توپتاردىڭ مۇشەلەرى وسى جىلى بەيىمدەلۋگە جوسپارلانعان بارلىق وبەكتىلەردى جانداندىرىپ، تەكسەرۋ قاجەت.
بەيىمدەلۋ كەزىندە انىقتالاتىن نەگىزگى ەسكەرتۋلەر: پاندۋستىڭ كولبەۋ بۇرىشىنىڭ سايكەس كەلمەۋى، باسپالداقتارداعى تۇتقالار جوقتىعى، سانيتارلىق-تۇرمىستىق ورىندارعا، تۇراق ورىندارىنا جانە ت.ب. قولجەتىمدىلىك بولماۋى.
مونيتورينگتىك توپتارعا وتكەن ساپارلاردىڭ ناتيجەلەرى بەيىمدەلۋدى جۇرگىزۋ كەزىندە ەڭ كوپ بۇزۋشىلىقتار ماڭعىستاۋ، قاراعاندى، اتىراۋ وبلىستارىندا انىقتالعانىن كورسەتتى. بەيىمدەلۋدى جۇرگىزۋ بويىنشا وڭ جۇمىستار الماتى، باتىس قازاقستان، قىزىلوردا وبلىستارىندا بايقالادى.
«ءبىزدىڭ قالادا جاڭا وبەكتىلەر سالىنۋدا، ساۋدا ورتالىقتارى، دۇكەندەر، شاشتارازدار جانە باسقا دا ءۇي-جايلار سالىنۋدا، الايدا قۇرىلىستاردىڭ بارلىق يەلەرى مۇگەدەكتىگى بار ادامدار ءۇشىن كەدەرگىسىز قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى ءوز مىندەتتەرىنە تولىق جاۋاپكەرشىلىكپەن قارامايدى، بۇل ماسەلەنى ءبىز مونيتورينگتىك توپپەن بىرلەسىپ شەشەتىن بولامىز. ءبىزدىڭ قاعيدامىز «ءبىز ءۇشىن، ءبىزدىڭ قاتىسۋىمىزسىز جاساماڭىز»، – دەپ اتاپ ءوتتى ءوز سوزىندە «پاندۋس-وك» ج ش س باسشىسى شاحان جولداسبايەۆ.
سونداي-اق، وتىرىس بارىسىندا ناقتى مىندەتتەر تالقىلاندى، بەيىمدەلۋگە جاتاتىن وبەكتىلەردىڭ سانى جانە وسى ءىس-شارالار ءار وڭىردە وتكىزىلۋى ءتيىس مەرزىمدەر ايقىندالدى.