مسق باسقارما ءتوراعاسى ءسابيت احمەتوۆ الماتى قالاسىنا جۇمىس ساپارى بارىسىندا جەرگىلىكتى مەديسينا قاۋىمداستىعىمەن جيىن وتكىزدى.
وندا سىزىقتىق شكالانى قولدانۋ، مەديسينالىق قىزمەتتەردىڭ كەيبىر تۇرلەرىنە ءتاريفتىڭ تومەندىگى سىندى وزەكتى ماسەلەلەر تالقىلاندى،دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
كوپتەگەن مەديسينالىق ۇيىمدى قارجىلاندىرۋ ماسەلەسى الاڭداتادى. مەديسينالىق كومەك كولەمى وتكەن جىلدارداعى تۇتىنۋ كولەمىنە سايكەس جوسپارلانادى. سوندىقتان پاندەميا كەزىندە كوۆيدتىك ستاسيونار رەتىندە جۇمىس ىستەگەن كەيبىر اۋرۋحانالاردا نەگىزگى پروفيلدەر بويىنشا ەم العاندار سانى تومەن بولعاندىقتان قارجى كولەمى دە سوعان ساي بولىنگەن. ال قور باسشىسى قارجى كەرەۋەت سانىنا ەمەس، بولىنگەن بيۋدجەت پەن كورسەتىلگەن مەديسينالىق قىزمەت كولەمىنە جاسالعان اناليز نەگىزىندە بولىنەتىنىن اتاپ ءوتتى. سوندىقتان وڭىرلىك كوميسسيا باسقاشا شەشىم قابىلداي المايدى، دەپ ءتۇسىندىردى ول.
ءسابيت احمەتوۆ مەديسينالىق ۇيىمداردىڭ تاجىريبەسىن زەردەلەي كەلە، ۋاكىلەتتى ورگانداردى قۇلاقتاندىرۋ ارقىلى شەشۋگە بولاتىن بىرنەشە ماسەلەنى ءتۇرتىپ الدى. ولاردىڭ ىشىندە پوليجاراقات جانە جالپى مەديسينالىق قىزمەتتىڭ نەگىزگى تۇرلەرىنە تولەنەتىن تاريفتەردى كوتەرۋ، ستاسيونارلاردا ەمدەۋ بارىسىندا جۇمسالاتىن ناقتى شىعىنداردى قوسۋ، كرەديتورلىق بەرەشەكتى تومەندەتۋ ءۇشىن شىعىستاردى وڭتايلاندىرۋ جولدارىن قاراستىرۋ سىندى ماسەلەلەر بار. ول مىندەتتەر اراسىندا مەديسينالىق كومەكتىڭ جەكەلەگەن تۇرلەرىن قارجىلاندىرۋ ماسەلەسىنە اناليز جاساۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى.
«ءار ءوڭىردىڭ وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى بار. ءبىراق قوردالانعان ماسەلەلەر بارلىق جەردە بىردەي. ەڭ باستى ماسەلە – مەديسينالىق كومەكتىڭ كەيبىر تۇرلەرى مەن پروفيلدەرى بويىنشا تولەنەتىن ءتاريفتىڭ تومەندىگى. جەدەل جاردەم ستانسيالارىنا بەلگىلەنگەن تاريف ولاردىڭ شىعىندارىن جابۋعا مۇمكىندىك بەرمەيدى. ەكىنشى ماسەلە – ستاسيونارلارداعىداي سىزىقتىق شكالانى قولدانۋدى باستاپقى مەديسينالىق-سانيتارلىق كومەك كورسەتەتىن ۇيىمدارعا، اتاپ ايتقاندا كونسۋلتاتيۆتىك-دياگنوستيكالىق قىزمەتتەرگە ەنگىزۋ. بۇرىن كولەمدەر كەلىسىمشارت قوسىمشاسىنا ساي اي سايىن بولىنەتىن، ءبىراق ءبىز جىلدىق كولەمدى باقىلاپ كەلدىك. ەندى جوسپاردىڭ اي سايىن ساقتالىپ وتىرعانىن كورىپ وتىرمىز، ارتىق تۇتىنىلعان قىزمەتتەردى كەسىپ تاستايمىز. ءۇشىنشى ماسەلە – مەديسينا ۇيىمدارىنىڭ كرەديتورلىق بەرەشەگى. بەرەشەكتىڭ تۋىنداۋىنىڭ بىرنەشە سەبەبى بار. ۇكىمەتتىڭ №1193 قاۋلىسى شەڭبەرىندە جىل سايىن جالاقى وسەدى. سالكدارىنان شىعىننىڭ 80%-عا جۋىعى ەڭبەكاقىعا جۇمسالىپ، قارجى تاپشىلىعىنا اكەپ سوقتىرۋدا. دارى-دارمەك، شىعىن ماتەريالدارى مەن كوممۋنالدىق قىزمەت باعاسىنىڭ ءوسۋى دە قوسىمشا بولىپ وتىر. جاسىراتىنى جوق، بيۋدجەتتى ءتيىمسىز پايدالانۋ سالدارىنان كرەديتورلىق بەرەشەك پايدا بولعان جاعدايلار دا جوق ەمەس. مىسالى، بىرنەشە ايعا دارى-دارمەك قورىن الاتىن كەزدە ءمامس اقشاسى ەسەبىنەن ميلليارد تەڭگەگە كۇردەلى تەحنيكا ساتىپ الىپ، شتاتتى ورىنسىز كەڭەيتۋ فاكتىلەرى دە ورىن العان»، – دەپ ءسوزىن تۇيىندەدى ءسابيت احمەتوۆ.
قور ءتوراعاسى الداعى جوسپارلاردى دا ورتاعا سالدى. بۇرىن مەديسينا قىزمەتكەرلەرى اقپاراتتىق جۇيەلەرگە قىزمەت دۇرىس ەنگىزىلمەگەن جاعدايدا تۋىندايتىن ءتۇرلى قيىندىقتاردى ايتىپ شاعىمداناتىن. مىسالى، بالالار اراسىنداعى تۇراقتى پروفيلاكتيكالىق تەكسەرۋلەردى الايىق. تەكسەرۋ ناتيجەسى اقپاراتتىق جۇيەدە بالانىڭ تۋعان كۇنىنە قاراي ەنگىزىلەدى، ياعني بالا بەلگىلى ءبىر جاسقا تولمايىنشا تەكسەرۋ قورىتىندىسىن ەنگىزۋ مۇمكىن ەمەس. ناتيجەسىندە مەديكتەر بۇل اقپاراتتى 4-5 ايدان سوڭ سالۋى مۇمكىن. ال بالانىڭ اتا-اناسى بالانىڭ قابىلداۋدا بولماعانىن العا تارتىپ، مۇنى جالعان جازباعا تەڭەيدى. وسىنداي وتىنىشتەر نەگىزىندە قور ساراپتاما جۇرگىزىپ، اقپاراتتىق جۇيەدەگى وسىعان ۇقساس ولقىلىقتاردى انىقتادى.
«ءبىز ءقازىر دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىمەن بىرلەسىپ تمككك جانە ءمامس پاكەتتەرىنىڭ ارا-جىگىن اجىراتۋ ماسەلەسىمەن اينالىسىپ جاتىرمىز. مىسالى، كەيدە پاسيەنت كەلگەندە دەرتىنە قاراي ءبىر كود قويىلادى. ال، ەمدەۋ بارىسىندا اۋرۋ كودى وزگەرىپ كەتەدى. ەندەشە، قارجىلاندىرۋ كوزى دە وزگەرەدى دەگەن ءسوز. ەستەرىڭىزدە بولسا، جىلدىڭ باسىندا جوعارى اۋديتورلىق پالاتانىڭ نۇسقاۋىمەن قارجىلاندىرۋ كوزىن قورىتىندى دياگنوز بويىنشا بەلگىلەپ، قارجىنى جزاپپاي كەسۋ باستالدى. پاسيەنت مەديسينا ۇيىمىنا ءمامس ارقىلى ەمدەلەتىن اۋرۋمەن تۇسسە، وپەراسيا جاسالعان سوڭ، تمككك پاكەرتىنە اۋىسىپ كەتەدى. اقپارات وزگەرگەسىن، وعان قاراجات قاراستىرىلمايدى جانە بۇل سوما كەسىلەدى. وسىدان كەيىن ءبىز كەيبىر ستاسيونارلاردىڭ پاسيەنتتەردى، اسىرەسە شۇعىل جاعدايداعى ناۋقاستاردى اۋرۋحاناعا جاتقىزۋدى توقتاتىپ تاستاعانىن كوردىك. سوندىقتان جوعارى اۋديتورلىق پالاتامەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزىلدى. ءساۋىر ايىنان باستاپ قارجىلاندىرۋ كوزىن قايتا انىقتاۋ توقتاتىلدى. سونداي-اق ءبىرىڭعاي پۋل قۇرىپ، قارجىلاندىرۋ كوزىنە قاراماستان كەلىسىمشارتتاردى بىرىكتىرۋ باعىتىندا جۇمىس جۇرگىزىپ جاتىرمىز. بۇل دارىگەرلەرگە تۇسەتىن جۇكتەمەنى ازايتىپ، ۋاقىتتى ۇنەمدەۋ ءۇشىن قاجەت»، – دەدى قور باسشىسى.
ءوز كەزەگىندە قالا اكىمىنىڭ ورىنباسارى اسەم ءنۇسىپوۆا شاھاردىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنىڭ دامۋى جانە مەديسينالىق ۇيىمدارداعى جوندەۋ جۇمىستارى، جابدىقتار ساتىپ الۋ باعىتىندا اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستارعا توقتالدى.
ساپار قورىتىندىسى بويىنشا ءسابيت احمەتوۆ الماتى قالاسىنىڭ مەديسينالىق ۇيىمدارى قولدانىپ وتىرعان مەنەدجمەنتتى باسقا وڭىرلەر دە مەڭگەرۋگە ءتيىس ەكەنىن اتاپ ءوتتى. الماتىدا پاسيەنتتەر سانى تىم كوپ، حالىق ءوز قۇقىعىن جاقسى بىلەدى، سوعان ساي تالاپ تا قويا بىلەدى، كلينيكالار اراسىندا باسەكە دە بار. سوعان قاراماستان الماتى كلينيكالارى پاسيەنتتەرىنەن ايىرىلىپ قالماۋعا كۇش سالادى ءارى كرەديتورلىق بەرەشەكتىڭ وسۋىنە جول بەرمەۋ جولدارىن دا ۇمىمدى پايدالانىپ وتىر، دەدى قور باسشىسى.