بىلتىر دۇنيە ءجۇزى بويىنشا شەمىشكەنىڭ باعاسى ەكى ەسە تومەندەپ كەتكەن.
قازاقستاندا كۇنباعىس ەگەتىن شارۋالار بانكروت بولۋدىڭ الدىندا تۇر. ايتۋلارىنشا، كوبى بىلتىر العان ونىمدەرىن ءالى كۇنگە دەيىن ساتا الماعان. كاسىپكەرلەر مۇنى شيكىزات باعاسىنىڭ ەكى ەسەگە تومەندەپ كەتۋىمەن تۇسىندىرەدى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
31 ارنانىڭ «ينفورمبيۋرو» باعدارلاماسىنىڭ مالىمەتىنە سۇيەنگسەك، جاندوس مۇرات - ءبىر مىڭ گەكتار جەرگە ەگىن ەگىپ، تابىس تاۋىپ وتىرعان شارۋالاردىڭ ءبىرى. ونىڭ ايتۋىنشا، القاپتىڭ جارتىسىنا كۇنباعىس سەۋىپ، جىلدا جاقسى ءونىم الاتىن بولعان. ءبىراق، بىلتىر قازاقستاندا جانە الەمدە ءونىم مولىنان شىققاندىقتان، دۇنيە ءجۇزى بويىنشا شەمىشكەنىڭ باعاسى ەكى ەسە تومەندەپ كەتكەن.
«ادامدار جۇمىسسىز قالادى. بۇل دەگەنىمىز وتباسىن اسىراي المايدى جانە ءبىزدىڭ قوجالىق جابىلۋعا ءماجبۇر بولادى. وسى بولشەكتەر، تراكتورلار، سايماندار، ماي، جانارماي بارلىعى وتە قاتتى قىمباتتاپ كەتتى. بىلتىر قىمباتتاعاننان ءالى باعاسى تۇسپەدى. بىلتىر رۋبلگە بايلانىستى دەپ ەدى. ءقازىر رۋبل ءتۇستى، سايماندار ارزانداعان جوق»،– دەدى شارۋا جاندوس مۇرات.
كۇنباعىس ەگەتىن شارۋالار وسىنداي قيىن شاقتا مەملەكەت قولداۋىنا مۇقتاج ەكەندەرىن ايتادى. ولار ۇكىمەتتەن قولداۋ كورسەتۋدى نە باج سالىعىن الىپ تاستاۋدى سۇرايدى.
«ءبىز رەسەيدىڭ قاسىندا تۇرمىز. رەسەيدەن كوپ شيكىزات كەلەدى. ولاردىڭ باعاسى وتە ارزان. نەگە؟ ويتكەنى تەحنولوگيا كوپ... ولاردىڭ باعاسى تومەن بولعان سوڭ، ءبىز ولارمەن باسەكە جاساي المايمىز»، – دەدى «قازاقستان فەرمەرلەر وداعى» فيليالىنىڭ ديرەكتورى سەرىك بايعالييەۆ.
ساۋدا مينيسترلىگىنىڭ وكىلدەرىنىڭ ايتۋىنشا، بىلتىر كۇنباعىستىڭ ەگىستىك القابى 1 ميلليون گەكتارعا دەيىن ۇلعايعان. ياعني، شارۋالار مەملەكەت قولداۋىن پايدالانىپ، كاسىپتەرىن دوڭگەلەتىپ، تيىسىنشە ىشكى نارىقتى قولجەتىمدى شيكىزاتپەن قامتىپ وتىر.
«ءبىز ءقازىر كۆوتانىڭ ورنىنا ەكسپورت سالىعىن ەنگىزدىك. ياعني، ءبىز ەكسپورتقا تىيىم سالمايمىز. باج سالىعىن تولەپ سىرتقا ساتا بەرۋگە بولادى. مۇنداعى ماقسات – شيكىزات وزىمىزدە قالۋى كەرەك. سوندا عانا شارۋالاردىڭ ەكسپورتقا ەمەس، ەلدىڭ ىشىندە دە ءوز ونىمدەرىن ساتۋعا مۇددەلى بولادى»، – دەدى سيم سىرتقى ساۋدا قىزمەتى دەپارتامەنتىنىڭ باسقارما باسشىسى دۋمان مالعاجداروۆ.
ءبىراق شارۋالار ۇكىمەتتىڭ بۇل پىكىرىمەن كەلىسپەيدى. جاعداي وسىلاي جالعاسا بەرسە، كۇنباعىس وسىرەتىن كاسىپكەرلەردىڭ قاتارى كۇرت ازايىپ كەتۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتتى.