ق ر مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ تاپسىرىسى بويىنشا «قازاقفيلم» كينوستۋدياسى «ستالكەر سينەما» كومپانياسىمەن بىرلەسىپ تۇسىرگەن ەليا گيلمان رەجيسسەرلىك ەتكەن «كۇنباعىس» دراماسى 27 حالىقارالىق كينوفەستيۆالدە ءتۇرلى نوميناسيالار بويىنشا 47 سىيلىقتى قانجىعاسىنا بايلادى. بۇل وتاندىق كينەماتوگرافيادا بۇرىن-سوڭدى بولماعان جاعداي.
قازاقستاندىق فيلمدەر اراسىندا بىرەگەي رەكورد ورناتقان فيلم اتا-اناسىنىڭ قامقورلىعى مەن مەيىرىمىنە بولەنبەگەن ءجاسوسپىرىمدى بايان ەتەدى. بەس جىلعا جۋىق ۋاقىت بويى تۇسىرىلگەن ءفيلمنىڭ ايرىقشا اتاپ وتەتىن ساتتەرى جەتەرلىك. ماسەلەن، كينوتۋىندى كۇنباعىس القابىندا اتا-اناسىمەن جۇرگەن باقىتتى سابيمەن باستاۋ الىپ، قوعامدا ءوز ورنىن جوعالتىپ العان بوزبالامەن جالعاسىن تابادى. ءجاسوسپىرىم ۇيدە دە، مەكتەپتە دە بۋللينگتىڭ بارلىق جايتتارىن باستان كەشىرەدى. ىشكى قايشىلىقتارىمەن اۋرە بولعان ول شەتتەتىلگەن ادامعا اينالادى. پانانى قۇمار ويىندارىنان تابادى. وسىلايشا كومپيۋتەرلىك ويىندارعا تاۋەلدىلىگى ارتا باستايدى.
وتاندىق فيلم ەۋروپالىقتاردىڭ ەرەكشە نازارىنا تۇسكەن. ءتىپتى، سەربيا، ەستونيا سىندى مەملەكەتتەردىڭ كينوتەاترلارىندا 2 ايعا جۋىق كورسەتىلىپ، قوماقتى قارجىعا يە بولعان.
«جاقىن ارالاساتىن دوستارىمىز ۇلدارىنان ايىرىلىپ قالدى. بۇل وقيعا ماعان قاتتى اسەر ەتىپ، ناتيجەسىندە وسى فيلم دۇنيەگە كەلدى. بۇل وقيعا – مەنىڭ بارلىق اتا-انالارعا جولداۋىم، مەن سياقتى ءوز بالالارىن تاربيەلەپ وتىرعان بۇكىل الەمدەگى انالار مەن اكەلەر مەنى تۇسىنەدى دەپ ۇمىتتەنەمىن. ءجاسوسپىرىم بولۋ، ەرەجەلەر قىسىمىنا قارسى تۇرۋ قيىن. ءبىز بالالارىمىزعا جاقىن بولىپ، ولاردى جاقسى كورۋ ءۇشىن قولدان كەلگەننىڭ ءبارىن جاساۋىمىز كەرەك»، – دەدى رەجيسسەر ەليا گيلمان.
كينونى تاماشالاپ وتىرىپ، كوزىمىزگە ەرىكسىز جاس كەلدى. بالاسىمەن اڭ اۋلاۋعا بارعان اكەسى ءامىردىڭ قولىنا مىلتىقتى ۇستاتىپ، سۇيكىمدى قوياندى اتۋعا بۇيرىق بەرەدى. ەر بالاعا باتىلدىق كەرەك دەگەن ۇرانمەن بالاسىنىڭ قالاۋىن تۇسىنبەگەن اكەسى جۇرەگىنە ۇلكەن داق تۇسىرەدى. قولىم قانعا بويالدى، ءوزىم جاقسى كورەتىن جانۋاردى ءولتىردىم دەپ، پسيحولوگيالىق اۋىتقۋعا ۇشىراي باستايدى. ارتىنشا، ەڭ جاقىنى، جاناشىرى بولىپ جۇرگەن سىنىپ جەتەكشىسى دە اناسىنا جاقتاسىپ، ساتىپ كەتكەنىنە شىداي المايدى. وسىلايشا، بارلىعىنان كوڭىلى قالعان بالاقاي وزىنە قول جۇمساۋعا بەل بايلايدى.
«كينونى تاماشالاپ وتىرىپ، بالاعا كەرەگى ماحاببات دەگەن تۇجىرىمعا كەلدىم. وتباسىلى ادامدارعا، بالاسى ءوسىپ كەلە جاتقان اتا-انالارعا كورۋگە كەڭەس بەرەتىن فيلم. اكتەرلىك قۇرام دا كوڭىلىمنەن شىقتى. كۇندەلىكتى جاڭالىقتاردان قاراپ وتىرساق، بالا ءولىمى جايلى كوپ ەستيمىز. بۇلاي جالعاسا بەرسە، بۇعان دا تۇسىنىستىكپەن قارايتىن كەزگە دە كەلىپ قالامىز با دەپ قورقامىن. اتا-انالار، بالاڭىزعا كوڭىلىڭىزدى اۋدارىپ، ونىڭ شىن مانىندە نەنى قالايتىنىن ۇعىنساڭىزدار»، – دەيدى نازەركە ابيبۋللا ەسىمدى كورەرمەن.
تاسپا رەجيسسەرى – ەليا گيلمان، سەنارييىن راسۋل شىبىنتاي جازدى. كارتيناداعى باستى ءرولدى جاس اكتەر راشيد مۋسين سومدادى. باستى كەيىپكەردىڭ اناسىن سەربيالىق اكتريسا سلوبودا ميچالوۆيچ سومدادى. تۇسىرىلىمگە «نيۋحاچ» حيكاياسى ارقىلى تانىلعان كيريلل كيارو قاتىستى. سونىمەن قاتار، «كۇنباعىس» فيلمىندە اكەسىنىڭ ءرولىن سومداپ، «كانن» كينو جۇلدەسى بويىنشا ازيانىڭ ۇزدىك اكتەرى اتانعان ەركەبۇلان دايىروۆتىڭ دا ەسەلى ەڭبەگىن اتاپ ءوتۋ قاجەت.
«سەناريي باسقا فيلمدەرگە ۇقسامايدى. جانرى دا، ايتار ويى دا بولەك. وسىنداي جانرداعى كارتينادا ب ا ق سىناپ كورگىم كەلدى. اكتەردى جوبادا ەڭ ءبىرىنشى سەناريي، كورەرمەنگە قالدىرار ويى مەن ايتار ماعىناسى قىزىقتىرادى. اركىم وزىنە كەرەگىن الىپ، فينال جاساي الادى. تۇسىنىكتەمەسى ءبىر-اق نارسە: قاراماساڭ قاتىن كەتەدى، باقپاساڭ بالا كەتەدى. ءتۇسىرىلىم توبىن ماراپاتتارىمەن قۇتتىقتايمىن. «وسكاردىڭ» اۋىلى الىس ەمەس. كومانداعا ءار ءسات ءۇشىن العىس ايتامىن. بۇل فيلمگە تۇسكەنىم ءۇشىن ماقتانامىن. كەرەمەت جۇمىس»، – دەدى ەركەبۇلان دايىروۆ «كۇنباعىس» ءفيلمىنىڭ كورسەتىلىمىندە.
سونداي-اق، رەجيسسەردىڭ بۇل ءفيلمدى جارىققا شىعارۋدا ۇكىمەت باسىنداعىلارعا پايدالى تۇستارىن ءتۇسىندىرىپ، نە ءۇشىن قاجەت ەكەندىگىن ۇعىندىرۋىنا 3 جىل ۋاقىتى كەتكەن.
«بىزگە كوڭىل كوتەرەتىن، كوممەرسيالىق فيلمدەر دە قاجەت. ولارمەن قاتار كينەماتوگرافيستەر، جازۋشىلار، سۋرەتشىلەر، مۋزىكانتتار قوعامداعى وزەكتى ماسەلەلەردى قوزعاۋى قاجەت. ستاتيستيكانى قارادىم، ادام شوشيدى. بۇل بۋىنعا دۇرىس تاربيە بەرە المادىق. ولاردىڭ كىناسى ەمەس، بۇل ءبىزدىڭ مىندەتىمىز ەدى. بالالاردى قۇردىمنان ەرەسەكتەر عانا الىپ شىعا الادى ەمەس پە؟» – دەيدى رەجيسسەر ەليا گيلمان.
كينو نەلىكتەن «كۇنباعىس» دەپ اتالادى دەگەن ويعا كەلدىك. بۇنىڭ جاۋابى دا وسى ءفيلمنىڭ ىشىندە ايتىلادى. كۇنباعىس باسقالارىنا قاراعاندا كۇندى سۇيەتىن گۇل. جاقسى كۇتىم كورگەندىكتەن، جەمىس تە بەرەدى. بالالار دا قاراپ وتىرساڭىز، گۇل سەكىلدى نازىك بولادى. ەڭ ءبىرىنشى جىلۋلىق پەن مەيىرىمدى اتا-انادان كۇتەدى. ۇيدەگى مەيىرىمدى كورگەن بالدىرعاندار ءومىردىڭ قيىندىقتارىنا مويىمايدى. قاراپ وتىرساق، سىرلاساتىن جاناشىرى بولماعان جاسوسپىرىمدەر بوۋلينگكە ۇشىراپ، وز-ومىرىنە قول جۇمسايدى. سول سەبەپتەن، ءاربىر اتا-انا بالدىرعانداردىڭ سىرلاسى دا، جاناشىرى دا بولا ءبىلۋى قاجەت.