1 قىركۇيەك پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ جولداۋىن جالپى جۇرت اسىعا كۇتۋدە. جالپى جولداۋدا نە ماسەلە كوتەرىلەدى؟ نە كۇتەمىز؟ وسى جايىندا فيلوسوفيا، ساياساتتانۋ جانە ءدىنتانۋ ينستيتۋتىنىڭ عىلىمي قىزمەتكەرى، ساياساتتانۋ PhD دوكتورانتى باقىتجان شىنار ەرجانقىزىنان Almaty-akshamy.kz ءتىلشىسى سۇراپ كورگەن بولاتىن.
2023 جىلعى 28 تامىزدا ءماجىلىس ءتوراعاسى ەرلان قوشانوۆ «قازاقستان رەسپۋبليكاسى كونستيتۋسياسىنىڭ 58-بابى 4-تارماعىنىڭ 2 تارماقشاسىنا سايكەس قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى پالاتالارىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسى 2023 جىلعى 1 قىركۇيەكتە ساعات 11.00-دە استانا قالاسىندا شاقىرىلسىن»، دەپ جازىلعان وكىمگە قول قويدى. بىرنەشە جىلدان بەرى بارشا قازاقستاندىقتار 1 قىركۇيەك – ەل پرەزيدەنتىنىڭ قازاقستان حالقىنا جولداۋىن تولقۋمەن كۇتۋدە. ءوز جولداۋىندا پرەزيدەنت وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىلارىن تالداپ، تاياۋ جىلعا مەملەكەت دامۋ باعىتىن ايقىندايتىن بايانداما جاسايدى.
وتكەن جولداۋدىڭ قورىتىندىلارىن ايتار بولساق، مەملەكەت باسشىسىنىڭ الەۋمەتتىك جانە ەكونوميكالىق سالالارداعى تاپسىرمالارىن ورىنداۋ قيىنعا سوققان سياقتى. ونىڭ ۇستىنە سوڭعى جىلى ەلدە بولعان ءبىرقاتار قايعىلى وقيعالار - ەكىباستۇز بەن ريددەردەگى اپاتتار، ورمان ورتتەرى، الماتىداعى كوپقاباتتى ۇيدە جانە قاراعاندى وبلىسىنداعى "قازاقستان" شاحتاسىنداعى اۆاريا جاعدايدى ءتىپتى ۋشىقتىرىپ جىبەردى. وسىعان بايلانىستى كەلەر جولداۋدا پرەزيدەنت شەنەۋنىكتەردىڭ جاۋاپكەرشىلىگى تۋرالى ماسەلەنى قايتا كوتەرۋى مۇمكىن. شىنىندا دا، جەكە كوممەرسيالىق قۇرىلىمدار جانە ولارمەن ءوزارا ارەكەتتەسەتىن بەلگىلى ءبىر مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ بۇل قايعىلى وقيعالارعا تىكەلەي قاتىستى جاۋاپكەرشىلىك ۇلەسى بار. سونىمەن قاتار، ولاردىڭ كوپشىلىگىندە كۇردەلى جاعدايلاردا ءتيىمدى ارەكەت ەتۋ ءۇشىن قاجەتتى ءبىلىم مەن تاجىريبە جەتىسپەيتىنى انىق. سوندىقتان الداعى جولداۋدان مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسىندە بارلىق دەڭگەيدەگى مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ ىشكى جانە ۆەدومستۆوارالىق باقىلاۋى مەن تارتىپتىك جاۋاپكەرشىلىگىن كۇشەيتۋ جونىندە شارالار قولدانۋىن كۇتەمىز.
ەكونوميكاعا قاتىستى بولىمىندە پرەزيدەنت شەتەلگە زاڭسىز شىعارىلعان كاپيتالدى ەلگە قايتارۋ بويىنشا ماسەلەنى تاعى كوتەرۋى مۇمكىن. وسىعان بايلانىستى جولداۋ بارىسىندا ق ر باس پروكۋراتۋراسىنىڭ جانىنان اكتيۆتەردى قايتارۋ جونىندەگى ارنايى كەڭەس قۇرىلىپ، بۇل شارانىڭ جۇمىسىن وڭالتۋ ءۇشىن نورماتيۆتىك-قۇقىقتىق بازاسى تولىقتىرىلادى دەپ كۇتەمىز.
ساياسي شارالارعا كەلەتىن بولساق، ناۋرىز ايىندا جاريالانعان 45 اۋدان مەن وبلىستىق ماڭىزى بار قالالاردىڭ اكىمدەرىن تىكەلەي سايلاۋىن وتكىزۋ تاقىرىبىنا قايتا ورالىپ، كەيىننەن ءتيىستى جارلىق قابىلدانۋى مۇمكىن. ساياسي ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە بۇل سايلاۋدىڭ ءوزى وسى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن وتەدى دەپ بولجانادى. وسى وقيعا اياسىندا جەرگىلىكتى ءوزىن-وزى باسقارۋ جۇيەسىن ودان ءارى رەفورمالاۋ ماسەلەلەرى وزەكتى بولىپ قالا بەرمەك.
مەملەكەتتىڭ سىرتقى ساياساتى بويىنشا اسا قاتتى وزگەرىستەردى كۇتە المايمىز، سەبەبى قازاقستان ءوزىنىڭ دوستىق پەن تەڭدىكتى نەگىزگە العان كوپۆەكتورلى ساياساتىن ءارى قاراي جالعاستىرۋعا ءماجبۇر. تەك كوپۆەكتورلى سىرتقى ساياسات قازاقستاننىڭ بۇگىنگى كۇنگى مۇددەسىن اقتاي الادى، ءبىراق سوندادا الەمدە بولىپ جاتقان قاقتىعىستارعا قاتىستى شەتەلدىك سانكسيالار تۋرالى ءبىرقاتار ەسكەرتۋلەردى ەسكەرە وتىرىپ، وسى باعىتتا زاڭ كۇشەيتىلەدى دەپ كۇتەمىز، -دەيدى شىنار ەرجان قىزى.