الماتى سەرۆيس جانە تەحنولوگيالار كوللەدجى – ەلىمىزدەگى جەتەكشى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ ءبىرى. قابىرعاسى سوناۋ حح عاسىردىن 50ء-شى جىلدارىندا قالانعان.
شيرەك عاسىرلىق تاريحى بار وقۋ ورداسى – «الماتى سەرۆيس جانە تەحنولوگيالار كوللەدجى» ءوز كاسىبىن جەتىك مەڭگەرگەن، نارىقتا سۇرانىسقا يە ماماندار دايارلاپ كەلەدى. قازىرگى تاڭدا كوللەدجدە 1100 ستۋدەنت ءبىلىم الىپ جاتىر. ولاردىڭ ساپالى ءبىلىم الۋلارىنا جان-جاقتى جاعداي جاسالعان. زاماناۋي جابدىقتالعان 250 ورىندى جاتاقحانا بار. كوللەدجدە ءبىلىم الىپ جاتقان الەۋمەتتىك از قامتىلعان، اتا-انا قامقورلىعىنسىز قالعان، كوپبالالى وتباسىنان شىققان ستۋدەنتتەر ىستىق تاماقپەن قامتاماسىز ەتەدى. بۇعان قوسا، ۇزدىك وقيتىن، ەرەكشە ءبىلىمدى قاجەت ەتەتىن جانە اتا-انا قامقورلىعىنان ايىرىلعان بالالار ءۇشىن جول اقىسى جانە شاكىرتاقىعا ۇستەماقى قاراستىرىلعان.
كوللەدج «شاشتاراز ونەرى»، «تىگىن ءوندىرىسى جانە كيىمدى ۇلگىلەۋ»، «ءقوناقۇي بيزنەسى»، «باعدارلامالىق قامتاماسىز ەتۋ»، «تۋريزم»، «حيميالىق تازالاۋ» سياقتى نارىق سۇرانىسىنا ساي كاسىبي مامانداردى دايىنداپ، وقىتىپ كەلەدى.
كەزىندە «قازپرومسوۆەت ۋچكومبيناتىنىڭ» بازاسىندا قۇرىلعان الماتى ونەركاسىپتىك كووپەراسيا تەحنيكۋمى بۇگىندە ەلىمىزدەگى تجكب جەتەكشى وقۋ ورىندارىنىڭ ءبىرى. تەحنيكۋمدا «مەتالداردى كەسۋ ارقىلى سۋىق وڭدەۋ»، «بىلعارى ءوندىرىسى»، «بۋحگالتەرلىك ءبولىم» ماماندىقتارى بويىنشا كۇندىزگى ءبولىم اشىلعان. «تىگىن ءوندىرىسى تەحنولوگياسى»، «اياقكيىم ءوندىرىسى تەحنولوگياسى» ماماندىقتارى بويىنشا كەشكى جانە سىرتتاي ءبولىم ۇيىمداستىرىلدى. «اعاش-جيھاز ءوندىرىسى جانە مەتالل وڭدەۋ» جاڭا ماماندىعى بويىنشا وقىتۋ ەنگىزىلدى. كوپ ۇزاماي تەحنيكۋم بازاسىندا تىگىن شەبەرحانالارى ۇيىمداستىرىلىپ، ارتىنشا ونىڭ اتاۋى قازكسر جوعارى جانە ورتا ارنايى ءبىلىم مينيسترلىگى جانىنداعى «جەڭىل ونەركاسىپ تەحنيكۋمى» بولىپ وزگەرەدى.
وسى ۋاقىت ىشىندە ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسىنا «ءماقتا-يىرۋ ءوندىرىسى»، «اڭ تەرىسى جانە قوي تەرىسى-تون بۇيىمدارىنىڭ تەحنولوگياسى»، «توقىلعان ءوندىرىس تەحنولوگياسى»، «تۇرمىستىق ماقساتتاعى ەلەكتر اپپاراتۋراسى»، «كيىمدى حيميالىق تازالاۋ جانە بوياۋ» ماماندىقتارى قوسىلىپ، «جوسپارلى-ەكونوميكالىق بولىمشە» جانە «تەحنيك-ەلەكتريكتەر» ماماندىقتارى اشىلدى. وتكەن عاسىردىڭ جەتپىسىنشى جىلدارى ەرەكشە ءبىلىم بەرۋ قاجەتتىلىكتەرى بار (اتاپ ايتقاندا، ەستۋ ءقابىلەتى ناشار) وقۋشىلارعا ارنالعان العاشقى «تەحنولوگ-جوسپارلاۋشى» ارنايى توبى قۇرىلىپ، سول جىلى «فوتوتەحنيكا» ماماندىعى اشىلدى.
وقۋ ورداسى قازاق ونەرىنىڭ دامۋىنا دا زور ۇلەس قوسقانىن اتاپ ايتۋعا ءتيىسپىز. بۇعان 1976 جىلى اشىلعان «كوركەم-كوستيۋم بولىمشەسى» ماماندىعى دالەل بولسا كەرەك. سول جىلدارى تەحنيكۋمدا ەلىمىزدىڭ تەاترى مەن كينوسىنىڭ، ماسكەۋ قالاسىنىڭ مەملەكەتتىك اكادەميالىق ۇلكەن تەاترىنىڭ، «موسفيلم» كينوستۋدياسىنىڭ بەلگىلى قويۋشى-سۋرەتشىلەرىمەن جانە رەجيسسەرلەرىمەن ءجيى كەزدەسۋلەر ۇيىمداستىرىلدى. سول ءۇردىس ءالى كۇنگە جالعاسىپ، اباي اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك اكادەميالىق وپەرا جانە بالەت تەاترىمەن، رەسپۋبليكامىزداعى باسقا دا تەاترلارمەن تابىستى ەڭبەك ەتىپ كەلەدى. وسىناۋ جىلدار ىشىندە «توقىما جابدىقتارىن جوندەۋ جانە باپتاۋ»، «تىگىن ءوندىرىسى جانە كيىمدى مودەلدەۋ»، «شاشتاراز ونەرى جانە ساندىك كوسمەتيكا» ماماندىقتارى قازاق تىلىندە وقىتىلا باستادى. نارىق تالابىنا ساي «ارلەۋ ءوندىرىسىنىڭ تەحنولوگياسى» ماماندىعى اشىلدى.
وقۋ مەكەمەسى 1995 جىلى «الماتى سەرۆيس كوللەدجى» بولىپ وزگەرتىلىپ، «ءقوناقۇي شارۋاشىلىقتارى مەن تۋريستىك كەشەندەرگە قىزمەت كورسەتۋدى ۇيىمداستىرۋ»، «الەۋمەتتىك جۇمىس» ماماندىعى (الەۋمەتتىك قىزمەتكەر، زاڭگەر بىلىكتىلىگى بويىنشا) اشىلدى. الماتى قالاسى اكىمدىگىنىڭ قاۋلىسى بويىنشا قالالىق ءبىلىم باسقارماسىنا قاراستى «الماتى سەرۆيس كوللەدجى» مەملەكەتتىك كوممۋنالدىق كاسىپورنى 2008 جىلى «الماتى مەملەكەتتىك سەرۆيس جانە تەحنولوگيالار كوللەدجى» مەملەكەتتىك كوممۋنالدىق قازىنالىق كاسىپورىن بولىپ قايتا قۇرىلدى.
كوللەدج ۇجىمى «شاشتاراز ونەرى جانە ساندىك كوسمەتيكا» ماماندىعى بويىنشا «WorldSkills Almaty» حالىقارالىق چەمپيوناتىنا قاتىسىپ، ءبىرىنشى جۇلدەلى ورىنعا، وسى جىلى ماسكەۋ قالاسىندا وتكەن «ەتنو- ەراتو – 2018» ۇلتتىق كوستيۋمنىڭ حVءىىى ەۋرازيالىق جوعارى ءسان بايقاۋىندا «قالالىق كوللاج» كوللەكسياسىمەن ءبىرىنشى جۇلدەلى ورىنعا، «ەتنو-ەراتو – 2019» ۇلتتىق كوسءتيۋمنىڭ ءحىح ەۋرازيالىق جوعارى ءسان بايقاۋىندا «زاماناۋي كوستيۋمدەگى ەتنيكالىق موتيۆتەر» نوميناسياسى بويىنشا «سامعاۋ» كوللەكسياسىمەن ەكىنشى جۇلدەلى ورىنعا يە بولدى. سونداي-اق، ياكۋتسك قالاسىندا «ەتنو- ەراتو – 2022» ۇلتتىق كوستيۋمنىڭ ءححى ەۋرازيالىق جوعارى ءسان بايقاۋىنا قاتىسىپ، «ۇزدىك شىعىس كوستيۋمى» نوميناسياسىندا ءبىرىنشى جۇلدەلى ورىنعا يە بولدى.
كوللەدجدىڭ بىلىكتى ماماندار دايارلاۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن وقۋ-ماتەريالدىق بازاسى وتە باي. وقۋ ورنىندا اسحانا، جاتاقحانا، اكت زالى، تىگىن شەبەرحانالارى، حيميالىق تازالاۋ زەرتحاناسى، شاشتاراز سالوندارى، «جاس مامان» جوباسى بويىنشا تىگىن ءىسىنىڭ رەسۋرستىق وقۋ ورتالىعى جانە تاعى باسقا قاجەتتى قۇرىلعىلار بار. زاماناۋي ينفراقۇرىلىمعا يە وقۋ ورنى جاس ۇرپاققا ساپالى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندەگى ماڭىزدى ءارى نەگىزگى بۋىن بولىپ تابىلادى.
كوللەدج «شاشتاراز ونەرى»، «تىگىن ءوندىرىسى جانە كيىمدى ۇلگىلەۋ» ماماندىقتارىمەن قوسا، سوڭعى ۋاقىتتا «باعدارلامالىق قامتاماسىز ەتۋ» ماماندىعى بويىنشا دا ءبىلىم بەرىپ جاتىر. «جاس مامان» جوباسى بويىنشا شەبەرلەرىمىز سىرلى ويۋدىڭ سىزباسىن ناقىشىنا كەلتىرىپ، قازاق ەلىنىڭ عانا ەمەس، الەم ساحناسىن مويىنداتاتىن ءسان الەمى اۆتورلارىنىڭ قاتارىنان كورىنىپ جۇرگەنىن ماقتانىشپەن ايتا الامىز. بۇل رەتتە وقۋ ورنى ەرەكشە قابىلەتتى قاجەت ەتەتىن بالالارعا تاربيە مەن ءبىلىم بەرە وتىرىپ، ەلىمىزدەگى ءبىرشاما كاسىپورىنداردىڭ سۇرانىسىن قامتاماسىز ەتىپ وتىرعانىن ەرەكشە اتاپ وتكەن ءجون.
سونىمەن قاتار، بيىلعى وقۋ جىلىندا كوللەدج الماتى قالاسى بويىنشا العاشقى بولىپ، «تىگىن ءوندىرىسى جانە كيىمدى ۇلگىلەۋ» ماماندىعىنا فرانسيا ەلىنىڭ پاريج قالاسىنان ەۋروپالىق ايماقتا جوعارى ءبىلىم ساپاسىن قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا ستاندارتتار مەن ۇسىنىستاردىڭ اعىمداعى نۇسقاسى نەگىزىندە اككرەديتتەۋدەن ءوتىپ، فرانسيانىڭ الدىڭعى قاتارلى وقۋ ورىندارىمەن ءوزارا ءىس- تاجىريبە الماسۋ باعىتىندا مەموراندۋمعا قول قويدى. كوللەدجدىڭ نەگىزگى ماقساتى – جەڭىل ونەركاسىپتىڭ، IT-تەحنولوگيالاردىڭ، سونداي-اق جەتەكشى كاسىپورىندارى تالاپ ەتەتىن قىزمەتتەر مەن بيزنەس سالاسىنىڭ بولاشاق ماماندارىن، قوعامنىڭ زياتكەرلىك ەليتاسىن دايىنداۋ بولىپ تابىلادى.