كادىمگى قاقپاقتار ونەر تۋىندىسىنا اينالىپ شىعا كەلدى

كادىمگى قاقپاقتار ونەر تۋىندىسىنا اينالىپ شىعا كەلدى سامات سەرىكباي ۇلى

مەگاپوليستەگى مولل اپورت East ساۋدا ورتالىعىندا «مەيىرىمدى قاقپاق» ەكولوگيالىق اكسياسىنا بەلسەنە قاتىسقان جەتكىنشەكتەر ماراپاتتالدى. ءىس-شارا بارىسىندا بىرەگەي بۇيىمدار قويىلعان ەكو-جارمەڭكە، قالدىقتاردى قايتا وڭدەۋ بويىنشا شەبەرلىك ساباقتارى جانە ەكولوگيالىق تاجىريبەلەر تۋرالى وقىتۋ سەسسيالارى ءوتتى.

ءيا، رەسپۋبليكالىق «تازا قازاقستان» باعدارلاماسى اياسىندا الماتى قالاسىندا پلاستيكالىق قاقپاقتاردى جيناۋ بويىنشا ەكولوگيالىق اكسيانىڭ ءبىرىنشى ماۋسىمى ءساتتى اياقتالدى.
ەكولوگيا ماسەلەلەرىنە نازار اۋدارۋعا جانە جاس ۇرپاقتىڭ ەكولوگيالىق مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان بۇل باستاما مەكتەپ وقۋشىلارىن، بالاباقشا بالدىرعاندارىن جانە ولاردىڭ اتا-انالارىن ءبىر ارناعا توعىستىردى.

— نەمەرەم قاقپاق جيناپ جاتىرمىز دەگەسىن، وتباسى مۇشەلەرى تۇگەل اتسالىستىق. بۇل قاقپاقتاردى ىسكە اسىرىپ، ويىنشىقتار جاسايدى ەكەن دەپ ءتۇسىندىردى بىزگە. بالاباقشاعا ءسويتىپ ءۇش-تورت رەت جيناپ بەردىك. ءوزى دە قىزىعىپ، ىشكەلى وتىرعان سۋسىنىمىزدىڭ قاقپاقتارىن دەرەۋ اشىپ الىپ، جيناپ قوياتىن. بۇل دا بالادا جاۋاپكەرشىلىك سەزىمىن قالىپتاستىرادى دەپ ويلايمىن. مىنە، بۇگىن قىزىقتى ءىس-شاراعا نەمەرەممەن بىرگە مەن دە كەلدىم، — دەيدى قالاداعى 96-بالاباقشانىڭ اديا ەسىمدى تاربيەلەنۋشىسىنىڭ اپاسى.

ورتاق كۇش-جىگەردىڭ ارقاسىندا قاتىسۋشىلار 1،26 ملن.-نان استام پلاستيكالىق قاقپاق جينادى. اكسيانىڭ كوشباسشىلارى رەتىندە قالانىڭ ءۇش اۋدانى تانىلدى. ولار: جەتىسۋ اۋدانى – 570 كگ (جالپى كولەمنىڭ 22،7%-ى)؛ المالى اۋدانى – 484 كگ (19،3%)؛ اۋەزوۆ اۋدانى – 328 كگ (13،0%).

– ءبىز بۇل جوبانى قولعا العاندا، بالالار وسىنشالىقتى قىزىعۋشىلىق تۋدىرادى دەپ ويلامادىق. ءتىپتى، ولار ءتۇرلى ءتۇستى قاقپاقتاردى ءار جەردەن، تۇرمىستىق قالدىقتار اراسىنان دا جيناپ الىپ، بىزگە تازا كۇيىندە وتكىزىپ جاتتى. بۇل دا جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنگەندىك دەپ بىلەمىن. ەرەكشە بالالار ەكو-جاتتىقتىرۋشىلاردىڭ جەتەكشىلىگىمەن قايتا وڭدەلگەن وسى قاقپاقتاردان مەرەكەلىك ويىنشىقتار جاسادى. بۇل بۇيىمداردى ءىرى كومپانيالار ساتىپ الىپ، ەكولوگيالىق باستامانى قولدادى. قاقپاقتاردى جيناۋ اكسياسىنا ءۇن قوسقان ءمۇسىنشى تالعات جۇماعۇل قايتا وڭدەلگەن پلاستيكتەن بىرەگەي جاڭا جىلدىق شىرشا جاسادى. بۇل ونەر تۋىندىسى دا ەكولوگيالىق ماسەلەلەردى شەشۋگە دەگەن ءۇمىتتىڭ سيمۆولىنا اينالىپ، قالانى جاڭا جىل قارساڭىندا ساندەندىردى، — دەيدى Eco Network جوباسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى ەۆگەنيي مۇحامەدجانوۆ.

ءيا، بۇل اكسيا – جەتكىنشەكتەردىڭ قورشاعان ورتانى قورعاۋعا ۇندەيتىن، ەلىمىزدەگى ەكولوگيالىق باستامالاردى جەتكىزەتىن تاماشا مۇمكىندىك.

— ءبىز باستاۋىش سىنىپ وقۋشىلارىنا بولەك، جوعارى سىنىپ وقۋشىلارىنا بولەك ورىن دايىنداپ قويدىق. بالالار قاقپاقتارىن سوندا اكەلىپ جينادى. ەكى جاق تا بەلسەندى، قىزىعا قاتىستى. ۇيلەرىنەن اكەلدى. ءوزىمىزدىڭ اسحانادا ىشكەن سۋسىندارىنىڭ قاقپاعىن دا وسىندا جينادى. ءتىپتى، كوشەدە اياق استىندا جاتقان قاقپاقتاردى دا جۋىپ، تازالاپ اكەلىپ وتكىزدى. بالالارعا اينالانىڭ تازالىعىنا اتسالىسىپ ءجۇرۋىن، پايدالانىلعان زاتتارعا دا ەكىنشى ءومىر سىيلاۋعا، ولاردى دا كادەگە جاراتۋعا بولاتىنىن تۇسىندىردىك. ءبىزدىڭ ەڭبەگىمىز اقتالدى، العاشقى ۇشتىككە كىردىك. جالپى، ءبىز بالالارعا قورشاعان ورتاعا قامقورلىقپەن قاراۋدى كۇندە ايتىپ وتىرامىز. مەكتەبىمىزدە ءتۇرلى قالدىقتاردى سالاتىن ارنايى بوكستار ورناتىلعان. وعان سىرتىنداعى جازۋلارىنا قاراي ءار قالدىقتى جەكە-جەكە سالادى. بىزدە اينالاسىنا، ءوزىن قورشاعان ورتاعا بەيجاي قارامايتىن ۇلاعاتتى بالالار ءوسىپ كەلەدى، — دەيدى N143 مەكتەپ-ليسەيى ديرەكتورىنىڭ تاربيە ءىسى جونىندەگى ورىنباسارى داريعا جولدىبايەۆا.

«تازا قازاقستان» باعدارلاماسى شەڭبەرىندە قولعا الىنعان “مەيىرىمدى قاقپاق” الداعى ۋاقىتتا دا جالعاسىن تابادى دەيدى ۇيىمداستىرۋشىلار.

— ءبىز 120 كەلى قاقپاق جيناپ، قالا مەكتەپتەرىنىڭ اراسىنان 1-ورىن الدىق. بالالار ۇيلەرىنەن اكەلدى. بۇل اكسيا تۋرالى تۋىستارىن دا حاباردار ەتتى. ءبىز دە، مۇعالىمدەر دە اتسالىستىق. تابيعات ۇلكەن-كىشى بىرىگىپ قامقورلىق تانىتقاندا دا عانا تازا بولاتىنىڭ ناسيحاتتادىق دەپ ويلايمىن، — دەيدى N6 مەكتەپ-گيمنازيا ديرەكتورىنىڭ تاربيە ءىسى جونىندەگى ورىنباسارى روزا ساۋلەنباي قىزى.

ءسىزدىڭ رەاكسياڭىز؟
ۇنايدى
0
ۇنامايدى
0
كۇلكىلى
0
شەكتەن شىققان
0
سوڭعى جاڭالىقتار

17:55

17:12

16:16

16:13

16:11

16:08

16:06

15:52

15:23

15:20

15:10

15:09

15:04

15:02

14:28

14:23

13:32

13:30

13:28

13:27

12:50

12:45

12:03

11:59

11:43