سوڭعى ۋاقىتتاردا جاسوسپىرىمدەردىڭ قولىمەن جاسالىپ جاتقان زۇلىمدىقتار جاعا ۇستاتقانى بىلاي تۇرسىن، بۇكىل قوعامدى ءدۇر سىلكىنتەتىندەي ءقاۋىپتى دەڭگەيگە جەتتى.
«كوزدىڭ نۇرى»، «ءومىردىڭ گ ۇلى» دەپ جۇرگەن جاستاردىڭ كەيبىرىنىڭ بۇرىن-سوڭدى ەل قۇلاعى ەستىمەگەن جاۋىزدىققا بارۋعا بەيىم ەكەنى سونشا، ولاردان ءتىپتى بۇكىل قوعام بولىپ قورعاناتىنداي جاعداي تۋىندادى. توپتاسىپ الىپ توبەلەس شىعارىپ، بولماشى نارسەگە بولا قان توگىپ، ودان قالسا قاتارلاستارىن قورلاپ بەينەتاسپاعا ءتۇسىرىپ، شىمىرىكپەستەن، ونى الەۋمەتتىك جەلىلەرگە جۇكتەيتىن بۇزاقىلاردىڭ ارەكەتىنەن تۇلا بويىڭ تۇرشىگىپ، توبە شاشىڭ تىك تۇرادى. قانشا جەردەن قىنجىلىپ، جۇرەگىمىز قان جىلاسا دا بۇل قاتەرلى قۇبىلىستىڭ تءۇپ-توركىنىنە بويلامايىنشا، ماسەلەنىڭ شەشىمىن تابا قويۋى ەكىتالاي.
كەيىنگى كەزدە ەل اۋماعىندا ەسىرتكى قىلمىسىنىڭ كەڭىنەن تارالا باستاعانى جانە وعان جاسوسپىرىمدەردىڭ ۇيىرسەكتىگى ارتقانى، پسيحوتروپتى زاتتار مەن الكوگولدى ىشىمدىكتەردىڭ اسەرىنەن ولاردىڭ زاڭعا قايشى، اگرەسسيۆتى ارەكەتتەرگە بارۋى جيىلەي تۇسكەنى بايقالادى. مۇنىڭ ءبارى ەلىمىزدە جاسوسپىرىمدەر اراسىنداعى قىلمىسپەن كۇرەستىڭ ءتيىمدى جۇيەسى قالىپتاسپاعانىن كورسەتەدى. كامەلەتكە تولماعان بۇزاقىلار بۇگىندە سۋىق قارۋ قولدانۋ، قاراقشىلىق شابۋىل سياقتى جاۋىزدىقتارعا ەرەسەكتەردەن بەتەر قولى قالتىراماستان بارا الادى. وزىنەن السىزگە زورلىق-زومبىلىق جاساۋ، ۇرىپ-سوعىپ مۇگەدەك قىلۋ، ءولتىرۋ ولارعا تۇك ەمەس. ولار ءتىپتى ادامدى قورلاۋدىڭ ءادىس-ءتاسىلىن دە تۇرلەندىرىپ، بۇرىن-سوڭدى كوز كورىپ، قۇلاق ەستىمەگەن ايۋاندىقتار ىستەۋدە. ءبىر ەرەكشەلىگى، جەكە-دارا ەمەس، ءقازىر ولار قىلمىستى دا توپ-توبىمەن ءجۇرىپ جاسايدى.
بىرنەشە كۇن بۇرىن ءبىر تاكسي جۇرگىزۋشىسىمەن سويلەسىپ قالدىم. ءوزىنىڭ ەرجەتىپ قالعان ۇلى بار ەكەنىن ايتقان ول، بالاسىنا ەشبىر قىزدىڭ سوڭىنان جۇگىرمەۋگە كەڭەس بەرەتىنىن اڭعارتتى. «كىم بىلەدى، ول ءبىر دوكەيدىڭ قىزى نەمەسە ءسوز ايتىپ جۇرگەن بىرەۋى بار قىز شىعار. سەنىڭ وعان تايانىپ كەتكەنىڭ اكەسىنە نەمەسە انا جىگىتكە ۇناماسا بولدى، بىرەۋدى جۇمساپ، شارۋاڭدى بىتىرە سالادى. كىمگە ۇيلەنسەڭ دە، ءوزىڭدى ۇناتقان قىزدى ال» دەيمىن. ءقازىر بىزدە ادام ءولتىرۋ شىبىن ولتىرۋدەن وڭاي. كوشەدە بىرەۋگە بايقاماي الارىپ قاراپ قالساڭ دا بەتىڭنەن ءبىر-اق ۇرادى. اسىرەسە جاستاردىڭ مىنەز-قۇلقى، تۇسىنىگى وتە قيىن. اياۋشىلىق دەگەندى بىلمەيدى»، – دەيدى.
ال نەگە بۇلاي؟ ولارعا سوندا نە جەتپەيدى؟ بارىنەن بۇرىن سانا تومەن، ءبىلىم جوق، مادەنيەت جوق. بۇلار، ادەتتە، بىردەڭەسى جەتىسپەيتىن، مۇمكىن، دەنساۋلىعىندا، مۇمكىن، وسكەن ورتاسىندا، وتباسىندا ءبىر قولايسىزدىق بار بالالار. وندا دا ماماندار ولاردىڭ كوپشىلىگىندەگى نيەۆروز، پسيحيكالىق اۋىتقۋشىلىق، وي-سانا دامۋىنداعى تەجەلۋ، ماسكۇنەمدىك، ەسىرتكىگە قۇمارلىق گەنەتيكالىق جولمەن عانا بەرىلمەيتىنىن، وتباسىنداعى تاربيەدە كەتكەن قاتەلىك سالدارىنان جۇرە پايدا بولاتىنىن ايتادى. رۋحاني ۆاكۋۋم جاسوسپىرىمدەر، جاستار ءۇشىن وتە ءقاۋىپتى: ولاردا توقتاۋ جوق، جامانشىلىققا تەز ەلىگىپ، كوبىنە ينستينكت جەتەگىندە كەتەدى، ءوز-وزىن ۇستاي المايدى.
سونداي جاسوسپىرىمدەر اراسىندا ساۋالناما جۇرگىزگەن الەۋمەتتانۋشىلار ولاردىڭ ومىرلىك قۇندىلىقتارىنىڭ بۇكىل جۇيەسى وتە ەرتە، بالا كەزدەن بۇزىلعانىن انىقتاعان. ولار ءوزىن-ءوزى كورسەتۋگە تىرىسادى، باسقالارعا ءوزىن قايتكەندە مويىنداتۋ ءۇشىن بىردەڭە ىستەگىسى كەلەدى، دوس تاپسام دەيدى، ءبىراق ودان ەشتەڭە شىقپايدى، اقىرى، جاماندىققا اپارىپ سوعادى. «قوتىر اتقا قوتىر ات، سوقىر اتقا سوقىر ات ءۇيىر» دەمەكشى، ءتۇپتىڭ تۇبىندە ءوزى سياقتى كەۋدەسى اياققاپتاي، ال باسىندا دىم جوق دۇمبىلەزدەردىڭ قاتارىن تولىقتىرىپ تىنادى. توپان سۋ توبىعىنان كەلمەيتىن بەيعام، باي ءومىردى اڭسايدى، راحات ءومىر سۇرگىسى كەلەدى، ءبىراق ول ءۇشىن ەڭبەكتەنۋ، تەر توگۋ قىزىقسىز، دۇرىسى، قيىن. ءسويتىپ، اۋىردىڭ ۇستىمەن، جەڭىلدىڭ استىمەن ءجۇرۋدى قۇپ كورەدى. ال ونىڭ جولى – ۇرلىق-قارلىق، قاراقشىلىق، بىرەۋدەن بىردەڭەنى تارتىپ الۋ، قورقىتىپ-ۇركىتۋ، الىمجەتتىك جاساۋ. مۇنداي جاسوسپىرىمدەردىڭ كادىمگى بالالارعا قاراعاندا ۋاقىتى كوپ. ولار سونى وزدەرىنىڭ جوعارىدا ايتىلعانداي ماعىناسىز ەرمەكتەرىنە جۇمسايدى.
جۋرناليست داستان قاستاي فەيسبۋكتەگى ءبىر جازباسىندا ەل ىشىندەگى ءتۇرلى كەلەڭسىزدىكتى قوزعاي كەلىپ: «...كوشەدە دە ساندالىس كوپ. جاستار بوس جۇرەدى. ولاردى تابىستىراتىن، باۋىرلاستىراتىن ورتاق الاڭ جوق. كوبى الەۋمەتتەنبەگەن. بىر-بىرىمەن ارالاسپاعان كەز كەلگەن ەكى جاس – «بىر-بىرىنە جاۋ». سەبەبى، دۇرىس ورنىقپاعان كوممۋنيكاسيانىڭ جاۋىعۋعا باستايتىن كەرى رەاكسياسى بار. ...مەكتەپتە دە سول: بوس جۇرگەن وقۋشىلار. التىن ۋاقىت ءوتىپ جاتىر. كوشەدە دە سول: بوس جۇرگەن «قاراتابان بانديتتەر». التىن ۋاقىت ءوتىپ جاتىر. اينالاڭدا دا سول: بوس جيىن، بوس وتىرىس، بوس ساندالىس، بوس تويمەن التىن ۋاقىت ءوتىپ جاتىر. جۇمىستا دا سول: بوس ساندالىسپەن ناقتى، ءوندىرتىپ جۇمىس ىستەيتىن بەرەكەلى كەزىڭ ءوتىپ جاتىر. كوبى «ءومىر ءسۇرۋدىڭ ءمانىن ۇعۋدان» شاتاسقانداي... مەنىڭشە، قوعامدى ساۋاتتى، قۇقىقتىق باسقارۋعا كوشۋ كەرەك. پروفەسسيونالدار ءوز تۇعىرىنا قونۋى كەرەك. ايتپەسە، بىزدە ءبارى ءوز بەتىمەن كەتتى. بولاشاققا سەنىم ازايدى، حالىق تىم ينەرتتى بولىپ بارادى»، – دەيدءى. ايتسا-ايتقانداي، بوس ءجۇرىس، بوس ءسوز كوپ. اۋا جايىلۋ قالىپتى جايتقا اينالىپ بارادى.
جاسوسپىرىمدەردىڭ كوپشىلىگى قانداي دا ءبىر ۇيىرمەلەردە، كلۋبتاردا ومىرىنە، تىرشىلىگىنە پايدالى نارسەلەرمەن شۇعىلدانۋعا، كىتاپ وقۋعا، تەاترعا بارۋعا داعدىلانباعان. ولاردىڭ بار قىزىعۋشىلىعى شىتىرمان وقيعالى نەمەسە پورنو-فيلمدەر، ۆيدەولار كورۋمەن، كومپيۋتەردە ويىن ويناۋمەن نە بولماسا ينتەرنەتتى شارلاۋمەن شەكتەلەدى. ال سوڭعى ۋاقىتتا ءتۇسىرىلىپ جۇرگەن فيلمدەردىڭ، ءتىپتى كومپيۋتەر ويىندارى مەن ينتەرنەتتەگى ۆيدەولاردىڭ كوپشىلىگىنە ارقاۋ بولاتىنى – سول باياعى زورلىق-زومبىلىق پەن جانتۇرشىگەرلىك وقيعالار ەكەنىن ەسكەرسەك، جاسوسپىرىمدەردىڭ ساناسىنا بۇل دا جاماندىق اتاۋلىنى سىنالاپ ەنگىزىپ، قاتىگەزدىككە، قان-جىنعا قايمىقپاي قاراۋعا بويىن ۇيرەتىپ جاتقانى تۇسىنىكتى. مۇنىڭ سىرتىندا اقىل-ەسىندە، دەنساۋلىعىندا اۋىتقۋشىلىعى بار ءبازبىر بەزبۇيرەكتەردىڭ الدەكىمدى اياۋسىز قيناپ، قورلاپ جانە ونى ۆيدەوعا ءتۇسىرىپ، عالامتورعا سالۋى جاستاردىڭ اراسىندا سانگە اينالعانى تاعى بار. كۇنى كەشە عانا تالعاردا بولعان قايعىلى جايت: ەل امان، جۇرت تىنىشتا جازىقسىز جاستىڭ جاۋىزدار قولىنان مەرت بولۋى – ەل ءىشىن شەكتەن تىس باسسىزدىق، جۇگەنسىزدىك جايلاعانىنىڭ تاعى ءبىر ايعاعى. بۇل سۇمدىقتان قوعام بولىپ قورعانباسقا، كۇرەسپەسكە نە شارا؟! بۇلاي كەتە بەرسە، ەلدىڭ ەرتەڭى، جاستاردىڭ بولاشاعى، تاعدىرى نە بولادى؟! ويلاۋدىڭ ءوزى قورقىنىشتى. ەلەستەتۋ ودان دا قيىن.