ولار اۋىل تۇرعىندارىنا ورتاق ماسەلەلەردى تالقىلادى.
الماتى وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارلارى مەن وسى وڭىردەگى ءتۇرلى سالا باسشىلارى ءبىرقاتار اۋىل تۇرعىندارىمەن كەزدەسىپ، ولاردىڭ مۇڭ-مۇقتاجىن تىڭدادى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
«كەربۇلاق اۋدانى تۇرعىندارىنىڭ ەل پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ اتىنا جازعان ارىزىنا بايلانىستى وبلىس اكىمى قانات بوزىمبايەۆ ارنايى كوميسسيا قۇردى. وبلىس اكىمىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى لاززات تۇرلاشوۆ جەتەكشىلىك ەتكەن، قۇرامىندا بارلىق سالالىق باسقارمالاردىڭ باسشىلارى بار كوميسسيا ەكى كۇن قاتارىنان كۇرەڭبەل ءوڭىرىن ارالادى. تۇرعىندارمەن كەزدەسۋ بارىسىندا وزەكتى ماسەلەلەرىن اۋىلدىقتاردىڭ ءوز اۋزىنان ەستىپ، تۇيتكىلدەردىڭ شەشىمىن حالىقپەن بىرگە تالقىلادى»، - دەلىنگەن الماتى وبلىسى اكىمىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ حابارلاماسىندا.
سارىوزەك، قاسپان، باسشي، قوساعاش، ونجاس، بوستان، شاعان اۋىلدارىنا ات باسىن بۇرعان كوميسسياعا تۇرعىندار نەگىزىنەن جەر، اۋىز سۋ ساپاسى، جول جوندەۋ، مال ۇرلىعىن تىيۋ، تۇرعىن ۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق، يرريگاسيا، ەكولوگيا ت.ب ماسەلەلەر جايىن جەتكىزدى.
بارلىق اۋىلداردا دەرلىك كوتەرىلگەن ورتاق ماسەلە – مال جاياتىن جايىلىمنىڭ، مال ازىعىنا قاجەتتى شابىندىقتىڭ، ەگىستىك جەرلەردىڭ جەتىسپەۋشىلىگى. ولاردىڭ ايتۋىنشا، اۋىل ماڭىنداعى جەرلەردىڭ بارلىعى ينۆەستيسيالىق جوبا اياسىندا ءىرى كاسىپكەرلەرگە بەرىلگەن، ال جەرگىلىكتى تۇرعىندارعا جەر جەتىسپەيدى.
بۇل ماسەلەنىڭ شەشىمى جايلى وبلىستىق جەر قاتىناستارى باسقارماسىنىڭ باسشىسى ءسابيت ءسادۋاقاسوۆ ناقتى ءتۇسىندىرىپ بەردى. ول 2020 جىلى جەر كودەكسىنە جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ سۇرانىسىن قاناعاتتاندىرۋ ماقساتىندا مەملەكەت مۇقتاجدىعى ءۇشىن جەرلەردى قايتارىپ الۋعا قاتىستى وزگەرىستەر ەنگىزىلگەنىن ايتتى. سوعان سايكەس، وكرۋگ اكىمدەرى مال جايىلىمىنا قاجەتتى جەرلەردى ايقىنداپ بەرۋگە مۇمكىندىكتەرى بار.
سونىمەن قاتار اۋدانداعى بوس جەرلەرگە ۋاقىتشا جەر پايدالانۋ قۇقىعىن بەرۋ جونىندەگى كونكۋرس وتكىزۋ كەزىندە ەلدى مەكەن ماڭىنداعى جەر ۋچاسكەلەرىن اۋدان اكىمدىگى اۋقىمدى كولەمدە ەمەس، جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ يگەرۋ مۇمكىندىكتەرىنە لايىقتاپ، شاعىن 2-5 گەكتاردان لوتقا ءبولىپ شىعارۋ كەرەكتىگىن جەتكىزدى. سوندا شاعىن جەر القابىنا سىرتتان ەشكىم كەلۋگە مۇددەلى بولمايدى جانە جەر ۋچاسكەلەرىنە تۇرعىلىقتى حالىقتىڭ يە بولۋىنا جول اشىلادى. مۇنداي وڭ تاجىريبە اقسۋ اۋدانى قىزىلاعاش اۋىلىندا بۇعان دەيىن بولعان.
ەكىنشىدەن، اۋقىمدى جەر ۋچاسكەلەرىن جالعا الىپ وتىرعان ينۆەستورلاردىڭ بيزنەس-جوسپارلارىندا كورسەتىلگەن كاسىپورىن اشۋ، جەرگىلىكتى حالىققا جۇمىس بەرۋ سياقتى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق مىندەتتەمەلەرىنىڭ قانداي دەڭگەيدە ورىندالعانىنا ريەۆيزيا جۇرگىزىلەدى. جەر ۋچاسكەسى پايدالانىلماي وتىرعان جاعدايدا مەملەكەتكە قايتارىلىپ الىنادى.
جالپى، كەربۇلاق اۋدانىندا بيىل 4357 گا جەر كونكۋرسقا شىعارىلادى دەپ جوسپارلانىپ وتىر، سونىڭ 855 گەكتارى – شابىندىق.
ءجيى كوتەرىلگەن ماسەلەنىڭ ەندى ءبىرى – اۋىز سۋمەن قامتۋ جانە سۋدىڭ ساپاسى. بۇل تۇيتكىلدەردى قاسپان، باسشي، شاعان، قوساعاش، قاينارلى، بوستان، سارىوزەك، ونجاس اۋىلدارىنىڭ تۇرعىندارى جەتكىزدى. ماسەلەن، ونجاس اۋىلىنا 235 ملن. تەڭگەگە اۋىلعا اۋىز سۋ تارتىلعان.
«ءبىراق بۇل قۇبىر مەكتەپتىڭ سۋى ءۇشىن قازىلعان ۇڭعىما ارقىلى قوسىلعان. ءقازىر رەزەرۆۋارعا سۋ تولمايدى، مەكتەپتە سۋ بولسا، اۋىلدا جوق، اۋىلدا سۋ بولسا، مەكتەپكە جەتپەيدى»، - دەيدى تۇرعىندار.
وعان قوسا قۇبىر دا ءار جەرىنەن جارىلىپ جاتقانعا ۇقسايدى. دەگەنمەن ازىرگە مەردىگەردىڭ كەپىلدى مەرزىمى بىتە قويماعان. بۇل ماسەلەگە قاتىستى ل.تۇرلاشوۆ اۋىلعا ارنايى ماماندار جىبەرىپ، ولارعا ءتيىستى زەردەلەۋ جاساپ، قورىتىندى ازىرلەتۋدى تاپسىردى. اۆتورلىق قاداعالاۋ مەن تەحنيكالىق قاداعالاۋ مەكەمەلەرى، مەردىگەر ۇيىم، قوعام بەلسەندىلەرى بىرلەسىپ جوبا مەن جاسالعان جۇمىستى تاعى ءبىر سالىستىرىپ كورۋى كەرەك. مەردىگەردىڭ كەمشىلىكتەرى انىقتالسا، ونى كەپىلدى مەرزىمىندە جويۋى ءتيىس. وسى رەتتە لاززات تۇرلاشوۆ ەلدى مەكەندەردە جاسالاتىن جوبالاردىڭ بارلىعىن كوپشىلىككە تانىستىرىپ، اقىلداسىپ، كەمشىلىگى بولسا بىرلەسىپ تۇزەپ، قوعام بەلسەندىلەرىن ورتاق ىسكە تارتىپ وتىرۋدى تاپسىردى.
باسشي اۋىلىنداعى سۋ قويماسىنىڭ قۇرىلىسىن ساپالى جۇرگىزۋ، اۋدان ورتالىعىنداعى توزىعى جەتكەن ۇيلەردى رەنوۆاسيا ارقىلى جاڭعىرتۋ، شەتكى كوشەلەردى جارىقتاندىرۋ، شاعان اۋىلىن نەگىزگى كۇرەجولعا قوساتىن 6 شاقىرىمدىق جولدى جوندەۋ، قوساعاش اۋىلىنداعى ەسكى مەكتەپ عيماراتىنىڭ ءبىر بولىگىن امبۋلاتورياعا، ەكىنشى جاعىن جاس ماماندارعا تۇرعىن ءۇي جاساپ بەرۋ، باسقا دا كوپتەگەن الەۋمەتتىك ماسەلەلەر تالقىلاندى.
ەكى كۇندىك ساپار بويىنشا قورىتىندى جيىن وتكىزگەن وبلىس اكىمىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى لاززات تۇرلاشوۆ اۋدان باسشىلارىنا ءار تۇرعىننىڭ جان ايقايى، ارىز-شاعىمىنا قاتىستى قابىلدانۋى ءتيىس ءىس-شارالار بويىنشا ناقتى تاپسىرمالار بەردى. سول سياقتى كوتەرىلگەن ماسەلەلەردىڭ بارلىعى قامتىلعان ارنايى جۇمىس جوسپارى ازىرلەنۋى ءتيىس. ەڭ باستىسى، حالىقپەن، ەل ىشىندەگى قوعام بەلسەندىلەرىمەن قويان-قولتىق جۇمىس ىستەۋ كەرەكتىگى قاتاڭ ەسكەرتىلدى.
«سىن-ەسكەرتپە كوپ، تالاپ جوعارى ەكەنىن كورىپ وتىرسىزدار. وسى ەكى كۇندە قانشاما قوردالانعان پروبلەمالار ايتىلدى. ەل ورتاق، اۋىل ورتاق، ماسەلە ورتاق، سوندىقتان ەلمەن كەڭەسىپ، پىكىرىن تىڭداپ، بىرلەسىپ جۇمىس ىستەڭىزدەر. «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» ءپرينسيپىنىڭ تالابى دا وسى! جەرگىلىكتى جەردەگى جۇمىس ىلگەرىلەدى مە، جوق پا، سونى كورۋگە ءبىرشاما ۋاقىتتان كەيىن قايتا كەلەمىن. اۋىل-اۋىلداردا تۇرعىنداردىڭ جازعان ارىز-شاعىمدارىن، كوزىممەن كورگەن جاعدايلاردى، ەستىگەن پروبلەمالاردى وبلىس اكىمىنە تولىق جەتكىزەمىن. وسى كوتەرىلگەن ماسەلەلەردىڭ بارلىعىنا دا قاتىستى ءتيىستى شەشىمدەر قابىلدانادى»، - دەدى لاززات تۇرلاشوۆ.
