سوڭعى جىلدارى جەردىڭ سولتۇستىك ماگنيتتىك ءپوليۋسى جىلدامدىقپەن سىبىرگە قاراي جىلجىپ كەلەدى. بۇل قۇبىلىس الەمدىك ناۆيگاسيالىق جۇيەلەرگە، اۋە جانە تەڭىز كولىكتەرىنە، ءتىپتى سمارتفوندارداعى كومپاس فۋنكسياسىنا دا ايتارلىقتاي اسەر ەتۋدە. بۇل تۋرالى Aqshamnews.kz سايتى حابارلايدى.
عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، ءپوليۋستىڭ مۇنداي جىلدام قوزعالىسى بۇرىن-سوڭدى بولماعان جانە ونىڭ ناقتى سەبەبىن انىقتاۋ ازىرگە مۇمكىن ەمەس. دەگەنمەن، ماماندار بۇل قۇبىلىستى جەردىڭ ىشكى يادروسىنداعى كۇردەلى پروسەستەرمەن بايلانىستىرادى.
سولتۇستىك ماگنيتتىك پوليۋس نەگە قوزعالادى؟
جەردىڭ ماگنيت ءورىسى پلانەتانىڭ سىرتقى سۇيىق يادروسىنداعى تەمىر مەن نيكەلدىڭ قوزعالىسى ناتيجەسىندە قالىپتاسادى. بۇل قوزعالىستار تۇراقتى بولماعاندىقتان، ماگنيتتىك پوليۋستەردىڭ ورىن اۋىستىرۋى تابيعي قۇبىلىس سانالادى. الايدا سولتۇستىك ماگنيتتىك ءپوليۋستىڭ سوڭعى جىلدارداعى جىلدام قوزعالىسى ەرەكشە نازار اۋدارتۋدا. 1900 جىلدان باستاپ پوليۋس جىلىنا شامامەن 15 شاقىرىم جىلجىعان بولسا، ءقازىر بۇل كورسەتكىش 55 شاقىرىمعا دەيىن جەتكەن.
ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، ماگنيتتىك ءورىس قۇرىلىمىنداعى مۇنداي وزگەرىستەر عالامدىق سالدارعا اكەلۋى مۇمكىن. مىسالى، ءپوليۋستىڭ ورىن اۋىستىرۋى گەوماگنيتتىك كارتالارعا، ناۆيگاسيالىق قۇرالدارعا جانە جەرسەرىكتىك جۇيەلەرگە تۇزەتۋلەر ەنگىزۋدى قاجەت ەتەدى.
اسەر ەتەتىن نەگىزگى سالالار
اۋە جانە تەڭىز كولىگى
ۇشاقتار مەن كەمەلەردىڭ قوزعالىسى ماگنيتتىك كومپاستارعا نەگىزدەلگەن. ءپوليۋستىڭ جىلجۋى ولاردىڭ باعىت-باعدارىن ناقتىلاۋ ءۇشىن ۇنەمى جاڭارتىلىپ وتىرۋىن تالاپ ەتەدى. بۇل اسىرەسە الىس قاشىقتىققا باراتىن كولىكتەر ءۇشىن ماڭىزدى، سەبەبى دۇرىس باعىتتان اۋىتقۋ ءقاۋىپتى جاعدايلارعا اكەلۋى مۇمكىن.
GPS جانە سمارتفوندار
كوپتەگەن زاماناۋي قۇرىلعىلاردا ماگنيتتىك كومپاس فۋنكسياسى بار. ءپوليۋستىڭ جىلجۋى GPS ناۆيگاسيا جۇيەسىنىڭ دالدىگىن تومەندەتىپ، قۇرىلعىلاردىڭ جۇمىسىن قيىنداتۋى مۇمكىن. اسىرەسە، بۇل دروندار مەن اۆتوپيلوتتىق جۇيەلەردى پايدالاناتىن سالالاردا ايقىن بايقالادى.
عىلىمي زەرتتەۋلەر
جەردىڭ ماگنيت ورىسىندەگى وزگەرىستەر كليماتتىق جانە گەولوگيالىق پروسەستەرگە دە اسەر ەتۋى ىقتيمال. عالىمدار بۇل قۇبىلىستى زەرتتەۋ ارقىلى جەردىڭ ىشكى قۇرىلىمىن جاقسىراق ءتۇسىنۋدى ماقسات ەتىپ وتىر.
سولتۇستىك ماگنيتتىك ءپوليۋستىڭ جىلجۋى تەك ناۆيگاسياعا عانا ەمەس، جەردىڭ ماگنيتتىك قالقانىنا دا اسەر ەتۋى مۇمكىن. بۇل قالقان كۇننەن تارالاتىن ءقاۋىپتى رادياسيادان قورعايدى. ەگەر ماگنيت ورىسىندەگى وزگەرىستەر ايتارلىقتاي كۇشەيسە، عارىشتىق رادياسيا دەڭگەيىنىڭ ارتۋى مۇمكىن دەگەن بولجام بار. بۇل جەرسەرىكتەردىڭ جۇمىسىن بۇزىپ، ەلەكتر جۇيەلەرىنە زيانىن تيگىزۋى ىقتيمال.
جەردىڭ سولتۇستىك ماگنيتتىك ءپوليۋسىنىڭ جىلجۋى – عالامدىق ماسەلەلەردىڭ ءبىرى. عالىمدار بۇل قۇبىلىستى باقىلاپ، ونىڭ سالدارىن ازايتۋ ءۇشىن قاجەتتى شارالار قولدانۋدا. الايدا ماگنيتتىك ورىستەگى وزگەرىستەر جالعاسىپ جاتقاندىقتان، بولاشاقتا ناۆيگاسيالىق جۇيەلەر مەن تەحنولوگيالارعا قوسىمشا تۇزەتۋلەر ەنگىزۋ قاجەتتىلىگى تۋىنداۋى مۇمكىن.