2024 جىلدىڭ 16-20 ءساۋىر ارالىعىندا اباي ۋنيۆەرسيتەتىندە قازاقستان، رەسەي، جۇڭگو، قىرعىزستان جانە تۇركيا وكىلدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن «جاراتىلىستانۋداعى كەرى جانە قيسىندى ەمەس ەسەپتەر جانە جاساندى ينتەللەكت» ەۋرازيالىق عىلىمي كونفەرەنسياسى ءوتتى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
كونفەرەنسيانىڭ ۇيىمداستىرۋشىلارى - اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى، ق ر ۇلتتىق ينجەنەرلىك اكادەمياسى، عجبم عك ماتەماتيكا جانە ماتەماتيكالىق مودەلدەۋ ينستيتۋتى، «حالىقارالىق كەرى ەسەپتەر قورى» قوعامدىق قورى، اكادەمگورودوكتاعى ماتەماتيكالىق ورتالىعى، رف رەسەي ۇلتتىق يندۋستيالدىق جانە قولدانبالى ماتەماتيكا كوميتەتى.
حالىقارالىق باعدارلاما كوميتەتىنىڭ قوسالقى ءتوراعالارى: ق ر ۇعا اكادەميگى جۇماعۇلوۆ ب.ت. - تۇركى الەمى ماتەماتيكالىق قوعامىنىڭ پرەزيدەنتى، قازاقستان ماتەماتيكالىق قوعامىنىڭ پرەزيدەنتى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق ينجەنەرلىك اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى جانە رعا كوررەسپوندەنت مۇشەسى كابانيحين س.ي. - رعا سب س.ل. سوبوليەۆ اتىنداعى ماتەماتيكا ينستيتۋتىنىڭ حالىقارالىق ماتەماتيكالىق ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى (رەسەي).
حالىقارالىق باعدارلاما كوميتەتى مۇشەلەرىنىڭ قاتارىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميكتەرى م.و. وتەلبايەۆ، ت.ش. كالمەنوۆ، م.ن. كاليمولدايەۆ، رەسەي عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميكتەرى ب.ن. چەتۆەرۋشكين، ە.ە. تىرتىشنيكوۆ، ا.ل. سەمەنوۆ، ا.ا. شانانين، م.پ. فەدورۋك، پروفەسسورلار Znang Ye (Shenzhen MSU-BIT University، Shenzhen، China)، Alemdar Hasanoglu (Izmir، Turkey)، Abit Asanov (Manas University، Bishkek، Kyrgyzstan)، Abdygani Satybaev (Osh University، Osh، Kyrgyzstan)، سونداي-اق قازاقستاننىڭ كەرى ەسەپتەر ماماندارى: بەكتەمەسوۆ م.ءا. - ممم كافەدراسىنىڭ پروفەسسورى، حالىقارالىق باعدارلامالار كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى، ابدييەۆ ك.س. پ.ع.د.، پروفەسسور، «تۋران» ۋنيۆەرسيتەتى، يسكاكوۆ ك.ت. - ف.-م.ع.د.، ل. گۋميليەۆ اتىنداعى ەۇۋ پروفەسسورى، باكانوۆ گ.ب. - ف.-م.ع.د.، ا. ياسساۋي ات. حقتۋ پروفەسسورى، نۋرسەيتوۆ د.ب. - ف.-م.ع.ك.، كمگ ينجينيرينگ، بەكتەمەسوۆ ج.م. - PhD، مكم كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، ال-فارابي اتىنداعى كازۇۋ، كاسەنوۆ س.ە. - PhD، قاۋىمداستىرىلعان پروفەسسور، ال-فارابي ات. كازۇۋ - حالىقارالىق باعدارلامالار كوميتەتىنىڭ عىلىم حاتشىسى، اليموۆا ا.ن. - PhD، كمگ ينجينيرينگ؛ رەسەيدەن ي.ۆ. مارچۋك (ممف نمۋ دەكانى)، م.ا. شيشلەنين (رعا سب س.ل. سوبوليەۆ اتىنداعى ماتەماتيكا ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورىنىڭ عىلىم جونىندەگى ورىنباسارى)، و.ي. كريۆوروتكو ( رعا سب س.ل. سوبوليەۆ اتىنداعى ماتەماتيكا ينستيتۋتىنىڭ حالىقارالىق ماتەماتيكا ورتالىعىنىڭ عىلىمي-زەرتتەۋ ءبولىمىنىڭ باستىعى).
كونفەرەنسياعا قاتىسۋشىلاردىڭ باياندامالارى تەوريانىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىنە جانە جاراتىلىستانۋ جانە ماشينالىق وقىتۋداعى كەرى ەسەپتەردى شەشۋدىڭ سيفرلىق ادىستەرىنە ارنالدى. رەسەيدىڭ ونەركاسىپتىك جانە قولدانبالى ماتەماتيكا جونىندەگى ۇلتتىق كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى، رەسەي عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى ە.ە. تىرتىشنيكوۆ قيسىندى ەمەس ەسەپتەردىڭ قيسىندى قويىلىمى تۋرالى ايتادى. ۇعا اكادەميگى ت.ش. قالمەنوۆ ءوزىنىڭ بايانداماسىندا گيپەربولالىق گەللەرستەدت تەڭدەۋى ءۇشىن ارتىق انىقتالعان كوشي ەسەبىنىڭ شەشىلۋ كريتەرييىن ۇسىندى. رعا كوررەسپوندەنت مۇشەسى س.ي. كابانيحين سىزىقتى ەمەس كەرى ەسەپتەردى رەگۋلياريزاسيالاۋدىڭ سىزىقتىق ادىستەرى تۋرالى ايتتى. پروفەسسور چجان يە كەرى جانە قيسىندى ەمەس ەسەپتەردىڭ جالپىلانعان اسيمپتوتيكالىق رەگۋلياريزاسياسى تۋرالى بايانداما جاسادى. بۇل ەسەپتەردىڭ بارلىعى ماشينالىق وقىتۋ ماسەلەلەرىمەن تىكەلەي بايلانىستى، ولاردا وقىتۋ ۇلگىلەرىن ەسكەرە وتىرىپ، قاجەتتى نەيروندىق جەلىنىڭ وڭتايلى سالماعىن تابۋ قاجەت (تيپتىك كەرى پروبلەما)، بۇل ەسەپتەۋلەردى ءبىرشاما وڭتايلاندىرۋعا جانە جاراتىلىستانۋ ماسەلەلەرىندە جاساندى ينتەللەكت قولدانۋ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
كونفەرەنسيادا تالقىلانعان بايانداما تاقىرىپتارى عالامنىڭ بارلىق: ەكولوگيا، ەكونوميكا، ەپيدەميولوگيا، الەۋمەتتىك پروسەستەر، جەر جانە تىرشىلىك تۋرالى عىلىمدار، نەيروندىق جەلىلەر جانە جاساندى ينتەللەكتتىڭ ماتەماتيكالىق ماسەلەلەرى سالاسىنداعى ماڭىزدى ماسەلەلەرىن قامتىدى.