ق ر پرەمەر-مينيسترىنىڭ ورىنباسارى سەرىك جۇمانعارين، قازاقستان اكىمدىكتەرىنىڭ وكىلدەرى مەن مال وسىرۋشىلەر اۋسترالياعا ساپارى بارىسىندا ەلىمىزدەگى ءىرى اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن وندىرۋشىلەردىڭ ءبىرى – «Eders» كومپانياسىنىڭ باسشىلىعىمەن كەزدەستى.
كومپانيا اۋستراليالىق فەرمەرلەرگە قىزمەت كورسەتۋدىڭ كەڭ سپەكترىن ۇسىنادى – اگرونوميالىق كونسالتينگ، مال شارۋاشىلىعى بويىنشا كەڭەس بەرۋ، كومىرتەگى شارۋاشىلىعى، اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى سيفرلىق تەحنولوگيالار، گەنوميكا، مال، استىق جانە ءجۇن ساتىپ الۋ جانە ساتۋ جونىندەگى اگەنتتىك قىزمەتتەر، ساقتاندىرۋ، اۋىلدىق جىلجىمايتىن مۇلىك تۋرالى قولداۋ كورسەتەدى.
Elders جىل سايىن شامامەن 1،3 – 1،7 ملن ءىرى قارا مال ساتادى، بۇل اۋسترالياداعى ساتىلىمنىڭ جالپى اينالىمىنىڭ شامامەن 12%-ىن قۇرايدى. سونداي-اق جىلىنا 10 ملن قوي ساتىلىپ، بۇل نارىقتىڭ شامامەن 20%-ىن قۇراپ وتىر. Elders وكىلدەرى اتاپ وتكەندەي، بۇگىنگى تاڭدا ءىرى قارا باعاسى: ءتىرى مالدىڭ سالماعى 1 كگ ءۇشىن 1،5-2 اۋستراليالىق دوللار، سويىلعاننان كەيىنگى تۇتاس ەتىنىڭ كيلوگرامى 3-4 دوللار. اۋستراليادا ولاردىڭ اگەنتتەرى ورنالاسقان 400-دەن استام ەlders كەڭسەلەرى مەن فەرما دۇكەندەرى بار. فەرمەرگە مال ساتۋ تۋرالى Elders وكىلدىگىنە قوڭىراۋ شالۋ جەتكىلىكتى، ال اگەنتتەر كولىكتى، ساتىپ الۋشىنى وزدەرى تابادى، ترانسفەرت ۇيىمداستىرادى، تولەم مەن قۇجاتتاردى راسىمدەۋگە كەپىلدىك بەرەدى. اتالعان قىزمەت ءۇشىن كولىك شىعىندارىن ەسەپكە الماعاندا ورتا ەسەپپەن ءىرى قارا مال باعاسىنان 3-3،5%، قوي ءۇشىن – شامامەن 4% الىنادى.
قىزىل ەت پەن ءداندى داقىلدار – اۋسترالياداعى اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ەڭ ءتيىمدى باعىتتارى. جىل سايىن ءداندى داقىلدار ساتۋ شامامەن $13 ملرد-قا باعالانادى. اۋستراليادا 22 مىڭعا جۋىق كومپانيا وسىمدىك شارۋاشىلىعىمەن اينالىسادى، ەگىس القابى – شامامەن 20 ملن گەكتار، نەگىزىنەن بيداي، ارپا، راپس، س ۇلى، جاسىمىق، بۇرشاق وسىرىلەدى. استىق ونىمدەرىنىڭ 65%-ى ەكسپورتقا شىعارىلادى. 2023 جىلى بيداي جيناۋ شامامەن 25 ملن توننانى، ارپا – 10 ملن توننانى قۇرادى.
اۋستراليانىڭ ەكسپورتتىق نارىعى وتە ۇلكەن جانە ىشكى نارىقتى جاقسى قامتاماسىز ەتەدى، دەيدى Elders. ورتاشا العاندا، ەلىمىزدە 1 ادامعا 1 توننا استىق وسىرىلەدى. قازاقستان – اۋستراليالىقتاردىڭ پىكىرىنشە، الەمدەگى بيداي ونىمدىلىگى جوعارى ەلدەردىڭ ءبىرى. كومپانيانىڭ قازاقستاندىق سەرىكتەستەرمەن فەرمالاردى نولدەن باستاپ قۇرۋ بويىنشا تاجىريبەسى بار.
«قازاقستاندا قىزىل ەت يندۋسترياسىن جاڭارتۋ باعدارلاماسى ءجۇرىپ جاتقان كەزدە ءبىز “سولتۇستىك اگرو” كومپانياسىمەن جۇمىس ىستەدىك. قارابالىقتا (قوستاناي وبلىسى) ەكى كومپانيا ىسكە قوسىلدى: “سولتۇستىك-اگرو” جانە “تەررا”. سولتۇستىك اگروعا ءبىز كانادا، اقش جانە اۋستراليادان 4،5 مىڭعا جۋىق انگۋس سيىرلارىن اكەلدىك. سونداي-اق 6 مىڭ گەكتارعا جۋىق شارۋا قوجالىعىنا ەگىس القاپتارى ۇيىمداستىرىلىپ، جازدا مال وسىرۋگە ارنالىپ قورشالدى. قىستا مال شارۋاشىلىعىن قامتاماسىز ەتەتىن وندىرىستىك بورداقىلاۋ الاڭى جانە بارلىق قاجەتتى ينفراقۇرىلىم سالىندى. بارلىعى نولدەن باستاپ جاسالدى. جاقسى بورداقىلاۋدىڭ ارقاسىندا قىستا مال قاتىپ قالمادى. ءبىز مالدى دۇرىس ازىقتاندىرامىز – بۇل ءبىزدىڭ ءادىسىمىز. اۋستراليادا ىستىق تەمپەراتۋرامەن بايلانىستى ماسەلەلەر كوپ، ال قازاقستاندا – تەمپەراتۋرا كۇرت وزگەرەدى. مەنىڭ ويىمشا، سىزدەردىڭ ەلدەرىڭىزدە ءبارى سىزدەر قالاعانداي بولۋى مۇمكىن. سىزدەردە جەر، ينۆەستيسيالاۋ مۇمكىندىگى بار، سىزدەر ورتالىقتا ورنالاسقانسىزدار، كوپتەگەن ەلدەردى تاماقتاندىرۋعا بولادى. ەڭ باستىسى – ساۋدانى جولعا قويۋ»، — دەپ اتاپ ءوتتى Elders كەڭەسشىسى جانە اگرومەنەدجەر بريۋس كريك.
«قوستاناي وبلىسىندا بىزدە 20 مىڭ باس ءىرى قارا مال بورداقىلاۋ الاڭى بار. ءبىز 12 جىل بۇرىن اۋستراليادا بولدىق، تاجىريبە جينادىق، ويتكەنى مۇنداي قارقىن قازاقستاندا جوق ەدى. ال بۇگىندە ءبىزدىڭ بورداقىلاۋ الاڭىمىز ەلىمىزدەگى ەڭ ءىرى الاڭ بولىپ وتىر. ودان ءارى ءوسۋ پەرسپەكتيۆالارى بار، سوندىقتان ءبىز اۋسترالياعا جاڭا تاجىريبە قابىلداۋعا تاعى دا كەلدىك، ويتكەنى بۇل الەمدەگى ەڭ ءىرى سيىر ەتىن ەكسپورتتاۋشىلاردىڭ ءبىرى. قولدا بار بورداقىلاۋ الاڭدارىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. مىسالى، قۋاتتىلىعى 20 مىڭ باس تەررا وتكەن جىلى 27 مىڭ باس اينالىم جاسادى. ءبىزدىڭ بقو-داعى 5 مىڭ باسقا ارنالعان بورداقىلاۋ الاڭىمىز 7 مىڭ باستى قابىلدادى. كورىپ وتىرعانىمىزداي، بۇل شەك ەمەس، ەڭ از ينۆەستيسيامەن اينالىمدى كەم دەگەندە 2 ەسە ارتتىرۋعا بولادى»، — دەدى «تەررا» كومپانيالار توبىنىڭ سەرىكتەسى قايىرجان ناۋرىزعالييەۆ.
