الماتى قالاسىنىڭ ستراتەگيا جانە بيۋدجەت باسقارماسىنىڭ باسشىسى الماس باتانوۆ دوڭگەلەك ۇستەل بارىسىندا قالانى دامىتۋدىڭ 2020-2024 جىلدارعا ارنالعان كەشەندى جوسپارىنىڭ قالاي ىسكە اسىرىلىپ جاتقانى تۋرالى ايتىپ بەردى دەپ حابارلايدى almaty-akshamy.kz
دوڭگەلەك ۇستەلگە قاتىسۋشىلار «جاڭا الماتى» باعدارلاماسىنىڭ ءوزى قالانى پوليسەنترلى ۇلگى بويىنشا دامىتۋعا باعىتتالعانىن اتاپ ءوتتى. ماقسات – ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن قولايلى جاعداي جاساۋ، قالا تۇرعىندارىنىڭ بەلسەندى دەمالىسى ءۇشىن جاڭا قوعامدىق كەڭىستىك قالىپتاستىرۋ.
الماس باتانوۆ «جاڭا الماتىنىڭ» نە ءۇشىن جاسالعانىن ايتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل جوبا قالاعا جاڭادان قوسىلعان اۋماقتارداعى پروبلەمالىق ماسەلەلەردى شەشەتىن بولدى.
«الماتى اكىمى باقىتجان ساعىنتايەۆ ينفراقۇرىلىمداعى كەلەڭسىزدىكتەردى ءوزى جەكە ءبىلۋ ءۇشىن قالا شەتىندەگى تۇرعىندارمەن ءجيى كەزدەسىپ ءجۇردى. مىسالى، 105 مىڭنان استام تۇرعىنى بار ناۋرىزباي، الاتاۋ، مەدەۋ، تۇركسىب، بوستاندىق جانە جەتىسۋ اۋداندارىنىڭ 23 شاعىن اۋدانىندا ورتالىق سۋمەن جابدىقتاۋ جانە سۋ بۇرۋ بولعان جوق. باعدارلامانىڭ ارقاسىندا 15 شاعىن اۋداندا جەلى قۇرىلىسى باستالدى. ولاردىڭ قۇرىلىسى اياقتالعاننان كەيىن 71 مىڭنان استام تۇرعىن كوممۋنيكاسيالارمەن قامتاماسىز ەتىلەدى»، - دەدى الماس باتانوۆ.
بۇرىننان بار پروبلەمالار – جارىقتىڭ بولماۋى، ناشار جولدار، توزعان ينجەنەرلىك جەلىلەر. ءبىرقاتار اۋداندار، ولاردىڭ ىشىندە تۇركسىب، جەتىسۋ، اۋەزوۆ اۋداندارى تۇرعىن ءۇي مەن مەكتەپتەردىڭ تاپشىلىعىن سەزىندى.
«ءبىز اۋماقتاردىڭ قوسىلۋى بارىسىندا سۋبۋربانيزاسيانىڭ قالىپتاسقانىن، ياعني قالا كولەمى ارتىپ، ينفراقۇرىلىم شىعىندارىنىڭ وسكەنىن كوردىك. قول جەتىمدى جايلى تۇرعىن ءۇي جەتىسپەدى، ال قالانىڭ ءوزى ەلەۋلى كوشى-قون جۇكتەمەسىن باستان وتكەردى»، - دەپ ءبولىستى الماس باتانوۆ.
ماسەلەن، 2012 جىلدان باستاپ قالا حالقى 30%-عا ءوستى. حالىق ءوسىمىنىڭ اعىمداعى قارقىنى ساقتالعان جاعدايدا 2030 جىلعا قاراي الماتىلىقتاردىڭ سانى 3 ملن ادامعا جەتۋى مۇمكىن. نەگىزگى قونىستانۋ قالانىڭ شەتىندە بولادى دەپ كۇتىلۋدە.
وتكەن جىلدارى جيناقتالعان پروبلەمالاردى شەشۋ ءۇشىن «جاڭا الماتىنى» دامىتۋدىڭ كەشەندى جوسپارى ازىرلەندى. 2019 جىلدىڭ قازان ايىندا ونى ەل پرەزيدەنتى قولدادى، ول مەگاپوليستى «شەتسىز قالا» قاعيداتىنا سايكەس دامىتۋدى تاپسىردى.
«ءبىز تۇراتىن اۋداندارعا قاراماستان، حالىققا ءومىردىڭ جوعارى ستاندارتتارىن،جاقسى جولداردى، جارىقتى، تازا سۋدى، گازدى، ورتالىقتانعان كارىز جەلىسىن ۇسىنعىمىز كەلەدى»، - دەپ جالعاستىردى ءسوزىن ا. باتانوۆ.
«جاڭا الماتى» دكج اياسىندا 428 جوبا جۇزەگە اسىرىلۋدا. ونىڭ 69-ى 2020 جىلى ىسكە اسىرىلعان. اعىمداعى جىلى 286 جوبا ىسكە اسىرىلۋ ساتىسىندا، تاعى 73 جوبا كەلەسى جىلدارى ىسكە اسىرىلاتىن بولادى.
ا. باتانوۆ جاڭا الماتىنىڭ جوسپارلى، ۇدەمەلى، ءتيىمدى داميتىنىن اتاپ ءوتتى. تۇرعىندار جاڭا شاعىن اۋداندار باسپانا ساتىپ الىپ، جۇمىسقا ورنالاسۋدا، ءبىلىم الۋدا جانە ويداعىداي تىنىعۋدا. دەمەك، جاڭا الماتىنىڭ بولاشاعى زور.